Ngoài đòi hỏi tiếp tục đổi mới, nâng cao hơn nữa chất lượng dạy và học, năm học này, ngành giáo dục còn phải đối diện với áp lực, thách thức bảo đảm an toàn cho giáo viên, học sinh trong điều kiện dịch bệnh còn phức tạp. Để năm học 2020-2021 diễn ra suôn sẻ, đạt kết quả cao, chúng ta cần tránh những áp lực không đáng có khác cho giáo viên và học sinh, phụ huynh, như: Lạm thu đầu năm học, mất an toàn trong khâu đưa đón học sinh, bạo lực học đường, vấn nạn dạy thêm và học thêm... Đây là những vấn đề cũ, tồn tại từ lâu, nhưng nếu không được quan tâm, ngăn chặn, xử lý sớm sẽ khiến chúng ta mất tập trung cho công tác dạy và học.

Đã từ lâu, lạm thu trở thành vấn đề nóng, được dư luận xã hội quan tâm mỗi dịp đầu năm học. Mặc dù ngành giáo dục và các địa phương đã có quy định cụ thể về các khoản thu, mức thu nhưng bằng nhiều cách “lách”, không ít nhà trường vẫn tổ chức thu các khoản trái quy định. Hậu quả là gia đình, xã hội bức xúc; ngành giáo dục giảm sút uy tín; các cơ quan chức năng mất thời gian thanh tra, kiểm tra, xử lý... Trong bối cảnh kinh tế bị ảnh hưởng nặng bởi dịch Covid-19 như hiện nay, mỗi khoản thu thêm dù chỉ vài chục nghìn đồng cũng trở thành gánh nặng đối với mỗi gia đình, đặc biệt là những gia đình bị mất việc làm do dịch bệnh. Vì thế, năm học này, ngành giáo dục cùng các địa phương phải thống nhất chặt chẽ các khoản thu; kiểm tra, xử lý sớm và nghiêm những trường hợp vi phạm; yêu cầu nhà trường công khai minh bạch các khoản thu, chi và có hình thức kỷ luật nghiêm đối với các tập thể, cá nhân vi phạm. Ngoài ra, hội phụ huynh học sinh cũng cần nhận thức rõ các khoản đóng góp tự nguyện phải thực hiện đúng theo tinh thần tự nguyện. Có nghĩa là, mức đóng góp tùy thuộc vào khả năng của mỗi gia đình.

Năm học 2019-2020, một số kẽ hở trong khâu đưa đón học sinh gây mất an toàn cũng khiến các bậc phụ huynh và xã hội lo lắng. Trước tình trạng này, ngay khi bước vào năm học mới, ngành giáo dục các địa phương cần rà soát lại khâu đưa đón học sinh; phối hợp với các ngành liên quan tổng kiểm tra, rà soát chất lượng dịch vụ, công tác bảo đảm an toàn đối với các đơn vị cung cấp dịch vụ, tránh để xảy ra mất an toàn đáng tiếc.

Tình trạng dạy thêm, học thêm cũng là vấn đề cần được quan tâm, nhìn nhận lại. Trước đó, do tình trạng dạy thêm, học thêm tràn lan, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có quy định cấm giáo viên tổ chức dạy thêm. Tuy nhiên, cần nhìn nhận một cách thực tế, nhu cầu dạy thêm, học thêm là chính đáng, cần thiết nhằm bổ sung kiến thức cho học sinh; giúp phụ huynh quản lý con em sau giờ học trên lớp. Do đó, ngành giáo dục cần nghiên cứu, xây dựng quy định phù hợp để quản lý tốt việc dạy thêm, học thêm, không vì không quản lý được mà cấm; định hướng dạy thêm về kỹ năng sống khi xã hội phát triển ngày càng nhanh và thiên tai, dịch bệnh ngày càng khó lường...

Nhìn nhận một cách khách quan, tổng thể, chất lượng dạy và học ở nước ta ngày càng được nâng cao; giúp học sinh, sinh viên phát triển toàn diện cả về kiến thức, kỹ năng. Kết quả đó là nỗ lực của ngành giáo dục cùng sự quan tâm của toàn xã hội. Vì thế, để giải quyết tận gốc những vấn đề trên, cùng với quyết tâm và các giải pháp đồng bộ của ngành giáo dục, rất cần sự vào cuộc, chung tay của các cấp, ngành, địa phương và các bậc phụ huynh. Như thế, không chỉ năm học 2020-2021 mà các năm học tiếp theo, chúng ta sẽ đạt được nhiều kết quả tốt hơn ở mọi phương diện.

ĐỨC THỊNH