“Sẽ làm quyết liệt hơn”

QĐND Online – Đó là câu nói được Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cao Đức Phát nhấn mạnh nhiều lần trong phiên trả lời chất vấn của mình sáng 11-6. Tuy nhiên, sức “nóng” của các vấn đề nông nghiệp, nông thôn vẫn chưa thực sự được giải quyết hết… 

“Nói thêm gì nữa sẽ quá thẩm quyền”

Kết thúc phiên chất vấn sáng 11-6, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng cho rằng, hiếm có phiên chất vấn nào lại làm viêc, trao đổi sôi động như phiên chất vấn này. Đặc biệt hơn, đã có nhiều Bộ trưởng tham gia, tăng tính đối thoại trong chất vấn. Phiên chất vấn đã được tiến hành rất tập trung, đi đến cùng vấn đề để tìm ra những nguyên nhân, giải pháp hữu hiệu.

Vấn đề đầu tiên cũng là vấn đề gây bức xúc trong dư luận xã hội thời gian vừa qua được đưa ra chất vấn là việc cho các nhà đầu từ nước ngoài thuê đất trồng rừng. Đại biểu Nguyễn Văn Tuyết (đoàn Yên Bái) băn khoăn và đề nghị Bộ trưởng cho biết đến khi nào việc kiểm tra, rà soát được tiến hành xong, khi tiến hành xong có tiếp tục cho thuê không?

Bộ trưởng Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn Cao Đức Phát trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội . Ảnh : Nguyên Dân - TTXVN

Bộ trưởng Cao Đức Phát giải trình, theo số liệu tổng hợp tới cuối năm 2009 là 10 địa phương đã xem xét và có văn bản chấp thuận các dự án đầu tư trên tổng diện tích là 305.353ha nhưng đây mới là chấp thuận chủ trương. Còn trên thực tế mới có văn bản giao để cho thuê 50 năm là 15.664ha và đồng ý để liên doanh, liên kết giữa các doanh nghiệp ở trong nước và bà con nông dân trong nước với các nhà đầu tư trên diện tích 18.160ha và trên thực tế các nhà đầu tư đã trồng 15.183ha, khoanh nuôi 542ha. Báo cáo Quốc hội, cũng có thông tin thiếu chính xác là Chính phủ đã cho thuê 305.353ha, thực tế chúng ta mới cho thuê dài hạn là 15.664 ha. Theo Luật đầu tư cũng như Luật đất đai, việc xem xét cho thuê đất cũng như chấp thuận các dự án đầu tư trong lĩnh vực lâm nghiệp thuộc thẩm quyền của Ủy ban nhân dân các tỉnh. Vì thế, các Bộ chỉ có ý kiến khi được các địa phương có yêu cầu, ngay sau khi các địa phương báo cáo, chúng tôi kiểm tra ở 2 địa phương được biết các đồng chí thực hiện nghiêm túc theo các quy định của luật pháp hiện hành, trong đó có xem xét các khía cạnh về kinh tế - xã hội cũng như an ninh-quốc phòng. Hơn nữa, 10 năm trước, tình hình nước ta còn khó khăn, đất trống, đồi núi trọc nhiều, Nhà nước đã chủ trương hoan nghênh, khuyến khích nhà đầu tư nước ngoài đầu tư trồng rừng ở vùng xâu, vùng xa. Nay đã khác, nhiều người dân, địa phương cần đất trồng rừng. Chính phủ đã chỉ đạo và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang tích cực giao đất, giao rừng cho dân, đồng thời tạo điều kiện cho người dân trồng rừng.

Chưa thoả mãn với trả lời của Bộ trưởng, đại biểu Tuyết tiếp tục đề nghị Bộ trưởng trả lời rõ việc có địa phương cho thuê đất quá khả năng của mình vào cả đất rừng tự nhiên, diện tích là bao nhiều và sau khi Bộ rà soát, kiểm tra xong có tiếp tục cấp phép không?

Bộ trưởng Cao Đức Phát giải thích, các địa phương đã cấp giấy chứng nhận đầu tư nhưng điều  đó không có nghĩa toàn bộ diện tích hơn 300.000 ha đã đựoc giao cho nhà đầu tư. Các địa phương có thiếu sót khi cấp giấy chỉ căn cứ vào khảo sát sơ bộ nên có những nơi có cả diện tích đã giao và dự án khác… Nhưng khi tiến hành giao đất, những diện tích này sẽ được loại ra.

Chủ  nhiệm Uỷ ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Quang Bình đã đứng lên và cung cấp số liệu của Uỷ ban, hiện nay toàn quốc có 19 dự án nước ngoài được cấp phép trồng rừng tại 18 tỉnh nhưng Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn nói là 10 tỉnh. Với diện tích đất rừng là trên 398.374 ha, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn thông báo là 305.352 ha.

Bức xúc với việc câu hỏi của mình chưa được trả lời, đại biểu Tuyết tiếp tục đứng lên nói: “Tôi không muốn làm mất thời gian của Quốc hội, nhưng câu hỏi của tôi rất rõ nhưng Bộ trưởng lại trả lời chưa thẳng vào nội dung đó. Tôi hỏi là các tỉnh chưa cấp thì tới đây chủ trương của Chính phủ như thế nào, có cho cấp tiếp nữa hay không? những diện tích đó xử lý như thế nào?”.

