QĐND Online - Trong hải trình kéo dài gần một tháng, tàu HQ-936 của Vùng 4 Hải quân chở đoàn công tác cùng 15 phóng viên rẽ sóng ra tuyến giữa Trường Sa vào đúng những ngày biển động. Tại các vùng đảo nổi, đảo chìm giữa trùng khơi, sau mỗi trận bão gần, bão xa và những cơn gió mùa đông bắc… biển lại cồn lên những đợt sóng như thử thách ý chí và sức chịu đựng của những ai lần đầu đặt chân tới các điểm đảo Núi Le, Cô Lin, Len Đao, Tốc Tan, Phan Vinh, Đá Đông, Tiên Nữ và  Trường Sa Đông.

Mang mùa xuân lên đảo

Đảo Tốc Tan là điểm đảo đầu tiên chúng tôi đặt chân lên. Có lẽ mọi người trên đảo cũng thấu hiểu nỗi vất vả của các thành viên trong đoàn nên khi vừa tới nơi, Trung uý, Bác sĩ Nguyễn Công Tuấn, phụ trách quân y đảo Tốc Tan không kịp để các phóng viên tác nghiệp, chính anh là người “hỏi thăm” sức khoẻ các vị khách trước: “Các anh, chị có ai bị say sóng không?”, hai “mì chính cánh” là phóng viên nữ của báo Ninh Thuận và báo Gia Lai đon đả: “Cập đảo các anh là bọn em hết say liền à!”. Những tiếng cười vui mang tình cảm nồng ấm từ đất liền và hương vị Tết sớm đến với các cán bộ, chiến sĩ đang làm nhiệm vụ giữa trùng khơi làm mọi người quên đi hành trình mệt nhọc.

Những ngày biển động, chúng tôi có dịp nán lại đảo Phan Vinh dài hơn dự kiến. Còn nhớ, dịp kỷ niệm 50 năm ngày mở đường Hồ Chí Minh trên biển, tôi và các thành viên trong đoàn được ngồi bên những người lính già đầu bạc, nghe họ kể về những chuyến tàu không số chở vũ khí vào Nam trong những hải trình đầy sóng gió, giờ đây, chỉ sau vài tháng, ngay trên hòn đảo mang tên người anh hùng của đoàn tàu không số, chúng tôi lại có mặt dưới những tán bàng vuông để nghe chuyện lính đảo.

Không hiểu cánh lính Phan Vinh mến khách hay các vị khách tới đây giỏi “gợi chuyện” mà nhiều chiến sĩ trẻ đã nhiệt tình dẫn cánh phóng viên đi khắp đảo để kể tên các loại cây và “công dụng” của chúng. Đến bữa, trên mâm cơm có những búp bàng vuông, lá tra mơn mởn được bứt ra, đặt lên đĩa thay cho món rau, ai nấy đều tò mò, háo hức. Đưa lên miệng, “thực khách” thấy cả vị chát lẫn vị muối mặn của biển. “Món rau cây nhà lá vườn đấy, ăn những lá non ấy lẫn với thịt sẽ đỡ ngán”, Chính trị viên Lê Quang Mừng giới thiệu. Các thành viên trong đoàn công tác chúng tôi chăm chú nghe và thưởng thức, ai đó có ý so sánh với những lá sung, lá ổi… ăn cùng nem chua, nem thính trong đất liền, nhưng tôi hiểu với cánh lính đảo, đó là thứ gia vị chỉ xuất hiện một lần trong bữa cơm đãi khách mỗi khi họ từ đất liền ra, giống như cánh lính đảo vẫn gói những chiếc bánh chưng xinh xắn bằng lá bàng vuông để mang nét đặc trưng “Tết đảo”, chứ những lá bàng non, những lá tra mơn mởn mà các anh vẫn gọi vui là “nho biển” ấy khó có thể xuất hiện đều đặn trong bữa cơm và thế chỗ cho món rau xanh.

Lính đảo Phan Vinh “trổ tài” gói bánh chưng bằng lá bàng vuông.

Đại uý Phạm Ngọc Chi, Trợ lý hậu cần của đảo Phan Vinh dẫn chúng tôi ra thăm những vạt rau được che chắn cẩn thận bằng ni-lông và các tấm phên, nứa, những bức tường kiên cố được xây cao làm chỗ cho những cây mồng tơi đang vươn dài phía dưới, rồi những chiếc khay tự tạo, bên trong gieo các loại rau mầm. “Làm thế là để tiện cho việc cơ động tránh mưa bão, mùa này chỉ cần mưa vài ngày là các loại rau của chúng tôi trở nên “tơi tả” và mỗi bữa chỉ nhặt được một nắm rau cho vào nồi làm món canh ăn cho qua bữa”, anh Chi cho biết.

Trong câu chuyện xoay quanh đề tài “con cá, lá rau”, chúng tôi đã được cánh lính đảo ở đây kể rằng trong số các đảo thuộc quần đảo Trường Sa thì Phan Vinh chính là nơi có nhiều cá nhất. Mùa này biển động nên chúng tôi không được chứng kiến họ là những người “câu kéo giỏi” như thế nào, nhưng tên các loại cá thì họ kể vanh vách. Mỗi người có thể kể tới hàng chục loại cá và dĩ nhiên là chừng ấy loại đã được cánh lính đảo “thưởng thức” trong những tháng sóng yên biển lặng.

Tại các điểm đảo mà chúng tôi có dịp đặt chân tới, nhiều người đã không ngại kể về mình, rồi kể về những cơ duyên để họ có được “một nửa” ở đất liền. Thiếu uý chuyên nghiệp Trần Văn Đinh, Pháo thủ tăng thuộc điểm đảo Phan Vinh là người khá mặn chuyện. Anh đã có 4 lần ra công tác ở các điểm đảo thuộc quần đảo Trường Sa. Riêng đảo Phan Vinh, đây là lần thứ hai anh tới làm nhiệm vụ.

…Chúng tôi chia tay các điểm đảo thuộc tuyến giữa Trường Sa và trở về đất liền khi không khí xuân đã bắt đầu lan toả trên khắp mọi nẻo đường. Xa đảo, bỗng thấy nhớ những đợt sóng cồn lên trong những ngày biển động, nhớ những bàn tay tài hoa của lính đảo trong mỗi lần “vào bếp”, rồi những trái bàng vuông, những vỏ ốc, vỏ sò còn mặn mòi vị biển… Ở nơi ấy, lần đầu tiên trong đời, tôi được cùng lính đảo Trường Sa đón “Tết sớm” giữa trùng khơi…

Bài, ảnh: Bùi Minh Tuệ