Trung tướng Đàm Đình Trại: Đưa công tác phụ nữ và phong trào phụ nữ quân đội phát triển vững chắc, hiệu quả

Trung tướng Đàm Đình Trại (hàng đầu, thứ tư từ trái sang) nói chuyện với các đại biểu dự hội nghị phối hợp giữa phụ nữ các lực lượng địa phương trên địa bàn Quân khu 2. Ảnh: Thu Hà

LTS: Ngày 13-12, tại Hà Nội khai mạc Đại hội đại biểu phụ nữ quân đội lần thứ IV. Nhân dịp này, phóng viên báo Quân đội nhân dân phỏng vấn đồng chí Trung tướng Đàm Đình Trại, Phó chủ nhiệm Tổng cục Chính trị, Phó trưởng ban Vì sự tiến bộ của phụ nữ Bộ Quốc phòng về công tác phụ nữ và phong trào phụ nữ quân đội giữa hai kỳ đại hội và giai đoạn tiếp theo. Xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc nội dung cuộc phỏng vấn này.

Phóng viên: Kính thưa đồng chí Phó chủ nhiệm TCCT, từ Đại hội phụ nữ quân đội lần thứ III đến nay, công tác phụ nữ và phong trào phụ nữ quân đội tựa như một vườn hoa nở thêm nhiều hoa mới, hoa đẹp?

Trung tướng Đàm Đình Trại: Đúng, chúng ta có thể ví như thế và chúc mừng đội ngũ cán bộ, hội viên và toàn thể chị em phụ nữ quân đội. Thật phấn khởi, qua mỗi năm, mỗi kỳ đại hội, công tác phụ nữ và phong trào phụ nữ quân đội lại thêm khởi sắc, đạt tính vững chắc, với nhiều mô hình mới, thành tích mới. Trên các lĩnh vực hoạt động, công tác của quân đội mang dấu ấn rõ nét bàn tay, công sức, trí tuệ, sự tâm huyết và cả tình cảm của chị em. Phong trào thi đua Quyết thắng của toàn quân và phong trào “Phụ nữ tích cực học tập, lao động sáng tạo, xây dựng gia đình hạnh phúc” của phụ nữ toàn quốc đã được cụ thể hóa thành các chương trình hành động, phong trào thi đua của phụ nữ ở các cơ quan, đơn vị một cách phong phú, sinh động, thu được nhiều kết quả: xây dựng đơn vị VMTD, tổ chức Đảng TSVM và chính là môi trường thuận lợi để cán bộ, hội viên trưởng thành, phát triển toàn diện; đồng thời hiểu rõ, hiểu sâu và thực hiện tốt hơn thiên chức thiêng liêng của phụ nữ. Tôi chỉ nêu khái quát một số nét với những con số tiêu biểu: Trên các lĩnh vực, nhiệm vụ, 5 năm qua phụ nữ đã làm chủ và tham gia 1.062 đề tài khoa học, 4.047 sáng kiến cải tiến kỹ thuật, 1.144 công trình, sản phẩm mà “tác giả” là phụ nữ… (các con số này đều cao hơn nhiều so với 5 năm trước); gần 84% hội viên đã phấn đấu đạt 3 tiêu chuẩn phong trào thi đua của phụ nữ Việt Nam, gần 96% gia đình hội viên đạt 4 chuẩn mực “no ấm, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc” (ở tốp cao nhất toàn quốc)… Phong trào phụ nữ quân đội 5 năm liên tục được Đoàn chủ tịch Trung ương Hội LHPN Việt Nam tặng cờ thi đua xuất sắc. Ban phụ nữ Quân đội vinh dự được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng nhì. Có thể nói, công tác và phong trào phụ nữ quân đội 5 năm qua đã góp phần tích cực vào kết quả và làm phong phú thêm phong trào thi đua của quân đội và phụ nữ toàn quốc, làm giàu truyền thống quân đội và phụ nữ Việt Nam, đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng quân đội theo hướng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại. Tiêu chí mới của người phụ nữ quân đội “Yêu nước, đoàn kết, sáng tạo, trung hậu, đảm đang” thể hiện ngày càng rõ nét.

