Loại bỏ những vấn đề này cũng đồng nghĩa với việc làm sạch môi trường công nghệ thông tin, hạ tầng viễn thông, tạo điều kiện cho nền kinh tế và văn hóa phát triển lành mạnh.

Ngăn chặn hơn 150.000 thuê bao nghi ngờ phát tán cuộc gọi rác

Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết, trong 6 tháng qua, các doanh nghiệp viễn thông đã chặn hơn 150.000 thuê bao nghi ngờ phát tán cuộc gọi rác. Tính ra, trung bình có 25.000 thuê bao nghi ngờ phát tán cuộc gọi rác/tháng, tăng gần gấp 2 lần so với trung bình năm 2021.

Từ tháng 9-2021 đến nay, 100% sim thuê bao được đăng ký mới của cá nhân (tương ứng với 8 triệu sim) đều được các nhà mạng Viettel, VNPT-VinaPhone, MobiFone xác thực qua video call (cuộc gọi có hình ảnh). Từ tháng 6-2022, các sim thuê bao đang hoạt động của nhà mạng đã có đủ thông tin đáp ứng các tiêu chí mà Bộ đề ra.

Cũng trong 6 tháng đầu năm 2022 đã phát hiện 74,178 triệu cuộc gọi phát sinh từ thuê bao spam call (cuộc gọi rác), tăng 53% so với 6 tháng đầu năm 2021. Bộ đã yêu cầu các doanh nghiệp viễn thông chặn 113.416 thuê bao phát tán cuộc gọi rác (tăng 53% so với cùng kỳ 2021). Ngoài ra, yêu cầu các doanh nghiệp chặn dịch vụ của sim có dấu hiệu được sử dụng, tham gia tuyên truyền cho các hành vi vi phạm pháp luật như: Game bài, cờ bạc, mua bán vật liệu nổ, văn bằng giả… Bộ Thông tin và Truyền thông cũng đã tổ chức cuộc họp với Bộ Công an (Cục A05) và các doanh nghiệp viễn thông di động về xử lý các số điện thoại quảng cáo và quy trình xử lý các thuê bao có khiếu nại.

Để hạn chế thuê bao phát tán cuộc gọi rác (spam call), Bộ Thông tin và Truyền thông định hướng áp dụng một số giải pháp cụ thể. Theo đó, cơ quan quản lý sẽ thúc đẩy việc cấp tên định danh cho các thuê bao thực hiện quảng cáo; kết hợp với tuyên truyền, xử phạt nghiêm các trường hợp sai quy định. Đồng thời, xem xét đưa tiêu chí phản ánh cuộc gọi rác từ người dùng là một trong các chỉ tiêu đánh giá chất lượng dịch vụ QoS của nhà mạng.

Liên quan đến việc xử lý sim rác, trong thời gian qua, Bộ Thông tin và Truyền thông đã triển khai các biện pháp nhằm tăng cường công tác quản lý thông tin thuê bao. Theo đó, cơ quan quản lý đã yêu cầu xử lý các sim có thông tin không đúng quy định; yêu cầu nhà mạng rà quét thông tin thuê bao theo các tiêu chí (số CMND/CCCD), xác định các thuê bao nghi ngờ; thu hồi, ngăn chặn sim có dấu hiệu kích hoạt sẵn còn tồn trên kênh phân phối; phối hợp với Bộ Công an tổ chức kiểm tra công tác quản lý thuê bao và xử lý vi phạm tại 7 doanh nghiệp viễn thông di động và các đại lý.

leftcenterrightdel
Bộ TT&TT phát hiện 74,178 triệu cuộc gọi phát sinh từ thuê bao spam call (cuộc gọi rác). Ảnh: vietnam+.

Một trong những kết quả đạt được là từ tháng 9-2021 đến nay, 100% sim thuê bao được đăng ký mới của cá nhân (tương ứng với 8 triệu sim) đều được các nhà mạng Viettel, VNPT/VinaPhone, MobiFone xác thực qua video call (cuộc gọi có hình ảnh). Từ tháng 6-2022, các sim thuê bao đang hoạt động của nhà mạng đã có đủ thông tin đáp ứng các tiêu chí mà Bộ đề ra.

Sim rác giảm thì tin nhắn rác, cuộc gọi rác, cuộc gọi mạo danh, tống tiền sẽ giảm

Tại Phiên họp 14, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, hiện nay, các thông tin sai sự thật trên không gian mạng hiện nay chủ yếu trên các nền tảng xuyên biên giới. Về hoàn thiện thể chế, một số nghị định về quản lý các nền tảng xuyên biên giới đã được sửa đổi và dự kiến ban hành trong quý III-2022. Làm việc với các nền tảng xuyên biên giới thực thi pháp luật tại Việt Nam, Meta (Facebook), Youtube đã nâng tỷ lệ đáp ứng của các cơ quan nhà nước, từ dưới 20% năm 2018 lên 90-95%.

