QĐND - Trong ngôi nhà nhỏ của cựu chiến binh (CCB) Vũ Đình Luật, ở thôn Sơn Hiệp, xã Thọ Sơn, huyện Bù Đăng, tỉnh Bình Phước, có một phòng nhỏ là nơi đặt bàn thờ các anh hùng liệt sĩ, đồng thời là nơi làm việc của ông để kết nối thông tin tìm kiếm hài cốt liệt sĩ. Là thương binh, lại bị gãy chân do tai nạn giao thông, nên ông không được khỏe, bước đi khó nhọc. Gia đình còn nghèo, mọi công việc hầu như do người vợ đảm nhiệm, bởi hơn hai năm gần đây, ông dành phần lớn thời gian đi tìm đồng đội.
Vũ Đình Luật sinh năm 1953, ở xã Minh Hoàng, huyện Phù Cừ, tỉnh Hưng Yên. Tốt nghiệp cấp 3, Vũ Đình Luật vào học Trường Đại học Sư phạm Hà Nội. Khi giặc Mỹ đánh phá miền Bắc, cuộc chiến tranh bước vào giai đoạn ác liệt, ông xung phong vào bộ đội. Ông kể: “Do nhỏ con, thiếu cân, phải mấy lần mình mới nhập ngũ được. Vào chiến trường, tham gia chiến đấu ở đơn vị pháo cao xạ, rồi bị thương trong một trận bom của địch". Từ một người lính của Sư đoàn 968, Vũ Đình Luật trở về cuộc sống đời thường với thương tật hạng 4/4.
Gia đình ông có 4 liệt sĩ (ông nội, bác và hai anh trai). Đồng cảm với bao gia đình có người thân hy sinh qua hai cuộc kháng chiến, CCB, thương binh Vũ Đình Luật tình nguyện đi tìm đồng đội. “Lúc đầu gian nan lắm, mọi thứ tự mình bỏ ra; có người cho là mình “gàn”, bị tàn tật, gầy yếu lại dám đi tìm hài cốt liệt sĩ nơi rừng sâu núi thẳm. Mặc, tôi vẫn miệt mài tìm hiểu các thông tin, đặc biệt dựa vào nguồn tin của đồng đội, của các đơn vị, cá nhân trong quân đội và người dân cung cấp”-ông chia sẻ.
Thành công và cũng là niềm vui lớn của khi ông tìm kiếm được hài cốt của một liệt sĩ ở huyện Bù Đăng, tỉnh Bình Phước vào năm 2013. Lúc đầu chỉ một mình ông đi tìm, sau có thêm 5 người tham gia, đến nay, đoàn CCB tình nguyện đi tìm hài cốt liệt sĩ đã có 30 đội viên, do ông Vũ Đình Luật làm Trưởng đoàn. Đoàn đã tìm được 5 hài cốt liệt sĩ của Sư đoàn 968, hy sinh ở xã Tây Giang, huyện Tây Sơn (tỉnh Bình Định). Cũng gần địa điểm đó, ở xã Bình Nghi, theo người dân cung cấp thông tin, có một nơi chôn cất bộ đội cạnh đường 19, ông Luật cùng các CCB làm việc với Ban CHQS huyện Tây Sơn. Sau 10 ngày, tại khu vực trên được cơ quan chức năng khai quật và 74 hài cốt liệt sĩ của LLVT Quân khu 5 đã được quy tập.
Mỗi lần tìm được hài cốt liệt sĩ là niềm vui lớn của toàn đội. Căn phòng nhỏ của ông, nơi đặt bàn thờ các anh hùng liệt sĩ, còn là nơi dừng chân, nghỉ lại của các gia đình, thân nhân đi tìm hài cốt, phần mộ liệt sĩ.
Xuất phát từ tình cảm nghĩa tình đồng đội thiêng liêng, những “người lính không quân hàm” như ông Luật đã tự nguyện đóng góp lương hưu, trợ cấp thương binh và thu nhập của cá nhân, gia đình để làm việc nghĩa, trên tinh thần vô tư không vụ lợi, không đòi hỏi sự hỗ trợ kinh phí của Nhà nước và địa phương. Chúng tôi hỏi về bí quyết thành công, CCB Vũ Đình Luật trả lời: “Không có bí quyết gì, mà trước hết phải có lòng nhiệt tình, dám nghĩ dám làm, vượt lên hoàn cảnh, số phận, chia sẻ, đồng cảm với những gia đình bị mất mát, đau thương khi có chồng, con, người thân ngã xuống vì độc lập của dân tộc”. Có đợt CCB Vũ Đình Luật đi tìm đồng đội cả mấy tuần, xa hàng trăm cây số đến Bình Định, về Đồng Tháp… Ở nhà, một số đồng đội giúp thêm gia đình công việc để ông yên tâm đi làm việc nghĩa. Ông tâm sự: “Mình làm việc nghĩa để lấy cái đức cho con cháu, mang lại niềm vui cho các gia đình, chứ hoàn toàn không phải để hàm ơn, lấy tiếng...”
DUY HIẾN