QĐND Online – Ngày 31-10, trong phiên thảo luận tại hội trường về kinh tế-xã hội, nhiều đại biểu đã đóng góp những ý kiến tâm huyết, chất lượng cho phát triển kinh tế-xã hội của đất nước, đặc biệt là việc tiến hành tái cơ cấu nền kinh tế. Theo nhiều đại biểu, muốn tái cơ cấu thành công rất cần sự quyết liệt và giữ kỷ luật cao trong tiến hành…
Vẫn còn những băn khoăn, lo lắng
Trong phiên thảo luận, các đại biểu cơ bản đồng tình với báo cáo tình hình kinh tế - xã hội năm 2013 và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2014, Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế trình bày trước Quốc hội. Mặc dù trong điều kiện kinh tế thế giới gặp rất nhiều khó khăn tác động mạnh đến kinh tế - xã hội nước ta, song Chính phủ đã điều hành quyết liệt chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương thực hiện chính sách, giải pháp cụ thể nhằm đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô đem lại kết quả tích cực cho nền kinh tế, an sinh xã hội được bảo đảm, an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội được giữ vững.
Tuy nhiên, nhiều đại biểu cho rằng, kinh tế - xã hội năm 2013 vẫn tiếp tục còn khó khăn, tốc độ tăng trưởng kinh tế mặc dù có cải thiện so với năm trước nhưng chưa đạt kế hoạch đề ra, kinh tế vĩ mô chưa được vững chắc, các doanh nghiệp không có doanh thu thì không tăng trưởng. Việc nhà nước cắt giảm hàng loạt dự án đầu tư công làm cho nền kinh tế chững lại, mặc dù việc thực hiện tái cấu trúc đầu tư là cần thiết trong bối cảnh kinh tế có biểu hiện suy thoái do tác động của kinh tế thế giới, việc nợ đọng vốn đầu tư công kéo dài đối với một số doanh nghiệp đã gây cho các doanh nghiệp gặp không ít khó khăn về vốn. Nhiều đại biểu cho rằng, việc đầu tư dàn trải đã để lại những hệ quả xấu phải giải quyết làm tăng mức bội chi ngân sách, tăng nợ công.
Đại biểu Phạm Quang Khải (đoàn Bà Rịa - Vũng Tàu) chỉ ra: Sản xuất nông nghiệp được đánh giá là cứu cánh cho kinh tế nước ta trong lúc khó khăn nhưng tốc độ tăng trưởng có xu hướng giảm dần từ 3,3% giai đoại 2006 - 2010 dự báo năm 2013 chỉ đạt còn 2,8%. Tình hình sút giảm về giá cả lúa gạo, ca cao, cà phê... trong 9 tháng đầu năm 2013 biến động xấu, tác động tiêu cực đến đời sống của nông dân.
Bên cạnh những khó khăn trên, qua tiếp xúc cử tri, các đại biểu còn ghi nhận được không ít bức xúc trong xã hội. Đại biểu Nguyễn Cao Sơn (đoàn Hòa Bình) cho biết: “Qua tiếp xúc cử tri cho thấy các vấn đề bức xúc của xã hội tập trung vào việc giải quyết việc làm, đời sống vật chất tinh thần của gia đinh chính sách, người có công, người lao động, người làm công ăn lương, công nhân thất nghiệp, đồng bào dân tộc thiểu số còn gặp rất nhiều khó khăn; cơ sở hạ tầng vùng đồng bào dân tộc miền núi còn yếu kém mới đáp ứng được nhu cầu tối thiểu của cuộc sống. Kết quả là giảm nghèo thiếu bền vững tỷ lệ tái hộ nghèo còn cao…”
Cần quyết liệt trong tái cơ cấu
Bảo đảm các nguồn lực, tập trung cao cho tái cơ cấu là vấn đề được nhiều đại biểu đề cập để có thể tạo bứt phá cho kinh tế đất nước, đưa đất nước phát triển, giúp cho đời sống người dân được nâng cao. Đại biểu Lê Thị Yến (đoàn Phú Thọ) đề nghi: “Tiếp tục bảo đảm tính trọng tâm, trọng điểm, khắc phục triệt để bệnh dàn trải trong đầu tư. Ưu tiên nguồn vốn đầu tư cho các công trình hạ tầng thiết yếu trong các lĩnh vực giao thông, thủy lợi, y tế, giáo dục ở các vùng khó khăn… Bố trí vốn đối ứng phù hợp để đáp ứng nhu cầu huy động nguồn vốn khác. Đồng thời quản lý chặt chẽ, minh bạch và đảm bảo hiệu quả của sử dụng vốn”. Đây cũng là ý kiến của nhiều đại biểu trong phiên thảo luận. Cùng với đó, khi trực tiếp đề cập đến tái cơ cấu kinh tế, nhiều đại biểu bày tỏ sự sốt ruột và đưa ra những kiến nghị mạnh. Đại biểu Huỳnh Ngọc Đáng (đoàn Bình Dương) bảy tỏ sự sốt ruột với tiến triển còn rất chậm của 3 tái cơ cấu quan trọng và 3 đột phá chiến lược. Theo đại biểu Đáng: “Tái cơ cấu càng chậm, kinh tế đất nước càng nhanh tụt hậu. Ba đột phá chiến lược không tiến triển nhanh thì những điểm nghẽn chí tử của nền kinh tế vẫn còn đó, càng đẩy nhanh sự tụt hậu. Những rào cản nào là nguyên nhân chủ yếu của sự trì trệ này? Theo tôi nên lưu ý khắc phục rào cản về tổ chức thực hiện, rào cản về nhận thức lẫn rào cản do lợi ích cục bộ. Nhất là lợi ích nhóm”.
