Dự án đường sắt đô thị Cát Linh – Hà Đông được phê duyệt từ năm 2009, do Bộ Giao thông Vận tải là chủ đầu tư. Theo báo cáo của Bộ, dự án có vốn ban đầu là 8.769 tỷ đồng và được chỉnh nâng lên mức 18.001 tỷ đồng năm 2016, dự kiến hoàn thành đưa vào vận hành năm 2013.

Tuy nhiên, đến nay, dự án vẫn chưa đưa vào vận hành thương mại. Theo báo cáo của Bộ Giao thông vận tải, tính đến thời điểm hiện tại, dự án hoàn thành 99% khối lượng xây lắp, riêng vật tư, thiết bị đã chuyển về đến công trường đạt khoảng 99% và lắp đặt đạt 90% khối lượng thiết bị; đang vận hành, căn chỉnh toàn hệ thống để đưa vào khai thác thương mại trong năm nay.

Dẫn chứng về các mốc thời gian mà dự án tuyến đường sắt đô thị Cát Linh – Hà Đông đã “lỡ hẹn” nhiều lần, đại biểu Quách Thế Tản (Hòa Bình) chất vấn Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể về thời điểm dự án này sẽ được đưa vào sử dụng và khai thác thương mại.

Cùng mối quan tâm, đại biểu Bùi Văn Xuyền (Thái Bình) đặt câu hỏi về lý do tại sao đến nay dự án đã qua chạy thử, đã hoàn thành 99% thi công nhưng vẫn chưa được đưa vào vận hành thương mại. Đại biểu bày tỏ sự băn khoăn về việc có xem xét trách nhiệm của tổ chức, cá nhân liên quan đến việc đội vốn, kéo dài dự án này hay không?

Đại biểu Bùi Văn Xuyền (Thái Bình) chất vấn Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể. Ảnh: Quốc hội.

Trả lời về vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể nhấn mạnh, đây là dự án đường sắt đầu tiên của quốc gia, liên quan đến sinh mệnh của hành khách, do đó, để có thể vận hành thương mại, phải chứng nhận được an toàn hệ thống. Mà muốn chứng nhận được an toàn hệ thống, cần trải qua nghiệm thu và được cung cấp đầy đủ thông tin liên quan đến các thiết bị, linh kiện. Việc này tư vấn đang làm cùng với Bộ.

Cùng với đó, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cũng thông tin, UBND thành phố Hà Nội đã chỉ đạo Công ty Đường sắt Hà Nội đang đào tạo khoảng 800 người sử dụng các phương tiện này. Đội ngũ trên phải am hiểu thuần thục thì mới có thể đưa dự án vào vận hành thương mại, nếu không, khi để xảy ra sự cố sẽ rất nghiêm trọng.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cũng nhấn mạnh đến quyết tâm của Bộ trong việc phối hợp với TP Hà Nội và cơ quan chức năng nhằm cố gắng kết thúc việc nghiệm thu và có được chứng nhận an toàn hệ thống trong thời gian sớm nhất. Theo Bộ trưởng, khi có được chứng nhận này chúng ta mới có thể vận hành thương mại.

“Về thời gian, hiện nay chúng tôi làm việc với tổng thầu, yêu cầu thay đổi người quản lý, làm việc với Đại sứ quán, làm việc với cơ quan chức năng, làm sao để bên phía bạn cung cấp đầy đủ các thông tin, quy trình vận hành, quy trình sửa chữa an toàn để dự án này phải bảo đảm an toàn tuyệt đối”, Bộ trưởng cho biết.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể trả lời chất vấn các đại biểu.

Theo Bộ trưởng, Việt Nam còn rất nhiều dự án đường sắt đô thị sẽ được triển khai. Nếu dự án đường sắt Cát Linh – Hà Đông có vấn đề, tất cả các dự án khác sẽ gặp rất nhiều khó khăn.

Người đứng đầu ngành giao thông vận tải cam kết, với trách nhiệm của ngành, Bộ Giao thông Vận tải sẽ cố gắng tối đa. “Nếu chúng tôi làm không hết trách nhiệm có Chính phủ, các cơ quan chức năng liên quan sẽ xử lý theo quy định của pháp luật”.

Về một số ý kiến cho rằng dự án này đội vốn, tăng tổng mức đầu tư, Bộ trưởng cho biết, dự án này được phê duyệt năm 2009, giai đoạn từ 2009 – 2012 là những năm có trượt giá, biến động rất lớn về ổn định kinh tế vĩ mô. “Chỉ riêng trượt giá theo thống kê là 49%. Thêm công nghệ trong quá trình vận hành, triển khai phát sinh công tác giải phóng mặt bằng, các linh kiện… Và con số này sắp tới, tôi chắc chắn rằng các cơ quan chức năng như thanh tra, kiểm toán, thậm chí là cơ quan điều tra của Bộ Công an cũng sẽ vào cuộc để làm sáng tỏ các vấn đề phát sinh đúng sai. Nếu đơn vị nào làm sai chủ quan, sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật”, Bộ trưởng nói.

Người đứng đầu ngành Giao thông khẳng định, riêng về phía Bộ, hiện Bộ đang chỉ đạo Ban Quản lý Dự án đường sắt cố gắng cùng với các đơn vị liên quan sớm vận hành đường sắt Cát Linh – Hà Đông và sau khi vận hành sẽ tiến hành các thủ tục liên quan đến quyết toán, kiểm toán và xử lý các số liệu có liên quan.

PHƯƠNG HẰNG