Dự báo trước sự phức tạp trong việc thực hiện thu-chi đầu năm học và chia sẻ gánh nặng khó khăn với phụ huynh trên cả nước, trước ngày khai giảng hơn một tuần, ngày 27-8, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đã ban hành công văn gửi Ủy ban nhân dân (UBND) các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương với nội dung chấn chỉnh thực hiện các khoản thu đầu năm học 2020-2021 và bảo đảm các điều kiện thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới. Cụ thể, Bộ GD&ĐT đề nghị Hội đồng nhân dân cấp tỉnh thống nhất quy định mức học phí cụ thể phù hợp với thực tế của các vùng trên địa bàn quản lý. Theo đó, mức học phí căn cứ vào trần học phí năm học 2020-2021 quy định tại Nghị định số 86/2015/NĐ-CP ngày 2-10-2015 của Chính phủ; các khoản thu dịch vụ, hỗ trợ hoạt động giáo dục của nhà trường phù hợp với tình hình thực tế của địa phương, vùng, miền... Trong trường hợp tổ chức học trực tuyến (online), mức thu học phí không được vượt quá khung học phí quy định tại nghị định. Bộ GD&ĐT cũng đề nghị phải xử lý nghiêm đối với người đứng đầu cơ sở giáo dục và cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục trên địa bàn nếu để xảy ra tình trạng thu tiền sai quy định, ngoài quy định.

Đại đa số các tỉnh, thành phố, trường học đã thể hiện tính nhân văn sâu sắc khi thực hiện đúng các quy định về các khoản thu, giá cả dịch vụ cũng như chủ động giãn thu, giảm học phí cho học sinh, hỗ trợ bảo hiểm y tế, sách giáo khoa.... Nhưng, bên cạnh những địa phương thực hiện đúng quy định, vẫn còn một vài điểm trường ở Đắc Lắc, ở TP Hồ Chí Minh còn làm sai, gây bức xúc trong dư luận. Đã có cơ sở tạm thu tiền triệu; có trường bán thêm các loại sách, dụng cụ học tập chung với sách giáo khoa mà không công bố rõ phân loại bắt buộc và không bắt buộc, khiến nhiều gia đình ở những vùng khó khăn "hoa mắt" với chi phí đội lên; hay có nơi kêu gọi tài trợ "tự nguyện" theo cách khiến nhiều người không thể không "tự nguyện"... Chuyện thu-chi mới chỉ bắt đầu, và dự báo sẽ "nóng" hơn khi các cuộc họp phụ huynh đầu năm sắp diễn ra.

Ở một đất nước hiếu học như nước ta, lẽ ra những chuyện thu-chi đầu năm không nên như "vết thương" cứ đầu năm, đầu kỳ học lại tái phát. Bởi chúng ta biết, từ bao đời, dù chiến tranh, dù khó khăn thế nào, đất nước và mọi gia đình vẫn luôn dành ưu tiên cao nhất cho giáo dục. Ai cũng hiểu, để giáo dục thành công, cần sự sẻ chia, phối hợp chặt chẽ cả về vật chất và tinh thần của gia đình, xã hội và nhà trường. Và chúng ta đều hiểu, "vết thương" đầu năm học sẽ không tái phát nếu tất cả cùng tuân thủ đúng quy định, khi mọi thông tin đều minh bạch, mọi sự tự nguyện đều thực sự xuất phát từ trái tim.

NGUYỄN HÒA