Qua trường hợp của mình, bị cáo hy vọng mỗi cán bộ trong bộ máy công quyền lấy đó làm bài học, cần bản lĩnh, chỉ thực hiện theo các quy định của pháp luật mà không chịu bất cứ áp lực nào...

Các bị cáo nghe tòa tuyên án. Ảnh: tuoitre.vn 

Cho dù xuất phát từ nguyên nhân gì thì trong vụ án nói trên, bị cáo Nguyễn Văn Tứ cũng đã sai và tất nhiên, bất kỳ ai vi phạm pháp luật cũng đều phải được xử lý kịp thời, nghiêm minh. Song bài học thượng tôn pháp luật-chỉ thực hiện đúng pháp luật, vượt qua mọi sức ép, trong đó có những chỉ đạo không đúng của cấp trên mà bị cáo rút ra lại rất thấm thía, là bài học xương máu cho mỗi cán bộ, công chức trong quá trình thực thi công vụ.

Chấp hành quyết định của cấp trên là nghĩa vụ của cán bộ, công chức, thế nhưng điều này không có nghĩa là cấp dưới bất chấp pháp luật, “nhắm mắt” để thực thi mọi quyết định, chỉ đạo sai trái của người lãnh đạo. Khoản 5, Điều 9 Luật Cán bộ, công chức đã quy định rõ, khi có căn cứ cho rằng quyết định của cấp trên là trái pháp luật thì cán bộ, công chức phải kịp thời báo cáo bằng văn bản với người ra quyết định-nghĩa là phải công khai bày tỏ quan điểm, phát huy vai trò tham mưu để ngăn ngừa vi phạm. Trường hợp người ra quyết định vẫn quyết định việc thi hành thì phải có văn bản chỉ đạo và phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về quyết định của mình...

Như vậy, pháp luật đã quy định rất rõ ràng cách thức xử lý trong tình huống cấp dưới nhận được những chỉ đạo, quyết định trái pháp luật từ cấp trên. Nhưng tại sao vẫn có không ít cán bộ, công chức rơi vào vòng lao lý do vi phạm pháp luật khi làm theo ý chí chủ quan, mang tính lợi ích nhóm, không đúng pháp luật của người lãnh đạo? Câu trả lời là hoặc do cấp dưới chưa nhận thức được cái sai trong những quyết định này, hoặc do thiếu bản lĩnh, không vượt qua được áp lực từ cấp trên. Không khó để thấy rằng, trên thực tế, cái “hoặc” thứ hai mới là nguyên nhân chủ yếu.

Không có sức ép từ những quyết định, chỉ đạo sai trái của cấp trên để có thể làm việc đúng nguyên tắc, tuân thủ đúng các quy định của pháp luật là điều mà bất kỳ cán bộ, công chức nào cũng mong muốn. Tuy nhiên, trước hết, mỗi cán bộ, công chức cần thực sự bản lĩnh, tỉnh táo để “nói không” với những chỉ đạo vi phạm nguyên tắc, vi phạm pháp luật từ những cán bộ cấp trên thoái hóa, biến chất. Công cuộc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đã và đang được Đảng, Nhà nước đẩy mạnh với quan điểm không có vùng cấm, không có ngoại lệ. Đừng vì thiếu bản lĩnh mà phải hối hận nói lời “giá như” khi đã vướng vào cảnh tù tội...

PHƯƠNG HIỀN