Về bóc gỡ các thông tin sai sự thật, Bộ trưởng cho biết, trước năm 2018 chỉ bóc gỡ được khoảng 5.000 tin video, từ đó đến nay, số lượng các thông tin xấu độc, sai sự thật được tháo gỡ đã tăng lên 20 lần, gần 100 nghìn tin video. Giám sát không gian mạng, Bộ Thông tin và Truyền thông đã thành lập và đưa vào vận hành Trung tâm An toàn không gian mạng Quốc gia để phát hiện sớm thông tin xấu độc, sai sự thật với khả năng xử lý tăng từ 100 triệu tin/ngày lên 300 triệu tin/ngày. Từ năm 2021, Bộ Thông tin và Truyền thông thành lập Trung tâm Xử lý tin giả Việt Nam để tiếp nhận các phản ánh của người dân, các tổ chức về tin giả để xử lý.

leftcenterrightdel
Nội dung phản ánh sẽ được gửi đến nhà mạng và các cơ quan chức năng để tiến hành xử lý những thuê bao, doanh nghiệp cố tình gây phiền hà cho người dân. Ảnh: nhandan.vn.

 

Bóc gỡ các thông tin sai sự thật, "dọn rác" trên không gian mạng là việc của cả hệ thống chính trị, các bộ, ngành, địa phương và mọi người dân. Bộ Thông tin và Truyền thông đang soạn thảo Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về việc các bộ, ngành, địa phương lên không gian mạng phát hiện, tiếp nhận, xử lý "rác" thuộc lĩnh vực mình quản lý. Bộ Công an, Bộ Thông tin và Truyền thông có nhiệm vụ cung cấp công cụ và cơ chế tháo gỡ các tin giả, sai sự thật.

Về thanh kiểm tra và xử lý hành chính các vi phạm đưa tin giả trên không gian mạng, đầu năm 2022, Bộ Thông tin và Truyền thông đã xử lý hàng trăm vi phạm, một số trường hợp có dấu hiệu hình sự đã chuyển sang Bộ Công an.

Đối với việc xây dựng văn hóa trên không gian mạng, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban hành Quy tắc ứng xử trên không gian mạng nhằm xây dựng các chuẩn mực về hành vi ứng xử trên mạng xã hội, tuyên truyền về ý thức trách nhiệm, phát ngôn, phát tin trên mạng xã hội về các hậu quả có thể gây ra của thông tin sai sự thật.

Về vấn đề sim rác, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nêu, năm 2018, khoảng 26 triệu sim rác chưa được khai báo đầy đủ thông tin. Tháng 6-2022, số sim chưa được khai báo đầy đủ thông tin đã được cắt bỏ hoàn toàn khỏi hệ thống bằng rất nhiều biện pháp kỹ thuật đã được áp dụng.

Bộ Thông tin và Truyền thông đã chỉ đạo các doanh nghiệp viễn thông kết nối cơ sở dữ liệu dân cư, căn cước công dân gắn chíp để làm chính xác lại thông tin chủ thuê bao; lấy thông tin cơ sở dữ liệu dân cư, căn cước công dân làm thông tin gấp duy nhất. Các doanh nghiệp viễn thông đã kết nối và đang thực hiện rà soát với cơ sở dữ liệu dân cư và đã thực hiện 1,5 triệu thuê bao. Thủ tướng Chính phủ đã giao nhiệm vụ trong tháng 9 này, toàn bộ các thuê bao, điện thoại di động sẽ được rà soát chính xác lại theo cơ sở dữ liệu dân cư 100%. "Sim rác giảm thì tin nhắn rác, cuộc gọi rác, cuộc gọi mạo danh, tống tiền sẽ giảm. Thông tin chủ thuê bao chính xác sẽ giúp cho các cơ quan quản lý chức năng điều tra, xử lý đúng người", Bộ trưởng nêu.

Để tham gia danh sách không quảng cáo cũng như phản ánh cuộc gọi, tin nhắn "rác" không mong muốn, người dùng di động có thể gửi tin nhắn đến Hệ thống tiếp nhận phản ánh tin nhắn, cuộc gọi "rác" đến số 5656 do Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông) xây dựng, vận hành theo cú pháp: Đăng ký vào danh sách không nhận quảng cáo (DK DNC gửi 5656); phản ánh cuộc gọi "rác" (V [nguồn phát tán] [Nội dung cuộc gọi rác] gửi 5656); phản ánh tin nhắn "rác" (S [nguồn phát tán] [Nội dung cuộc gọi rác] gửi 5656).

HỒNG QUANG