QĐND Online – Sáng 20-6, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự thảo Luật Điện lực sửa đổi. Quy hoạch phát triển điện lực thế nào để vừa phát huy được những thế mạnh, nguồn lực tài nguyên vừa phù hợp với tình hình đất nước, thúc đẩy kinh tế-xã hội phát triển là vấn đề được nhiều đại biểu quan tâm góp ý…

Nhiều ý kiến ủng hộ quy định về quy hoạch phát triển điện lực như dự thảo luật. Đại biểu Nguyễn Thanh Phương (đoàn TP Cần Thơ) thống nhất với phương án thứ nhất, quy hoạch phát triển điện lực tỉnh, thành phố là 5 năm và tầm nhìn định hướng 10 năm. Vì theo đại biểu Phương, quy định như vậy phù hợp với quy định và quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội được Chính phủ quy định trong Nghị định 92 năm 2006. Mặt khác, trong điều kiện kinh tế xã hội trong nước đang phát triển nhanh và nhiều thay đổi nên quy hoạch điện trong vòng chu kỳ 5 năm sẽ phù hợp hơn.

        Đại biểu Đỗ Văn Vẻ (đoàn Thái Bình). Ảnh: Internet

Một số đại biểu cho rằng, quy hoạch số lượng các nhà máy điện còn nhiều, không phù hợp với khả năng đầu tư; việc đáp ứng nhu cầu than cho quy hoạch phát triển điện lực là không khả thi; cần cân nhắc về chiến lược phát triển ngành điện lực, thận trọng trong phát triển thủy điện; xem xét lại việc quy hoạch các nhà máy thủy điện vừa và nhỏ có phù hợp với quy hoạch phát triển điện lực không. Đại biểu Đỗ Văn Vẻ (đoàn Thái Bình) ủng hộ việc quy hoạch điện cần đảm bảo tính kết nối với quy hoạch nguồn năng lượng sơ cấp, quy hoạch sử dụng năng lượng tái tạo và các quy hoạch khác. Tuy nhiên, do các quy hoạch nguồn năng lượng sơ cấp, quy hoạch vị trí sử dụng năng lượng tái tạo để sản xuất điện đều thực hiện ở dạng quy hoạch tiềm năng. Nhất là năng lượng mới và năng lượng tái tạo dùng trong sản xuất điện do công nghệ mới, các ảnh hưởng đối với an toàn và ổn định đối với hệ thống điện quốc gia khi đấu nối các nguồn điện này chưa được nghiên cứu kỹ lưỡng, giá thành sản xuất còn cao. Vì vậy, “tôi đồng tình với dự thảo chỉ nên dùng cụm từ "có tính đến" là phù hợp” đại biểu Vẻ nói. Cùng với đó, đại biểu đề nghị, trước mắt quy định cụ thể về sử dụng các năng lượng mới, năng lượng tái tạo để phát điện, như điện gió, mặt trời... nên được điều chỉnh bằng quyết định của Thủ tướng Chính phủ đối với từng loại năng lượng.

Nhiều đại biểu đã đề nghị quy hoạch phát triển điện lực cần phải cụ thể hóa hơn, bảo đảm tính dài hạn, khả thi cao, đánh giá được tác động, ảnh hưởng của quy hoạch phát triển điện lực, đặc biệt là thủy điện.

Một số đại biểu nhấn mạnh, quy hoạch phát triển điện lực phải phù hợp với quy hoạch phát triển kinh tế-xã hội; quy hoạch phát triển điện lực phải phù hợp với quy hoạch các ngành sắt, thép, xi măng… phải gắn với quy hoạch đất đai, giao thông, thủy lợi và phải gắn với quy hoạch các khu dân cư…

Đại biểu Nguyễn Thanh Hải (đoàn Hòa Bình) đề nghị Ban soạn thảo xem xét quy định quy hoạch phát triển điện không những phải đồng bộ mà còn cần phải gắn kết chặt chẽ với quy hoạch phát triển nguồn năng lượng sơ cấp, kế hoạch nhập khẩu than, kế hoạch nhập khẩu năng lượng sơ cấp. Đối với các nguồn năng lượng như điện gió, điện mặt trời là những nguồn năng lượng mới giá thành cao, trong khi giá điện chưa theo giá thị trường thì Nhà nước sẽ phải hỗ trợ một phần cho ngành điện.

Trong buổi thảo luận, nhiều đại biểu bày tỏ nhất trí bỏ quy hoạch phát triển điện lực cấp huyện, nhưng đề nghị trong quy hoạch phát triển điện lực cấp tỉnh phải bao gồm đầy đủ các quy hoạch phát triển điện lực cấp huyện. Đại biểu Hoàng Thị Tố Nga (đoàn Nam Định) cũng nhất trí với phương án bỏ quy hoạch cấp huyện và chỉ lập quy hoạch phát triển điện lực quốc gia và các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, nhưng về thời gian quy hoạch cần cân nhắc để phù hợp với thời gian quy hoạch tổng thể kinh tế - xã hội.

Cũng trong phiên thảo luận, nhiều đại biểu đề cập đến việc sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả. Đại biểu Đoàn Nguyễn Thùy Trang (đoàn TP Hồ Chí Minh) chỉ ra, cần có lộ trình thích hợp bắt buộc đổi mới công nghệ thiết bị của các ngành công nghiệp sử dụng nhiều điện, hạn chế nhập các thiết bị cũ, hiệu suất thấp trong sản xuất và sử dụng điện năng. Ngoài ra tiêu thụ điện năng phải được xem như là tiêu chí ưu tiên khi xét duyệt các dự án đầu tư trong và ngoài nước. Ai xét duyệt cấp phép cho những dự án tiêu thụ nhiều điện năng sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Ngoài ra, cần bổ sung cơ chế thưởng phạt đối với các địa phương về mức độ tiêu thụ điện năng để ràng buộc trách nhiệm của các địa phương đối với vấn đề an ninh năng lượng của đất nước.

Xuân Dũng