Đại biểu Trương Văn Vở (đoàn Đồng Nai) chỉ ra: “Đến nay chưa có đề án tái cơ cấu đầu tư công, tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước thì rời rạc, tái cơ cấu ngân hàng thì chưa đạt yêu cầu”. Để tạo sự chuyển động mạnh mẽ trong quản lý điều hành thực hiện mục tiêu nhiệm vụ trong kinh tế - xã hội từ nay đến 2015 như Chính phủ đã xác định, đại biểu Vở đề nghị thay đổi trong quản lý và điều hành từ việc nâng cao chất lượng hiệu quả quản lý nhà nước đối với công tác lập và thực hiện theo quy hoạch. Để tái cơ cấu đầu tư công đạt kết quả, thì vấn đề cải tổ thể chế, phân cấp đầu tư và quản lý đầu tư có hiệu quả là vấn đề cấp thiết. Đại biểu Vở cho rằng cần sớm nâng tính pháp lý, xây dựng đề án tái cơ cấu đầu tư công, kể cả phương thức hợp tác đầu tư, công tư PPP. Khắc phục có hiệu quả yếu kém kéo dài trong quản lý điều hành, sử dụng ngân sách nhà nước trong đầu tư phát triển; sớm khắc phục tình trạng phân bố nguồn lực dàn đều.
Trong khi đó, theo đại biểu Hà Sỹ Đồng (đoàn Quảng Trị) cho rằng: “Chúng ta ra nhiều nghị quyết, chỉ thị, thông tư nhưng không chấp hành nghiêm chỉnh. Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt đề án tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước trọng tâm là các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước giai đoạn 2011 - 2015. Quyết định 929 ngày 17-7-2012, tính đến tháng 8-2013 Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt 100/101 phương án sắp xếp đổi mới doanh nghiệp của các Bộ, ngành, địa phương giai đoạn 2011 - 2015. Tuy nhiên, cho đến nay vẫn chưa được thực hiện hoặc thực hiện rất chậm, kế hoạch cổ phần hóa doanh nghiệp năm 2012 đã không hoàn thành”. Cùng với đó, đại biểu Đồng đề nghị cần xác định, phân biệt rõ vai trò chủ đạo của kinh tế nhà nước, không đồng nghĩa với vai trò chủ đạo, then chốt của doanh nghiệp nhà nước. Chính phủ nên hỗ trợ ở tầm vĩ mô cho các doanh nghiệp lớn để các doanh nghiệp đó đủ sức tự vươn lên trong cạnh tranh quốc tế, không nên trao cơ chế độc quyền hay những ưu ái đặc biệt cho bất cứ doanh nghiệp nào.
Cùng phân tích về vấn đề này, đại biểu Nguyễn Thái Học (đoàn Phú Yên) nhấn mạnh: “Một khi kỷ luật, kỷ cương chưa nghiêm, tức là quyền lực nhà nước chưa được thực thi một cách đầy đủ. Đây chính là nguyên nhân của mọi nguyên nhân dân đến những tồn tại hạn chế, yếu kém cứ kéo dài trong nhiều năm nhưng chưa được chấn chỉnh, khắc phục làm cho hiệu lực quản lý nhà nước trên nhiều lĩnh vực kém hiệu quả. Cử tri đề nghị Quốc hội, Chính phủ cần có sự tập trung chỉ đạo quyết liệt, đồng bộ, cần phải lập lại trật tự kỷ cương, cần phải siết chặt kỷ luật, kỷ cương để thực trạng kỷ luật, kỷ cương chưa nghiêm, không nghiêm không còn lặp lại trong các báo cáo của Chính phủ những năm về sau và cũng để tạo được niềm tin của người dân đối với sự chỉ đạo điều hành của Chính phủ và các cấp, các ngành”.
XUÂN DŨNG