Không ít lần tiếp xúc với Đại tá Farbotko Przemyslaw, Tùy viên Quốc phòng Ba Lan trong các sự kiện do Cục Đối ngoại (Bộ Quốc phòng) tổ chức, nhưng gần đây, tôi mới được ông kể cho nghe chuyện được ăn Tết ở Việt Nam tới… 5 lần. Hỏi ra mới biết, trong hơn 5 năm công tác tại Hà Nội, chưa bao giờ ông bỏ lỡ không khí đón Tết Nguyên đán cùng nhân dân Việt Nam. Ban đầu là cảm giác lạ lẫm, dần thành quen, nay thì Đại tá Farbotko Przemyslaw thực sự “mê mẩn” Tết Việt. Ông thích nhất là cảm giác khi được dạo bước dọc những con phố vắng vẻ trong ngày đầu năm mới. Khi ấy, hầu hết mọi người đều về quê hoặc đi xa, nên Hà Nội như mang một diện mạo rất khác: Bình yên, tĩnh lặng, đặc biệt là không có kẹt xe, tắc đường. Và dù trời mưa phùn hay nắng ráo, những ngày Tết Thủ đô Hà Nôi luôn đẹp một cách lạ thường. Đại tá Farbotko Przemyslaw cũng tấm tắc đồ ăn của Việt Nam trong dịp Tết.  

Bộ Quốc phòng tổ chức gặp mặt Đoàn Tùy viên Quân sự nước ngoài và gia đình nhân dịp Tết Nguyên đán 2017. Ảnh: NGUYỄN HIẾU

Dường như các nhà ngoại giao quân sự nước ngoài đều tìm thấy cho riêng mình những lý do để khám phá phong tục ăn Tết của người Việt Nam. Đại úy Blair Tidey, Trợ lý Tùy viên Quốc phòng Australia, cho biết gia đình anh đã 3 lần đón Tết cổ truyền ở Việt Nam. Những ngày cận Tết, khi các con phố Hà Nội trở nên đông đúc hơn, cờ hoa, đèn màu trang trí rực rỡ cũng là lúc Đại úy Blair Tidey và gia đình hòa vào dòng người tấp nập đi mua sắm hoặc ngắm hoa xuân. Đại úy Blair Tidey chia sẻ, nhập gia thì phải tùy tục, nên năm nào gia đình anh cũng cố gắng chuẩn bị cho những ngày Tết thật tươm tất. Cũng có cành đào, cây quất nhấp nháy đèn xanh, đèn đỏ và dĩ nhiên, trong mâm cơm ngày Tết không thể thiếu món bánh chưng truyền thống do những người bạn Việt Nam tặng...

Với Đại tá Nerolie McDonald, Tùy viên Quốc phòng Australia, Tết Nguyên đán ở Việt Nam lại có gì đó vừa mới lạ, vừa thân quen. Bắt đầu nhiệm kỳ công tác chưa lâu, nhưng bà khá am hiểu về phong tục ăn Tết của người Việt Nam. Đại tá Nerolie McDonald kể rằng, từ năm 2011-2012, bà đã tham gia một khóa đào tạo tại Học viện Khoa học Quân sự và có dịp tìm hiểu về Tết Nguyên đán qua những giờ học tiếng Việt. Bà cũng từng ăn Tết ở Việt Nam và có lần còn cùng bạn bè đón Tết cổ truyền của Việt Nam ngay tại thành phố Melbourne, quê hương của bà.

Khi tôi hỏi điều gì để lại ấn tượng sâu sắc nhất, Đại tá Nerolie McDonald nói rằng đó là sự kết nối giữa các thành viên trong mỗi gia đình Việt Nam khi Tết đến. Bà chia sẻ: “Dù ở đâu thì người Việt cũng cố gắng về đoàn tụ với gia đình. Đó thực sự là một phong tục và nét văn hóa tuyệt vời của các bạn trong dịp Tết”.

Tết Mậu Tuất năm nay, nữ Tùy viên Quân sự của Australia sẽ ở lại Việt Nam. Công việc bộn bề, chưa kịp lên kế hoạch chi tiết, nhưng rất có thể bà sẽ tận dụng đợt nghỉ dài để đi tham quan đâu đó, hoặc đơn giản là ở lại Hà Nội tận hưởng không khí yên bình của những ngày đầu năm mới.

Cũng giống như Đại tá Nerolie McDonald, Đại tá Bangsy Xaysomkhoth, Tùy viên Quốc phòng Lào không khỏi bồi hồi khi nhắc đến Tết Việt Nam. Cách đây gần 40 năm, khi đang theo học tại Trường Sĩ quan Lục quân 1, ông đã đôi ba lần được đón Tết ở Việt Nam. Với ông, Tết Nguyên đán Việt Nam cũng giống với Tết cổ truyền Bun Pi May của Lào, bởi đó là dịp để gia đình, họ hàng, con cháu tề tựu đông đủ, bạn bè đồng nghiệp dành cho nhau những lời chúc tốt đẹp nhất, cùng xua đi cái xấu, đón cái tốt, cái mới vào nhà…

Đại tá Bangsy Xaysomkhoth cho biết, trở lại Việt Nam lần này với tư cách là Tùy viên Quân sự, ông thực sự ngỡ ngàng trước vô vàn thay đổi. Bạn bè chung trường, chung lớp của ông giờ cũng đã “lên tướng, lên tá” cả. Chỉ có cảm giác háo hức chờ đón ngày Tết là vẫn còn nguyên vẹn trong ông.

Tết Nguyên đán sắp đến. Như bao trái tim người Việt Nam, các tùy viên quân sự nước ngoài cũng hướng về năm mới với những tình cảm thật đặc biệt!

ANH VŨ