Đây là phiên chất vấn đặc biệt mang tính tổng hợp nhiều nội dung, nhiều lĩnh vực trong suốt cả nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV. Một số vấn đề khi thực hiện nghị quyết nhiệm kỳ khóa XIII cũng được “tái chất vấn”. Với phạm vi rộng như vậy, có đến gần 20 thành viên Chính phủ, trưởng ngành thuộc diện phải trả lời. Nhiều đại biểu còn tranh luận để làm rõ thêm những vấn đề cử tri quan tâm. Thủ tướng Chính phủ đã báo cáo một số nội dung thuộc trách nhiệm của Chính phủ và trả lời chất vấn các đại biểu. Chủ tịch Quốc hội cũng đã trả lời trực tiếp chất vấn của đại biểu Quốc hội. Theo đánh giá của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, việc chất vấn và trả lời chất vấn tại phiên họp thể hiện tinh thần trách nhiệm của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, các vị đại biểu Quốc hội trong việc theo dõi, giám sát đến cùng những nội dung được cử tri và nhân dân quan tâm mà đã được Quốc hội giám sát, ra nghị quyết yêu cầu thực hiện.

leftcenterrightdel
Quốc hội họp tại hội trường. Ảnh: quochoi.vn

Theo quy định của Hiến pháp, Quốc hội là cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất, cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân. Chỉ Quốc hội mới có quyền giám sát tối cao đối với hoạt động của Nhà nước. Để cụ thể hóa quyền này, pháp luật đã trao cho Quốc hội, các vị đại biểu Quốc hội công cụ hữu hiệu là chất vấn những người giữ các chức danh do Quốc hội bầu và phê chuẩn.

Thực tiễn đã chứng minh hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn luôn là nội dung sôi động, thu hút sự quan tâm của cử tri trong mỗi kỳ họp Quốc hội. Điều đọng lại sau phiên chất vấn mà cử tri rất trông đợi là ở hành động kịp thời, cụ thể của các cơ quan liên quan, nhất là các bộ trưởng trong thực hiện lời hứa trước Quốc hội và sự giám sát của các đại biểu Quốc hội đối với việc thực hiện các lời hứa này. Nếu như quá trình chất vấn là để xác định trách nhiệm cá nhân, để nhận thấy, nhận ra, nhận biết, nhận thức được các vấn đề đặt ra của bộ, ngành đó thì điều quan trọng hơn, có ý nghĩa hơn là hậu chất vấn phải hành động và chuyển động. Sau chất vấn mà không có những hành động và chuyển động tích cực thì chất vấn không còn mấy ý nghĩa nữa.

Phiên chất vấn tại kỳ họp Quốc hội lần này được xác định như là cầu nối giữa hai khóa Quốc hội, chuyển tải những nỗ lực, trách nhiệm của Chính phủ, của các bộ, ngành trong công tác chỉ đạo, điều hành và trách nhiệm của các đại biểu Quốc hội trong việc theo dõi, giám sát hoạt động của các cơ quan nhà nước. Cử tri mong muốn, sau hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn, Quốc hội cần có nghị quyết về hoạt động giám sát chuyên đề và hoạt động chất vấn. Mọi cử tri và nhân dân đều có thể tham gia giám sát hoạt động của các đại biểu Quốc hội, chấm điểm cao đối với các đại biểu đã làm tròn nhiệm vụ là người đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân và chấm điểm thấp với các đại biểu chưa làm tròn nhiệm vụ, làm cơ sở để lựa chọn những người đủ đức, đủ tài trong cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV dự kiến vào tháng 5-2021. 

ĐỖ PHÚ THỌ