Phóng viên: Đạt kết quả trên là bởi có “Thiên thời, địa lợi, nhân hòa”, thưa đồng chí Phó chủ nhiệm TCCT?

Trung tướng Đàm Đình Trại: Đúng, nhưng không phải hoàn toàn như thế. Nhìn nhận một cách khách quan, thì công tác và phong trào phụ nữ trong quân đội gặp không ít khó khăn, những điều còn bất cập. Hẳn đồng chí đã hiểu điều này, so với các lực lượng xã hội, ngành nghề khác, trong quân đội tỷ lệ phụ nữ rất thấp so với tổng số quân. Giai đoạn vừa qua, quân đội lại tiến hành chấn chỉnh tổ chức lực lượng, sắp xếp lại các doanh nghiệp. Cũng do tính đặc thù của quân đội, lực lượng lao động nữ chỉ bố trí, sử dụng ở một số lĩnh vực nhất định.

Tuy nhiên, thấy được những khó khăn trên để rồi cùng tháo gỡ, khắc phục. Điều này được thể hiện rất rõ ở sự quan tâm của Đảng ủy Quân sự Trung ương, lãnh đạo Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị và các cấp ủy, chỉ huy, cơ quan chính trị; sự nỗ lực, nhiệt tình, năng động, sáng tạo của Ban phụ nữ, cán bộ phụ nữ các cấp. Những năm qua Chỉ thị 37/CT-TW của Ban bí thư (khóa VII) về công tác cán bộ nữ; Nghị quyết 177/NQ-ĐUQSTW của Thường vụ ĐUQSTW “Về công tác phụ nữ quân đội trong thời kỳ mới”; Chiến lược quốc gia Vì sự tiến bộ của phụ nữ Việt Nam; Nghị định 19/NĐ-CP của Chính phủ… luôn là kim chỉ nam hữu hiệu cho công tác và phong trào phụ nữ quân đội. Qua đó đã tạo bước chuyển biến sâu sắc trong nhận thức của cấp ủy Đảng, người chỉ huy và cơ quan chức năng các cấp về vị trí, vai trò, khả năng của phụ nữ, tổ chức Hội phụ nữ, về công tác vì sự tiến bộ của phụ nữ quân đội.

Công tác Vì sự tiến bộ của phụ nữ trong quân đội được thực hiện tốt đã tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho hoạt động công tác phụ nữ, nâng cao vị thế của phụ nữ quân đội, chăm lo tốt hơn đời sống vật chất, tinh thần của phụ nữ. Các tổ chức cơ sở hội được xây dựng vững mạnh, thực hiện ngày càng tốt hơn vai trò, chức năng, nhất là bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của phụ nữ và trẻ em. Trên cơ sở quy hoạch đội ngũ cán bộ của toàn quân, các cấp, các ngành đã quan tâm đúng mức đến tỷ lệ cán bộ nữ, chú trọng phát hiện những cán bộ nữ có triển vọng để bồi dưỡng, sắp xếp, bổ nhiệm vào các cương vị chủ chốt, bố trí sử dụng trong những ngành, lĩnh vực, chức danh phù hợp với khả năng, sở trường của phụ nữ. Tỷ lệ cán bộ nữ, đảng viên nữ tham gia cấp ủy các cấp trong quân đội ngày càng tăng.

Phóng viên: Sự quan tâm của cấp ủy, chỉ huy, cơ quan chính trị các cấp thể hiện rất rõ trong công tác phụ nữ và phong trào phụ nữ, còn đối với hội viên, sự chủ động trong khắc phục khó khăn được thể hiện ra sao, thưa đồng chí?

