Những món ăn từ trong dân gian đã được nâng tầm để phục vụ trong cung đình. Ngày nay, khách du lịch và chúng ta không cần phải là con vua cháu chúa mới có thể thưởng thức được những món ăn này mà chỉ cần trải nghiệm thực tế hằng ngày thông qua các chương trình "food tour" ở các điểm đến.
Thông qua những món ăn dân dã hằng ngày bây giờ, khách du lịch sẽ hiểu được rất nhiều về văn hóa của người Việt, ví như món phở bò, bún thang, bún chả, bánh mì, mì Quảng, hủ tiếu, nem công, chả phượng, chả cá...
Hà Nội là một điểm đến thú vị dành cho những ai yêu ẩm thực. Tôi đã có nhiều dịp dẫn khách quốc tế đi thưởng thức và khám phá ẩm thực của Thủ đô nghìn năm văn hiến. Hãy bắt đầu với phở bò gia truyền tại 49 phố Bát Đàn. Tây, ta luôn thắc mắc tại sao mọi người phải xếp hàng thứ tự như thời bao cấp để được thưởng thức món ăn bổ dưỡng trứ danh này. Nhìn hàng dài thực khách xếp hàng, bát phở nghi ngút bưng trên tay, mùi thơm quyến rũ, gương mặt đầy thích thú, chầm chậm thưởng thức món phở gia truyền chỉ có một địa chỉ duy nhất tại Việt Nam mới biết giá trị ẩm thực của món phở này như thế nào.
Cũng không thể bỏ qua món bún thang bà Ẩm tại 37 phố Cửa Nam. Trải qua bao thế hệ gìn giữ và phát triển, món bún thang đích thực là một nét thanh tao của người Hà Nội. Từ nước dùng đến các nguyên liệu được chuẩn bị một cách chi tiết, tinh tế, thanh lịch như người Hà Nội xưa được hòa quyện vào món ăn trứ danh này.
Không chỉ có thế, bún chả cũng là một món ăn không thể bỏ qua. Bún chả Đắc Kim-số 1 Hàng Mành là địa chỉ quen thuộc mà tôi vẫn đưa những đoàn khách yêu ẩm thực ghé thăm. Mùi hương của chả lan đến ngõ ngách của cả phố. Tôi đùa với khách rằng: "Dân phố này đi đến đâu cũng nhận ra món bún chả vì hương vị của nó đã quyện vào người họ rồi”. Từ phố Cửa Nam, tôi vẫn trong vai trò chuyên gia tour ẩm thực Allez Voyage: Vietnam Now Travel tiếp tục cùng du khách quốc tế khám phá thêm một điểm đến nữa, đó là bánh mì pate tại 117 Phố Huế. Một hình ảnh gần tương tự như tại phở Bát Đàn, chúng tôi phải xếp hàng để được thưởng thức món ăn đường phố nổi tiếng không chỉ ở Việt Nam mà còn với nhiều quốc gia trên thế giới; một món ăn mà người Pháp mang đến Việt Nam xưa kia chỉ có người ở thành phố mới có điều kiện thưởng thức. Khi tôi là sinh viên cách đây hơn 20 năm, mỗi lần về quê (Bắc Ninh), tôi đều mua bánh mì “không người lái” cho bố mẹ và các em. Mọi người đều khen ngon và đến giờ vẫn nhớ. Thưởng thức bánh mì pate 117 Phố Huế, hãy nhắm mắt, từ từ cắn một miếng có đủ các vị, trong đó pate là chủ đạo, miếng bánh mì giòn tan với sự hòa quyện các vị đến tuyệt vời.
Thêm một điểm dừng chân không thể thiếu được ở địa chỉ 39 Nguyễn Hữu Huân-cà phê Giảng. Đây là một trong những địa điểm bán cà phê lâu đời nhất ở Hà Nội. Đặc biệt, đây là nơi có món cà phê trứng tuyệt vời nhất, người chủ là cụ Nguyễn Văn Giảng, nhân viên pha chế của khách sạn Metropole thời Pháp thuộc, và một siêu phẩm cà phê trứng được ra đời cũng từ con người tài hoa này.
Nhấm nháp ly cà phê trứng đầy cảm xúc, quý khách cảm nhận được không gian và vị cà phê rất đặc trưng của người Hà Nội xưa. Mọi câu chuyện về văn hóa lại ùa về qua ly cà phê và những món ăn mà họ trải nghiệm. Ẩm thực là tinh hoa của văn hóa về mặt vật chất, nhưng thẳm sâu cũng chứa đựng nhiều giá trị rất nhân văn.
NGUYỄN XUÂN QUỲNH
(Tổng thư ký Liên chi hội Đầu bếp Việt Nam)