Bà Nguyễn Thị Ngọ - mẹ thí sinh Lê Nguyễn Quỳnh Anh trên sân khấu Vietnam's got talent . Ảnh minh họa, nguồn: Internet

QĐND - Suốt hai tuần qua, trên các phương tiện truyền thông đại chúng, đặc biệt là các diễn đàn chia sẻ trên mạng, “nóng” lên chuyện bà Nguyễn Thị Ngọ, mẹ của em Lê Nguyễn Quỳnh Anh, thí sinh cuộc thi “Vietnam’s got Talent”  bênh vực con khi bị ban giám khảo “đánh trượt”.

Trong chủ đề hôm nay, tôi không tranh luận chuyện đúng - sai giữa gia đình thí sinh với ban giám khảo cuộc thi. Điều tôi muốn bàn là nền giáo dục của nước ta hiện nay, bao gồm cả giáo dục ở nhà trường và giáo dục trong gia đình đang thiếu hẳn một nội dung quan trọng: Dạy trẻ cách chấp nhận thất bại.

Ông bà ta có câu: “Thất bại là mẹ thành công”. Đó là một lời dạy rất chí lý. Trên thực tế, trong cuộc đời mỗi con người, sẽ không tránh khỏi những thất bại. Vì vậy, trẻ em rất cần được trang bị kỹ năng chấp nhận thất bại để vươn lên trong cuộc sống. Các chuyên gia tâm lý học ở các quốc gia có nền giáo dục tiên tiến đã sớm chỉ ra rằng: Ngay từ nhỏ, các bậc cha mẹ đã phải dạy con biết chấp nhận thất bại, nếu để lớn mới dạy sẽ quá muộn, thậm chí sẽ dẫn đến hậu quả xấu. Trên một số trang tin điện tử chuyên đề bà mẹ-trẻ em ở nước ta cũng đã giới thiệu những giáo trình dạy trẻ kỹ năng chấp nhận thất bại như: Cha mẹ tạo tình huống để con thua cuộc; yêu cầu trẻ không phá bĩnh khi thua cuộc, dạy con cách tôn trọng cảm xúc của người chiến thắng, khen ngợi trẻ khi trẻ có hành vi đẹp, biết cách vượt qua thất bại… Các bài học này sẽ giúp trẻ có lối sống hòa đồng, vui vẻ khi đón nhận thất bại và biết chia sẻ với thành công của người khác. Điều này cũng sẽ góp phần quan trọng chống “bệnh thành tích” trong giáo dục, bởi giúp trẻ hiểu rõ bản chất của việc học tập, chứ không chỉ vì những mục đích như “phải đỗ đại học”, “phải đứng thứ nhất trong lớp”. Dạy trẻ cách chấp nhận thất bại sẽ giúp các con vượt qua áp lực học tập mà sự kỳ vọng của cha mẹ và tâm lý trọng bằng cấp trong xã hội tạo ra.

Ở nước ta hiện nay, tình trạng gia đình và nhà trường không dạy cho trẻ em biết cách chấp nhận thất bại là một nguyên nhân dẫn đến những câu chuyện đau lòng: Gần như mùa tuyển sinh nào cũng có chuyện học sinh tự tử vì thi trượt đại học, thậm chí có cả những học sinh muốn chấm dứt cuộc sống vì bị điểm kém… hay như những “phạm nhân tuổi teen” gây nên không ít tội ác kinh hoàng mà nguyên nhân chỉ vì những khó khăn, trở ngại rất đỗi bình thường. Rõ ràng, dạy trẻ cách chấp nhận thất bại đang là một yêu cầu rất cấp thiết trong giáo dục công dân của nước ta hiện nay.

Thực tế từ cổ chí kim, từ phương đông đến phương tây đều có những người thành công vượt trội nhờ biết vượt qua thất bại đầu đời. Với tuổi học trò, dạy cho các em cách chấp nhận thất bại chính là sự chuẩn bị về bản lĩnh để các em thành công trong cuộc sống vì phía trước các em là cả một “bầu trời rộng lớn”.

Hồng Hải