Trung tướng Đàm Đình Trại: Quá trình công tác ở cơ sở, rồi làm Chủ nhiệm chính trị, Phó tư lệnh về chính trị-Bí thư đảng ủy Quân khu 1 và hai năm nay ở cương vị công tác này, tôi đúc kết một điều: nhiệm vụ, công việc, môi trường, hoàn cảnh, thực hiện thiên chức của chị em phụ nữ quân đội rất đặc thù, rất riêng. Số chị em làm việc, sinh sống ở nơi thuận lợi không nhiều, mà phần lớn là gặp khó khăn, vất vả trong nhiệm vụ, cuộc sống gia đình. Có nhiều chị em gặp muôn vàn khó khăn, tưởng chừng không thể vượt qua; có những công việc như chỉ dành cho nam giới, nhưng chị em đã vượt qua tất cả, trọn vẹn chung-riêng. Tôi nghĩ, đó là sức mạnh được hòa quyện, nhân lên từ truyền thống, đức tính tuyệt vời của người phụ nữ Việt Nam và bản lĩnh, phẩm chất đẹp đẽ của Bộ đội Cụ Hồ.

So với nam giới và phụ nữ ở các ngành nghề khác, việc học tập nâng cao trình độ mọi mặt của nữ quân nhân cũng gặp nhiều khó khăn hơn cả. Thấy rõ điều này và trước yêu cầu nhiệm vụ, những năm qua các cấp ủy, chỉ huy, cơ quan chức năng đã chú trọng tạo điều kiện thuận lợi hơn để phụ nữ được bồi dưỡng, đào tạo và tự đào tạo nâng cao trình độ, tay nghề. Nhiều chị em đã vượt qua khó khăn, trở ngại, để vừa làm việc, chăm sóc gia đình, vừa học thêm, trở thành những cán bộ có năng lực tốt, nhân viên đầu ngành giỏi (hiện nay toàn quân có hơn 8.600 phụ nữ có trình độ từ cao đẳng đến tiến sĩ, hơn 8.100 công nhân kỹ thuật tay nghề cao. Những thành công trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học, phát huy sáng kiến cải tiến kỹ thuật của phụ nữ quân đội đã nêu ở trên đó chính là thành quả của quá trình nỗ lực học tập, nghiên cứu của chị em. Đây cũng là nét khởi sắc mới, rất đáng trân trọng của phụ nữ quân đội.

Phóng viên: Đại hội phụ nữ quân đội lần thứ IV diễn ra với nhiều nội dung, xin đồng chí Phó chủ nhiệm TCCT cho biết những vấn đề cơ bản, cốt lõi nhất cần được đề cập, giải quyết ở diễn đàn này?

Trung tướng Đàm Đình Trại: Tiến tới và góp phần vào thành công của Đại hội phụ nữ quân đội lần này, vừa qua các cơ quan, đơn vị đã tiến hành tốt Đại hội phụ nữ ở cấp mình. Đến dự và chỉ đạo đại hội phụ nữ ở nhiều đơn vị, tôi được nghe những ý kiến tâm huyết, những kiến nghị chân thành, chính đáng của cán bộ, hội viên. Đại hội phụ nữ quân đội lần thứ IV sẽ hội tụ những ý kiến, những cách nghĩ, cách làm hay từ cơ sở để xác định phương hướng, nhiệm vụ, mục tiêu và những giải pháp sát đúng, khả thi cho công tác và phong trào phụ nữ quân đội từ nay đến năm 2011.

