Ở Thanh Hà hiện nay có cây vải tổ đã được công nhận là cây vải thiều lâu năm nhất Việt Nam, được cho là “xuất phát điểm” của nhiều vùng vải ở nước ta hiện nay. Cây vải tổ được cụ Hoàng Văn Cơm gieo hạt trồng. Ông Hoàng Văn Lượng, cháu đời thứ 6 của cụ Hoàng Văn Cơm, hiện là Trưởng họ Hoàng, người được dòng họ giao nhiệm vụ trực tiếp trông nom và chăm sóc cây vải tổ ngay trong khuôn viên của gia đình cho rằng, hiện nay, nhiều nơi trồng được vải nhưng vị ngọt, thơm của vải Thanh Hà vẫn giữ vị trí đầu bảng. Thương hiệu vải Thanh Hà đã trở thành đặc trưng thu hút du khách tìm đến vườn vải nhà ông. Gặp chúng tôi tại vườn vải nhà ông Hoàng Văn Lượng, thôn Thúy Lâm (xã Thanh Sơn, huyện Thanh Hà), anh Nguyễn Đức Toàn (Hà Nội) cho biết, vài năm trở lại đây, điều kiện đi lại thuận lợi, anh và bạn bè đều căn lịch để về Thanh Hà hái vải. Cứ đến mùa vải chín, ai ai cũng muốn có một trải nghiệm thú vị là tự tay hái những trái vải nức tiếng và thưởng thức quả vải do chính tay mình hái trên đất Thanh Hà.
Du khách thu hoạch vải cùng chủ vườn.
Hương vị đặc trưng của vải Thanh Hà được nhiều người giải thích rằng, không có bí quyết nào ngoài thổ nhưỡng đặc trưng từ phù sa bồi đắp của dòng sông Hương ở Thanh Hà. Dòng sông uốn lượn hiền hòa quanh các vùng trồng vải tạo nên một không gian đậm chất trữ tình cho “vùng đất quả ngọt”. Vì lẽ đó, mô hình sản phẩm du lịch sinh thái nghỉ dưỡng sông Hương được xây dựng trên cơ sở vườn vải thiều Thanh Hà đã bước đầu được một số nhà đầu tư quan tâm. Cuối năm 2016, UBND tỉnh Hải Dương đã thông qua quy hoạch chung Khu du lịch sinh thái sông Hương (huyện Thanh Hà) tỷ lệ 1/10.000. Khu du lịch này nằm dọc hai bên bờ sông Hương (khoảng 10km), thuộc địa phận thị trấn Thanh Hà và các xã: Tân Việt, Cẩm Chế, Liên Mạc, Thanh Xá, Thanh Thủy, Thanh Xuân. Đây là khu du lịch sinh thái với nhiều loại hình sản phẩm du lịch, có chức năng phục vụ hoạt động du lịch với loại hình chủ đạo là du lịch sinh thái miệt vườn, du lịch trải nghiệm, tham quan du lịch sông nước kết hợp du lịch di tích lịch sử văn hóa và tâm linh. Theo đó, du khách được chăm sóc, thu hái quả, tham quan hệ sinh thái sông nước, chiêm ngưỡng cảnh quan, thăm cây vải tổ, tham gia sinh hoạt hằng ngày cùng người dân trong vùng, tham gia các trò chơi dân gian của Thanh Hà, thưởng thức đặc sản rươi, ruốc, cáy, cà ra..., xem biểu diễn nghệ thuật truyền thống, đạp xe tham quan phong cảnh làng quê, trải nghiệm cuộc sống, quăng lưới, buông chài, chiêm bái ngôi chùa cổ nhất Hải Dương… Đó là những sản phẩm du lịch hấp dẫn gắn với vùng đất yên bình này. Bên cạnh đó, để tăng tính hấp dẫn, quy hoạch cũng đề xuất tạo dựng một chức năng là khu bảo tàng, bảo tồn lúa nước gắn với du lịch sinh thái, có vai trò phục dựng, lưu trữ, bảo tồn và phát huy truyền thống văn hóa nông nghiệp lúa nước đặc trưng của vùng Đồng bằng Bắc Bộ...
Theo đại diện một số doanh nghiệp lữ hành từng đến Thanh Hà, tiềm năng phát triển du lịch sinh thái miệt vườn, du lịch đồng quê, lưu trú theo mô hình du lịch cộng đồng ở Thanh Hà rất lớn. Tuy nhiên, để thu hút được 500.000 du khách/năm đến năm 2020 như dự tính, tỉnh Hải Dương cần có cơ chế, chính sách cụ thể thu hút các nhà đầu tư du lịch, phát triển hạ tầng giao thông, dịch vụ du lịch; đào tạo nguồn nhân lực du lịch; xây dựng các sản phẩm du lịch đặc thù; tăng cường công tác quảng bá, xúc tiến du lịch tới các thị trường trọng điểm trong và ngoài nước...
Bài và ảnh: LAN DỊU