QĐND Online – Đánh giá về hoạt động của Quốc hội nhiệm kỳ khóa XII (2007-2011), trong phần trình bày của mình, Tổng Bí thư, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng khẳng định: “kết quả nổi bật trong nhiệm kỳ khóa XII là Quốc hội đã hoạt động ngày càng dân chủ, thiết thực và hiệu quả, có nhiều đổi mới trong tư duy và thực tiễn hành động”…

Kết quả tích cực

Quốc hội khóa XII được cử tri cả nước bầu ra ngày 20-5-2007 và hoạt động trong bối cảnh vừa có những thuận lợi cơ bản, vừa có những khó khăn, thách thức. Công cuộc đổi mới toàn diện đất nước do Đảng Cộng sản Việt Nam khởi xướng và lãnh đạo đã đạt những thành tựu to lớn. Kinh tế tăng trưởng nhanh, cơ sở vật chất được tăng cường, đời sống nhân dân không ngừng cải thiện… Tuy nhiên, kinh tế vẫn ở trình độ thấp, chất lượng tăng trưởng còn hạn chế… Tình hình thế giới và khu vực diễn biến phức tạp.

Trong bối cảnh đó, Quốc hội khóa XII đã kế thừa, phát huy những thành quả và bài học kinh nghiệm của các khóa trước, nêu cao trách nhiệm, đoàn kết, tiếp tục đổi mới toàn diện và mạnh mẽ cả về tổ chức và phương thức hoạt động, thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ theo quy định của Hiến pháp và pháp luật, đạt được nhiều kết quả quan trọng, đóng góp to lớn vào thành tựu chung của đất nước.

Hoạt động lập pháp tiếp tục được đẩy mạnh, có nhiều tiến bộ cả về số lượng, chất lượng và quy trình, thủ tục, cơ bản đáp ứng được yêu cầu đổi mới, xây dựng, bảo vệ đất nước. Với sự phấn đấu, nỗ lực không ngừng đổi mới, trong 4 năm, Quốc hội đã thông qua được 68 luật, 12 nghị quyết; Ủy ban thường vụ Quốc hội thông qua 13 pháp lệnh và 7 nghị quyết có chứa quy phạm pháp luật.

Tổng Bí thư, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng. Ảnh: Internet

Hoạt động giám sát được tăng cường, có nhiều đổi mới về cách thức tiến hành, nhất là chất vấn và giám sát chuyên đề. Thông qua giám sát đã kịp thời phát hiện và có các kiến nghị nhằm điều chỉnh, bổ sung, phát huy tính tích cực, giảm thiểu những hệ lụy nảy sinh từ chính sách; chấn chỉnh kịp thời các sai sót, khuyết điểm, thúc đẩy thực hiện tốt các nhiệm vụ. Nội dung giám sát tập trung vào những vấn đề bức xúc của cuộc sống, bao quát hầu hết các lĩnh vực. Đặc biệt, Quốc hội đã tiến hành giám sát tối cao sáu chuyên đề và ra nghị quyết nêu rõ yêu cầu, nhiệm vụ cụ thể mà Chính phủ, các cơ quan liên quan phải tập trung thực hiện.

Việc quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước ngày càng có chất lượng, đáp ứng đúng yêu cầu của thực tiễn vì lợi ích của quốc gia, phù hợp với ý chí và nguyện vọng của nhân dân. Trong bối cảnh có những diễn biến phức tạp, khó lường của tình hình thế giới tác động bất lợi đến phát triển kinh tế-xã hội, Quốc hội đã nêu cao tinh thần trách nhiệm, tập trung trí tuệ, lắng nghe ý kiến, kiến nghị của cử tri; thảo luận, tranh luận thẳng thắn và đề ra những giải pháp phù hợp, góp phần làm chuyển biến tình hình, bảo đảm ổn định và phát triển đất nước.

Hoạt động đối ngoại tiếp tục được đẩy mạnh. Tăng cường đối ngoại song phương, tạo sự chuyển biến tích cực trong quan hệ hữu nghị và hợp tác nhiều mặt với các nước trong khu vực và thế giới. Củng cố, phát triển quan hệ với các nước láng giềng, các nước ASEAN và Đông Bắc Á…

10 kiến nghị về phương hướng, nhiệm vụ tổ chức của Quốc hội

Tuy đạt được nhiều kết quả tích cực, nhưng Quốc hội khóa XII vẫn còn những hạn chế cả về tổ chức, hoạt động và phương thức, lề lối làm việc. Quy trình lập pháp tuy được cải tiến, nhưng vẫn chưa đồng bộ và hợp lý. Để nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Quốc hội, bảo đảm Quốc hội thực sự là cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân, cơ quan quyền lực cao nhất, góp phần vào thực hiện thắng lợi nhiệm vụ cách mạng trong thời gian tới, Quốc hội khóa XII kiến nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Quốc hội khóa XIII và các khóa tiếp sau một số vấn đề:

Tiếp tục tăng cường năng lực và nâng cao hơn nữa chất lượng hoạt động lập pháp của Quốc hội, bảo đảm tốt hơn tính dân chủ, pháp chế, công khai, minh bạch của hệ thống pháp luật; Nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu lực, hiệu quả giám sát của Quốc hội. Sửa đổi, bổ sung Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và các văn bản pháp luật có liên quan theo hướng xác định rõ phạm vi, đối tượng chịu sự giám sát tối cao của Quốc hội; Đề cao hơn nữa trách nhiệm và nâng cao chất lượng quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, nhất là các vấn đề về kinh tế-xã hội, ngân sách Nhà nước, tổ chức và nhân sự bộ máy Nhà nước, bảo đảm lợi ích quốc gia, phù hợp với ý chí và nguyện vọng của nhân dân; Đẩy mạnh hoạt động đối ngoại của Quốc hội, góp phần thực hiện có kết quả chính sách đối ngoại rộng mở, đa phương hóa, đa dạng hóa các quan hệ đối ngoại của Đảng, Nhà nước và nhân dân; Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Ủy ban thường vụ Quốc hội. Phát huy vai trò của Hội đồng dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội theo hướng nâng cao hơn nữa trách nhiệm của các cơ quan này; Tăng cường đại biểu Quốc hội chuyên trách, thành viên chuyên trách các cơ quan của Quốc hội; Nghiên cứu sửa đổi quy chế hoạt động của đoàn đại biểu Quốc hội theo hướng xác định rõ hơn vị trí, tính chất, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của đoàn đại biểu Quốc hội; Có quy chế xác định rõ hơn những nội dung cần xin ý kiến chỉ đạo (công tác tổ chức, nhân sự, nhiệm vụ quốc phòng, an ninh…), những vấn đề Đảng lãnh đạo bằng định hướng chủ trương, đường lối (kinh tế-xã hội, ngân sách Nhà nước, dự án, công trình…) nhằm phát huy hơn nữa tính chủ động, sáng tạo, nâng cao trách nhiệm của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, các đại biểu Quốc hội; Tăng cường phối hợp công tác giữa Ủy ban thường vụ Quốc hội với Chủ tịch nước, Chính phủ, Toàn án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; Củng cố, kiện toàn các cơ quan tham mưu, giúp việc theo hướng tăng tính chuyên nghiệp, tinh thông, ổn định, tránh chồng chéo.

Xuân Dũng