Đề xuất cấm thành lập doanh nghiệp nếu vi phạm trốn thuế, nợ thuế

Thảo luận về dự án luật, đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) đề nghị, cần bổ sung chế tài xử lý nghiêm vi phạm trong việc kê khai thông tin không cụ thể; quy định rõ trách nhiệm và hình thức xử lý đối với các trường hợp doanh nghiệp không thực hiện kê khai hoặc kê khai không trung thực, không chính xác về chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, đề nghị bổ sung đối tượng có hành vi vi phạm pháp luật về thuế như trốn thuế, nợ thuế sẽ bị cấm thành lập và quản lý doanh nghiệp. Quy định này để bảo đảm thu ngân sách nhà nước, ổn định môi trường đầu tư kinh doanh, minh bạch với các doanh nghiệp khác. 

Đại biểu Tráng A Dương (đoàn Hà Giang) cho rằng, dự thảo luật hiện hành chưa quy định chặt chẽ về thời gian góp vốn sau khi thành lập doanh nghiệp, dẫn đến tình trạng doanh nghiệp đăng ký vốn ảo, thiếu khả năng chi trả. Đại biểu kiến nghị bổ sung quy định bắt buộc doanh nghiệp phải hoàn thành việc góp vốn trong một thời gian nhất định kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận đăng ký của doanh nghiệp. Trường hợp không đủ vốn đúng thời hạn, cần quy định rõ các biện pháp xử lý cụ thể để bảo đảm tính nghiêm minh.

Quang cảnh phiên thảo luận của Quốc hội về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp. 

Cũng liên quan đến vấn đề kiểm soát gian lận vốn ảo, đại biểu Hà Sỹ Đồng (đoàn Quảng Trị) bày tỏ đồng tình với cách tiếp cận của cơ quan soạn thảo là không yêu cầu thêm các điều kiện hay bổ sung trong quá trình đăng ký kinh doanh, thành lập doanh nghiệp, tức là không tiền kiểm đối với vấn đề này. Thay vào đó, cơ quan Nhà nước tăng cường hậu kiểm những trường hợp có nghi ngờ về việc thành lập doanh nghiệp để thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật. 

Đại biểu Hà Sỹ Đồng đề nghị bổ sung thêm về cơ chế hậu kiểm theo quản lý rủi ro, chứ không phải là kiểm tra tùy tiện, tùy hứng, gây mất thời gian của doanh nghiệp và dễ nảy sinh nhũng nhiễu, tiêu cực. Theo đó, cần xây dựng tiêu chí đánh giá rủi ro, chấm điểm rủi ro và kiểm tra theo tần suất cao đối với doanh nghiệp rủi ro cao và tần suất thấp hơn đối với doanh nghiệp rủi ro thấp. Hiện nay, cơ sở dữ liệu về doanh nghiệp đang được xây dựng và tập hợp, là cơ sở để triển khai việc chấm điểm rủi ro và kiểm tra theo cấp rủi ro.

Thúc đẩy hộ kinh doanh trở thành doanh nghiệp

Đại biểu Trần Thị Nhị Hà (đoàn Hà Nội) nêu vấn đề, Luật Doanh nghiệp hiện hành và dự thảo sửa đổi lần này chưa đề cập đến việc cải cách mô hình hộ kinh doanh. Chúng ta đã từng có nhiều lần khuyến khích chuyển đổi hộ kinh doanh sang mô hình hoạt động doanh nghiệp, nhưng kết quả là số lượng hộ kinh doanh vẫn tăng đều qua các năm. Nguyên nhân là do mô hình này đang được áp dụng chế độ thuế khoán đơn giản, quản lý không chặt chẽ về chứng từ kế toán và mức xử phạt vi phạm hành chính của hộ kinh doanh chỉ bằng một nửa so với doanh nghiệp, tạo ra sự bất bình đẳng ngay trong chính khu vực kinh tế tư nhân. 

Đại biểu Trần Thị Nhị Hà (đoàn Hà Nội) phát biểu thảo luận về dự án luật. 

Đại biểu Trần Thị Nhị Hà đề nghị, Chính phủ cần xây dựng lộ trình chuyển đổi toàn bộ hộ kinh doanh sang mô hình doanh nghiệp, gắn với thời hạn xóa bỏ thuế khoán vào năm 2026, như tinh thần Nghị quyết 68/NQ-TW về phát triển kinh tế tư nhân. Cùng với đó, đề xuất ban hành Luật Doanh nghiệp tư nhân mới thay thế cho cả mô hình hộ kinh doanh và doanh nghiệp tư nhân hiện tại, để áp dụng cho các mô hình kinh doanh nhỏ, siêu nhỏ. Luật này cần được thiết kế theo nguyên tắc thủ tục thành lập đơn giản, chi phí thấp, miễn kiểm toán, miễn báo cáo tài chính định kỳ nếu doanh thu dưới ngưỡng quy định, áp dụng thuế thu nhập cá nhân thay vì thuế khoán, bảo đảm công bằng và minh bạch.

Phát biểu làm rõ một số vấn đề, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, về các quy định liên quan đến chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp, dự thảo luật đã điều chỉnh khái niệm về chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp theo hướng khái quát và quy định nguyên tắc chung để tương đồng với Luật Phòng, chống rửa tiền, đồng thời bảo đảm yêu cầu của Lực lượng Đặc nhiệm tài chính về chống rửa tiền (FATF). Quy định thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi phải được lưu giữ ít nhất 5 năm, để bảo đảm phù hợp với khuyến nghị của FATF. Quy định này áp dụng chung cho tất cả các loại hình doanh nghiệp hoạt động theo Luật Doanh nghiệp. 

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng phát biểu làm rõ một số vấn đề về dự thảo luật. 

Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, việc triển khai thực hiện nội dung này không gặp vướng mắc trên thực tiễn, đồng thời cũng tránh trục lợi chính sách. Vừa qua, đã có những hiện tượng trục lợi chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, ví dụ như chính sách về miễn giảm thuế, có trường hợp thành lập doanh nghiệp xong, hoạt động một thời gian là đóng cửa, đóng cửa xong lại thành lập doanh nghiệp mới. Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, sẽ kết nối dữ liệu dân cư, định danh cá nhân, tất cả các chủ doanh nghiệp đều phải được định danh cá nhân. Như vậy, cùng với các giải pháp, sẽ hạn chế tối đa trục lợi chính sách của Nhà nước.

Đối với việc đưa đối tượng hộ kinh doanh vào dự thảo luật và có chính sách thúc đẩy hộ kinh doanh trở thành doanh nghiệp, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, có thể đề xuất ban hành Luật Hộ kinh doanh, để xác định tính pháp lý cũng như mô hình tổ chức hoạt động cho hộ kinh doanh cá thể. 

Để thúc đẩy, khuyến khích các hộ kinh doanh đủ điều kiện, khả năng chuyển sang mô hình doanh nghiệp, cần có các chính sách như miễn thuế thu nhập doanh nghiệp cho các doanh nghiệp mới thành lập, hỗ trợ tiền thuế đất, giảm thiểu các thủ tục, điều kiện về kế toán, lao động, kê khai thuế. Đồng thời, siết chặt quản lý đối với hộ kinh doanh theo hướng bỏ thuế khoán, thực hiện kê khai nộp thuế theo doanh thu thực tế...

Với những giải pháp này, các hộ kinh doanh thấy rằng việc hoạt động theo mô hình doanh nghiệp sẽ có nhiều ưu đãi, thuận lợi hơn.

MẠNH HƯNG

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Chính trị xem các tin, bài liên quan.