Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Trung học cơ sở (PTDTBT THCS) Tri Lễ, xã Tri Lễ, huyện Quế Phong được công nhận đạt chuẩn bán trú từ năm học 2012-2013. Trung bình mỗi năm, trường có 756 học sinh chủ yếu là con em đồng bào dân tộc Mông, Thái, Khơ Mú và Kinh theo học, trong đó có khoảng 320 em học sinh thuộc diện bán trú, ăn ở, sinh hoạt, học tập thường xuyên tại trường. Đây là một trong những ngôi trường có tỷ lệ học sinh bán trú cao nhất ở các huyện vùng cao Nghệ An. Thế nhưng, 6 năm qua, nhà trường vẫn nằm trong tình trạng thiếu phòng học nghiêm trọng, việc giảng dạy, học tập vẫn diễn ra 2 ca sớm-chiều. Cùng với đó, nhà trường cũng chưa có phòng ăn kiên cố tập trung, khu ký túc xá cho học sinh cũng chật chội, quá tải. Để bảo đảm cho năm học mới, từ đầu tháng 8-2019, ban giám hiệu nhà trường đã tập trung giáo viên để làm công tác sửa sang lại khu bếp ăn, ký túc xá, vệ sinh lại trường lớp. “Việc đầu tư xây dựng cơ sở vật chất ban đầu chưa lường hết được nhu cầu thực tế khi nhà trường tổ chức theo hình thức bán trú nên còn nhiều bất cập. Công tác giảng dạy, học tập của học sinh gặp nhiều khó khăn. Hằng năm, sau dịp nghỉ hè, chúng tôi đều triệu tập giáo viên sớm hơn dự kiến để tu sửa lại các phòng học, khu bếp, ký túc xá cho học sinh”, Thầy giáo Hoàng Ngọc Thanh, Hiệu trưởng nhà trường cho biết. 

Học sinh Trường PTDTBT THCS Tri Lễ ôn bài trong khu ký túc xá nhà trường.

Trường PTDTBT THCS Mai Sơn, xã Mai Sơn, huyện Tương Dương còn khó khăn, thiếu thốn hơn nhiều. Ngôi trường bán trú ở xã biên giới chỉ mới được đầu tư xây dựng cơ bản 8 phòng học, 8 phòng ở cho học sinh. Còn mọi công trình từ bếp ăn, nhà ăn đều do thầy cô giáo đứng ra làm tạm, cơi nới để phục vụ học trò. Hiện tại nhà trường có 197 học sinh, trong đó có 127 học sinh bán trú nhưng chỉ có duy nhất 2 phòng vệ sinh đạt chuẩn nhưng nên thường xuyên quá tải, khiến nước từ bể chứa tràn ra ngoài gây mùi hôi thối. Để chuẩn bị cho năm học mới, giáo viên nhà trường lại chung tay, tận dụng các vật liệu sẵn có để làm nhà vệ sinh tạm cho học sinh ở địa điểm xa khu ăn, nghỉ, tránh mùi hôi, thối gây ô nhiễm môi trường. “Thiếu thốn ở những ngôi trường bán trú vùng cao như chúng tôi thì nhiều lắm và nhà trường cũng đang tìm cách từng bước tháo gỡ. Thế nhưng nan giải nhất là việc thiếu công trình vệ sinh cho học trò đang ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống, học tập của các em”, Thầy giáo Nguyễn Trường Giang, Phó hiệu trưởng Trường PTDTBT THCS Mai Sơn khẳng định.

Học sinh Trường PTDTBT THCS Mai Sơn náo nức trở lại trường.

Cùng với những khó khăn trên thì có những khó khăn chung khác mà các trường gặp phải, như: Bếp ăn, nhà ăn chật hẹp, công trình vệ sinh thiếu thốn, Trường PTDTBT THCS Hữu Kiệm, huyện Kỳ Sơn đang phải chịu áp lực lớn về chỗ ở cho học sinh khi bước vào năm học mới. Toàn trường có 240 học sinh bán trú/424 học sinh nhưng chỉ có 10 phòng ký túc xá nên không thể đáp ứng nhu cầu về chỗ ở cho học sinh. Trước thực trạng đó, nhà trường buộc phải triển khai phương án thuê 2 căn nhà của người dân sát cổng trường để cho học sinh sử dụng. “Các em được nhà trường thuê nhà bên ngoài vẫn tham gia ăn uống, sinh hoạt như các bạn học sinh bán trú khác. Nhưng địa điểm ngủ nghỉ, sinh hoạt của các em nằm ngoài khuôn viên nhà trường khiến chúng tôi rất lo lắng và gặp nhiều khó khăn trong công tác quản lý”, Thầy giáo Hoàng Văn Thưởng, Hiệu trưởng Trường PTDTBT THCS Hữu Kiệm khẳng định.

Mặc dù thiếu thốn là vậy nhưng thầy, cô giáo và học sinh ở các trường vùng cao đang đồng lòng vượt qua khó khăn để dạy tốt, học tốt trong năm học mới. Điều đáng mừng là những ngày tựu trường đầu tiên sau dịp nghỉ hè kéo dài tổ chức ôn tập, tỷ lệ học sinh đến lớp ở các trường miền núi của Nghệ An đều ở mức cao. Hiện tại ngành giáo dục của tỉnh miền Trung này cũng đã có phương án để đầu tư xây dựng cơ bản cho các trường học ở những địa bàn khó khăn. Nói về vấn đề này, ông Thái Văn Thành, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Nghệ An cho biết: “Nhìn chung các trường học ở phía tây Nghệ An còn gặp nhiều khó khăn về cơ sở hạ tầng, đó là thực trạng chung. Hàng năm, chúng tôi luôn quan tâm, đầu tư để dần hoàn thiện về cơ sở vật chất phục vụ cho việc dạy và học của thầy và trò ở vùng cao biên giới. Tuy nhiên, trong điều kiện nguồn kinh phí hạn hẹp nên không thể giải quyết trong một sớm một chiều”.

VIẾT LAM