Clip quay cảnh “quay cóp” của thí sinh tại phòng thi  Trường THPT Dân lập Đồi Ngô - Ảnh: chụp từ clip

QĐND - Môn Ngữ văn, với một câu trong đề thi yêu cầu thí sinh viết một đoạn văn về “Thói dối trá là biểu hiện của sự suy thoái về đạo đức trong đời sống xã hội” đã “mở màn” sự quan tâm của dư luận trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2012. Đó là một đề thi “mở” khá hay và có ý nghĩa thiết thực trong đời sống hiện tại. Đáp án câu hỏi này của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) diễn đạt: “Thói dối trá đang tồn tại ở con người trong nhiều lĩnh vực đời sống. Tác hại của thói dối trá làm mất niềm tin, tạo ra những giá trị ảo; làm tha hóa đạo đức con người; làm thiệt hại đến vật chất và tinh thần của xã hội”. Chắc chắn sẽ có nhiều thí sinh đạt được điểm tối đa với câu hỏi trên…

Sẽ chẳng có gì đáng bàn nếu như không có những câu chuyện buồn diễn ra ngay sau khi kết thúc môn thi Ngữ văn đầu tiên và trong cả kỳ thi như báo chí nêu: Sân trường ngập trắng “phao thi”. Ngay trong buổi thi đầu tiên, có 8 giám thị ở tỉnh Nghệ An bị đình chỉ do vi phạm quy chế, để thí sinh mang “phao” vào phòng thi... Hơn thế, những clip ghi lại hình ảnh vi phạm quy chế tại Hội đồng thi Trường THPT Dân lập Đồi Ngô buộc Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Bắc Giang ra quyết định đình chỉ nhiệm vụ Chủ tịch Hội đồng thi. Trong các clip này, các giám thị chẳng những không hoàn thành nhiệm vụ mà còn tiếp tay cho thí sinh thực hiện những hành vi gian dối, và khi kết thúc môn thi, các giám thị ở đây còn gom “phao” lại để phi tang…

Sự giả dối nói chung và gian lận trong thi cử nói riêng vẫn đang là vấn đề nhức nhối trong công tác GD-ĐT từ nhiều năm qua, song chưa được ngăn chặn hữu hiệu. Bàn đến nguồn gốc của vấn đề, dư luận cho rằng vẫn là căn bệnh thành tích. Nhưng trong trường hợp ở Trường THPT Dân lập Đồi Ngô không loại trừ hành vi tiêu cực, vì lợi ích cá nhân của một số cán bộ Hội đồng thi và giám thị. Cho dù với động cơ nào thì hình ảnh những người “cầm cân nảy mực” vi phạm quy chế đã làm mất lòng tin đối với thí sinh, với xã hội. Điểm thi của các thí sinh tại các phòng thi đó chắc chắn không phản ánh đúng thực chất học lực, trình độ của thí sinh và gây nên sự mất công bằng trong thi cử.

Điểm thi tốt nghiệp của thí sinh phản ánh kết quả học tập của học sinh và lao động của các thầy, cô giáo. Mỗi học sinh tốt nghiệp là một “sản phẩm” của nhà trường mà trực tiếp là “sản phẩm” của chính các thầy, cô giáo.  Môi trường giáo dục lành mạnh, văn minh và hiện đại không có chỗ cho sự gian lận, càng không thể chấp nhận những người mang danh nhà giáo nhưng thiếu trung thực.

Dư luận xã hội đòi hỏi các trường hợp vi phạm quy chế thi phải bị xử lý nghiêm túc. Với những trường hợp giáo viên vi phạm, phải xử lý nghiêm khắc.

Trần Hoài