Vấn đề cơ bản nhất là công tác phụ nữ và phong trào phụ nữ quân đội phải bám sát nhiệm vụ chính trị của quân đội, nhiệm vụ quốc phòng, nhiệm vụ cụ thể của các cơ quan, đơn vị, các phong trào, chương trình hành động của Trung ương Hội LHPN Việt Nam và đặc điểm tâm lý, nguyện vọng, khả năng của phụ nữ, để xác định những nội dung, hình thức hoạt động phù hợp cả trong giáo dục và tổ chức hành động của phụ nữ. Cùng với việc tìm tòi những phương thức, mô hình hoạt động mới, cần phát huy, phát triển, nhân rộng những mô hình hoạt động hiệu quả đã được kiểm chứng trong thực tiễn; cần khắc phục cho được những khiếm khuyết, tồn tại trong công tác phụ nữ và phong trào phụ nữ. Tại Đại hội phụ nữ ở các đơn vị vừa qua có khá nhiều ý kiến về việc này, cả với cấp ủy, chỉ huy và cơ quan chức năng, cả với tổ chức hội. Thực tế là còn có cấp ủy, chỉ huy chưa đánh giá đúng vị trí, vai trò của tổ chức hội, vị thế, khả năng của phụ nữ, lực lượng nữ, nên chưa quan tâm đúng mức đến công tác phụ nữ, chưa tạo điều kiện thuận lợi cho Hội phụ nữ hoạt động; có nơi lại quan tâm kiểu “bao sân”, “hành chính hóa” làm mất tính chủ động của hội. Với cơ quan chức năng, tổ chức hội, có nơi còn thụ động cả trong tham mưu, đề xuất, sáng tạo mô hình, tổ chức hoạt động… Những khiếm khuyết trên cần sớm được khắc phục. Có như vậy, công tác phụ nữ và phong trào phụ nữ quân đội mới phát triển toàn diện, có chiều sâu, đạt được mục tiêu cơ bản là: “Đoàn kết, vận động phụ nữ tích cực học tập, lao động sáng tạo, hoàn thành tốt nhiệm vụ, xây dựng gia đình hạnh phúc; nâng cao năng lực, trình độ mọi mặt, góp phần tích cực vào việc hoàn thành nhiệm vụ chính trị của quân đội, xây dựng người phụ nữ quân đội “Yêu nước, đoàn kết, sáng tạo, trung hậu, đảm đang”; xây dựng củng cố tổ chức Hội vững mạnh; chăm lo cải thiện đời sống vật chất, tinh thần và vị thế của phụ nữ quân đội; thực hiện bình đẳng giới”.

Phóng viên: Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XI vừa thông qua Luật Bình đẳng giới, là Đại biểu Quốc hội, trực tiếp tham gia xây dựng dự án Luật, xin đồng chí cho biết ý nghĩa và ảnh hưởng của Luật Bình đẳng giới tới công tác phụ nữ và phong trào phụ nữ quân đội?

Trung tướng Đàm Đình Trại: Bình đẳng giới là vấn đề bấy lâu nay cả thế giới quan tâm, đó cũng là nhân tố phản ánh sự tiến bộ của xã hội loài người và ở mỗi quốc gia. Là một quốc gia phương Đông, lại trải qua một giai đoạn lịch sử khá dài dưới chế độ phong kiến, tàn dư tư tưởng trọng nam khinh nữ vẫn còn, nên việc Quốc hội thông qua Luật Bình đẳng giới càng có ý nghĩa quan trọng, thể hiện sinh động dân chủ xã hội ở nước ta. Tôi cũng xin nói luôn, Luật này đâu chỉ vì phụ nữ, mà cả nam giới đấy chứ, nên đừng cho đó là “món quà tặng phụ nữ”, mà nó là tất yếu khách quan, bước phát triển lành mạnh của xã hội.

Cùng phụ nữ cả nước, phụ nữ quân đội phấn khởi, tin tưởng đón nhận Luật Bình đẳng giới, vì đây là cơ sở vững chắc để giải quyết những vấn đề liên quan đến phụ nữ. Thực thi Luật này chắc chắn sẽ tác động tích cực đến công tác phụ nữ và phong trào phụ nữ quân đội. Chúng ta cũng cần thấy rõ, hiểu đúng - những vấn đề về giới, những vấn đề liên quan đến phụ nữ đã và đang được thực hiện tốt trong quân đội, cơ bản như những điều khoản trong Luật Bình đẳng giới sắp ban hành. Mặt khác, như ta biết, Luật được xây dựng trên những vấn đề chung nhất, nhưng thực tế thì vô cùng phong phú, có những lĩnh vực, môi trường, tổ chức rất đặc thù, như trong quân đội, thì việc thực hiện, vận dụng luật phải rất uyển chuyển, để làm sao được cả lý, cả tình, được cả cá nhân và tổ chức.

Phóng viên: Xin trân trọng cám ơn đồng chí Phó chủ nhiệm TCCT, Phó trưởng ban Vì sự tiến bộ của phụ nữ Bộ Quốc phòng.

TÔ THÀNH TUYÊN (thực hiện)