Bộ trưởng Cao Đức Phát xin lỗi đại biểu vì nhiều câu hỏi, nhiều ý nên chưa trả lời hết. Bộ trưởng giải thích: qua đợt kiểm tra này sẽ có chủ trương tiếp theo vì đây là thẩm quyền của Chính phủ, thậm chí phải báo cáo Quốc hội vì việc phân cấp quyền ký cho thuê đất thuộc cấp tỉnh được quy định trong luật. “Riêng ý kiến của cá nhân tôi, các địa phương chắc chắn là trong thời gian này thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và sau khi kiểm tra thì Chính phủ có ý kiến sẽ triển khai thực hiện. Nhưng trong mọi trường hợp thì ngay cả đối với đã cấp giấy chứng nhận cũng như chưa, chúng ta đều phải thực hiện nghiêm túc theo quy định của luật pháp và trong từng trường hợp cụ thể như tôi đã đề nghị là chúng ta cân nhắc rất kỹ cả về lợi ích kinh tế, xã hội, cũng như là an ninh- quốc phòng, tính tới hoàn cảnh cụ thể ở từng địa phương và chung trong đất nước chúng ta, tôi sợ rằng có nói cái gì hơn nữa thì sẽ vượt quá thẩm quyền.

Tiếp tục nói về vấn đề này, đại biểu Nguyễn  Đình Xuân (đoàn Tây Ninh) cho rằng: qua phát biểu của Bộ trưởng, của Bộ trưởng Võ Hồng Phúc cũng như chủ nhiệm Ủy ban quốc phòng và an ninh thấy rõ thực sự Bộ trưởng không nắm được vấn đề. Bộ trưởng là "tư lệnh" cho lĩnh vực, Bộ trưởng nói rằng chỉ có hơn 300.000 ha dự kiến cho thuê chứ chưa phải cho thuê, nhưng nếu như dư luận không phát hiện kịp thời, đương nhiên việc này sẽ cho thuê. Việc đình chỉ cho thuê là ngoài ý muốn của Bộ trưởng cũng như của các vị đã đặt bút ký. Đấy là do dư luận lên tiếng, do Quốc hội lên tiếng thì chúng ta mới đình chỉ hoạt động này.  

Làm gì để người nông dân có lãi 30%?

Trước thực trạng sản xuất lương thực còn nhiều khó khăn, đời sống nông dân nhiều nơi còn thiếu thốn, nhiều đại biểu đã chất vấn Bộ trưởng Cao Đức Phát về phương pháp và hành động cụ thể trong thời gian tới nhằm cải thiện đời sống người nông dân, thúc đẩy sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là giúp người nông dân có lãi 30%.

Theo Bộ trưởng Cao Đức Phát, Đảng và Nhà nước thời gian qua đã có nhiều chủ trương, chính sách cụ thể, thiết thực và đã phần nào thúc đẩy việc sản xuất nông nghiệp, cải thiện đời sống  bà cong nông dân. Việc áp dụng khoa học kỹ thuật cũng có bước tiến đáng kể, làm cho năng suất trong nuôi trồng đều tăng. Vụ Đông Xuân vừa qua, khu vực đồng bằng sông Cửu Long nông dân đã lãi 30%. Tới vụ này nếu làm quyết liệt, duy trì được việc thu mua lúa gạo ổn định với giá khoáng 4.000đồng/kg lúa thì người nông dân sẽ có được mức lãi từ 25 đến 30%. Ở miền Trung và miền Bắt đã đạt được mức lãi này.

Cho rằng trả lời của Bộ trưởng chưa đáp ứng được yêu cầu, nên một số đại biểu tiếp tục chất vấn về vấn đề này. Theo đại biểu Danh Út (đoàn Kiên Giang) , cách tính của Chính phủ hiện nay chưa chính xác, mới tính đến chi phí vật chất  mà chưa tính đến tiền thuê đất, vùng miền cụ thể, nông dân không bán được trực tiếp cho doanh nghiệp mà phải qua thương lái nên giá càng thấp… Nếu tính kỹ, thậm chí người nông dân không lãi mà lỗ với mức giá 4.000đồng/kg.

Theo Bộ trưởng Cao Đức Phát, thị trường chỉ  có một, giá là một, nên không thể áp giá cụ thể cho từng vùng. Giá tốt nhất là tiệm cận giá thế giới. Mặt khác trong hướng dẫn của Bộ Tài chính đã hướng dẫn cụ thể, bao gồm các yếu tố như đại biểu Út nói cho các địa phương trong việc tính toán chi phí sản xuất lúa.

Điệp khúc “được mùa rớt giá” là nỗi sợ của người nông dân, không chỉ với người trồng lúa, giải quyết tình trạng này thế nào là vấn đề cử tri rất quan tâm. Bộ trưởng Cao Đức Phát chỉ rõ, hiện Nhà nước đã có nhiều chính sách hỗ trợ người nông dân, chủ trương liên kết ba nhà, lập kế hoạch thu mua cho nông dân… thời gian qua đã góp phần tích cực vào giảm tình trạng trên. Tuy nhiên, việc thực thi còn kém do sự kết hợp kém hiệu quả giữa các bộ, ngành, giữa Trung ương và địa phương. Trong thời gian tới Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng vác bộ, ban ngành khác sẽ làm quyết liệt hơn giúp nông dân tiêu thụ được hàng hoá xản xuất ra.

Một tình trạng gây nhiều bức xúc trong thời gian qua làm thiệt hại cho người nông dân là việc phân bón, thuốc trừ sâu giả. Làm gì để giải quyết vấn đề này là vấn đề được nhiều đại biểu đưa ra chất vấn.

Theo Bộ trưởng Cao Đức Phát, thời gian vừa qua Bộ đã cùng các ban, ngành và địa phương tích cực triển khai kiểm tra kiểm soát và đã phát hiện, xử lý nhiều tiêu cực. Nhưng thực tế cho thấy Bộ cần tiếp tục nỗ lực cao hơn và làm quyết liệt hơn để ngăn chặn tình trạng này.

Xuân Dũng