Theo tờ trình của Chính phủ, dự thảo Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị quyết số 98/2023/QH15 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố Hồ Chí Minh bổ sung nội dung về thành lập Khu thương mại tự do và loại bỏ quy định về thành phố Thủ Đức do triển khai chính quyền địa phương 2 cấp, thành phố Thủ Đức đã kết thúc hoạt động từ ngày 1-7-2025.

Về chính sách đối với mô hình phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông công cộng (TOD) và thủ tục đầu tư, ngoài việc đấu giá quỹ đất khai thác từ TOD, dự thảo bổ sung quy định cho phép sử dụng quỹ đất này để thanh toán cho dự án đường sắt đầu tư theo hình thức BT (xây dựng-chuyển giao) nhằm tăng tính khả thi, khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia đầu tư, đẩy nhanh tiến độ đầu tư các dự án đường sắt.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì phiên họp. 

Về thành lập Khu Thương mại tự do Thành phố Hồ Chí Minh, dự thảo Nghị quyết bổ sung quy định thiết lập khung pháp lý đầy đủ cho mô hình Khu thương mại tự do, bao gồm: Vị trí, cơ cấu khu chức năng, cơ chế quản lý, thẩm quyền, chính sách đất đai, ưu đãi đầu tư, đơn giản hóa thủ tục hành chính và cơ chế hải quan đặc thù. Việc bổ sung này nhằm tạo không gian thể chế đặc thù, vượt trội cho khu thương mại tự do tại Thành phố Hồ Chí Minh tương tự Hải Phòng và Đà Nẵng để thu hút đầu tư chất lượng cao, phát triển dịch vụ hiện đại và thúc đẩy đổi mới sáng tạo…

Cùng với đó, trao thẩm quyền cho Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh quyết định thành lập, mở rộng, điều chỉnh ranh giới Khu thương mại tự do, coi đây là quyết định điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung Thành phố. Đồng thời, Hội đồng nhân dân Thành phố quy định trình tự, thủ tục thành lập, mở rộng, điều chỉnh ranh giới Khu thương mại tự do. 

Cho phép giao đất, cho thuê đất không qua đấu giá, đấu thầu đối với các dự án đầu tư trong khu thương mại tự do (trừ dự án nhà ở thương mại), nhằm đẩy nhanh thu hút đầu tư và phát triển hạ tầng khu. Cải cách thủ tục hành chính và điều kiện đầu tư; ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp 10% trong 20 năm, miễn 4 năm, giảm 50% trong 9 năm; cùng với giảm 50% thuế thu nhập cá nhân trong 10 năm cho chuyên gia, nhà khoa học, người lao động chất lượng cao, là mức ưu đãi vượt trội hơn các khu kinh tế hiện nay…

Quang cảnh phiên họp. 

Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị quyết số 136/2024/QH15 về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng cũng bổ sung một số quy định liên quan đến Khu thương mại tự do.

Theo đó, trên cơ sở thành phố Đà Nẵng sau sáp nhập địa giới hành chính, việc thành lập Khu Thương mại tự do không những gắn với cảng biển, sân bay, trung tâm tài chính quốc tế mà còn được định hướng mở rộng về phía Nam thành phố (gắn Khu kinh tế mở Chu Lai, Cảng hàng không Chu Lai, Cửa khẩu quốc tế Nam Giang...)

Đồng thời, bổ sung tính chất của Khu Thương mại tự do Đà Nẵng là khu vực có chính sách đặc thù vượt trội, mang tính đột phá nhằm thúc đẩy xuất khẩu, công nghiệp, hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D), thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao. Bảo đảm tính tương đồng về chính sách và thu hút đầu tư giữa các Khu Thương mại tự do của 3 thành phố: Đà Nẵng, Hải Phòng và Thành phố Hồ Chí Minh.

Dự thảo nghị quyết cũng sửa đổi, bổ sung quy định về thu hút nhà đầu tư chiến lược, trong đó, mở rộng danh mục các dự án ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược, tập trung vào các dự án trọng điểm trong phát triển kinh tế-xã hội, bảo vệ môi trường (đường sắt đô thị, cảng biển, cảng hàng không, khoa học công nghệ, năng lượng, chuyển đổi các khu xử lý rác, phát triển nông nghiệp, lâm nghiệp, hạ tầng đô thị hiện đại…).

Phát biểu về nội dung này, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng tình với các cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội phát triển Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng và yêu cầu việc xây dựng cơ chế, chính sách cần có trọng tâm, trọng điểm, tránh dàn trải, bảo đảm tính khả thi, kịp thời giải quyết những vấn đề mới phát sinh. Bên cạnh đó, cần phân cấp, phân quyền mạnh mẽ cho các địa phương. Chủ tịch Quốc hội đề nghị cần quan tâm đến khâu tổ chức thực hiện với tinh thần quyết liệt, quyết tâm, mang lại sản phẩm thực tế, không để phát sinh tình trạng tiêu cực, tham nhũng, lợi dụng chính sách.

MẠNH HƯNG

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Chính trị xem các tin, bài liên quan.