Đáng chú ý nhất là quy định sẽ thực hiện chế độ hợp đồng làm việc xác định thời hạn đối với viên chức. Việc thực hiện hợp đồng làm việc không xác định thời hạn chỉ còn được áp dụng với 3 trường hợp: Viên chức được tuyển dụng trước ngày 1-7; cán bộ, công chức chuyển thành viên chức; người được tuyển dụng viên chức làm việc tại vùng có điều kiện kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn. Điều này đồng nghĩa với việc viên chức nói chung, giáo viên nói riêng không còn được hưởng chế độ biên chế nữa.
Là một nhà giáo công tác lâu năm, tôi cho rằng quy định này có nhiều tiến bộ, tích cực. Việc bỏ biên chế suốt đời với viên chức, trong đó có giáo viên sẽ làm thay đổi thói quen trì trệ của một bộ phận giáo viên, tránh tâm lý đã vào được biên chế thì yên tâm “ấm chỗ” cho đến lúc nghỉ hưu. Mặt tích cực của chủ trương không còn biên chế suốt đời sẽ tạo ra những thế hệ nhà giáo không ngừng cố gắng, luôn làm việc với tinh thần nhiệt huyết; thường xuyên học tập và học tập suốt đời để nỗ lực thay đổi bản thân, nâng cao năng lực, nếu không sẽ tự đào thải chính mình. Và người được hưởng lợi nhiều nhất từ tinh thần làm việc ấy chính là học trò. Hiệu quả giáo dục nước nhà vì thế mà cũng không ngừng được nâng cao.
Từ dịch Covid-19 nhìn rộng hơn khi công nghệ thông tin phát triển với tốc độ nhanh, người học sẽ có quyền lựa chọn các phương thức học tập mới phù hợp với chính mình. Theo đó, người học có thể lựa chọn hình thức học trực tuyến, học từ xa thay thế học tập truyền thống. Vì vậy, việc bỏ biên chế suốt đời đối với giáo viên là xu thế tất yếu của giáo dục hiện đại. Giáo viên sẽ phải năng động hơn, chấp nhận cạnh tranh, từ đó những giáo viên giỏi sẽ có mức thu nhập cao hơn. Tuy nhiên, việc bỏ biên chế suốt đời sẽ gây tâm lý băn khoăn cho một bộ phận giáo viên khi họ phải đối diện với nỗi lo về công việc không ổn định, cuộc sống bấp bênh. Liệu đâu là tiêu chí đánh giá chính xác và khách quan hiệu quả công việc?
Cũng tại thời điểm này, đội ngũ nhà giáo cũng đang bị tác động trực tiếp bởi những quy định mới của Luật Giáo dục 2019 có hiệu lực từ ngày 1-7. Trong đó, phải kể đến quy định về việc bỏ phụ cấp thâm niên với giáo viên. Dù trong cùng một thời điểm, giáo viên đồng thời phải đón nhận hai tin “không vui” nhưng chắc chắn những thay đổi của luật sẽ có tác động tích cực tới ngành giáo dục.
Điều mà giáo viên chúng tôi mong mỏi lúc này là cơ quan quản lý nhà nước xây dựng bộ tiêu chính đánh giá toàn diện phù hợp đối với giáo viên dựa trên mục tiêu chung của giáo dục nước nhà và tình hình cụ thể của giáo dục mỗi địa phương. Bộ tiêu chí này được đánh giá căn cứ từ hiệu quả giáo dục học sinh ở hai mặt: Học tập và đạo đức, được lấy ý kiến rộng rãi từ phía phụ huynh và học sinh, để từ đó có chế độ đãi ngộ thỏa đáng theo chất lượng và hiệu quả lao động của từng giáo viên. Giải được bài toán tài chính sẽ phần nào tạo động lực thúc đẩy đội ngũ giáo viên, đặc biệt là giáo viên trẻ đam mê học tập và công hiến; đồng thời thu hút sinh viên giỏi đến với ngành sư phạm.
LÊ THỊ HỒNG HẠNH (Trường THPT Phan Huy Chú, Đống Đa, Hà Nội)