QĐND - Giếng cổ Bá Lễ ở phường Minh An, thành phố Hội An, Quảng Nam từ lâu không chỉ đơn thuần là điểm đến thú vị của khách du lịch trong và ngoài nước mà nó còn là “cần câu cơm” của bao gia đình ở phố cổ.

Hằng ngày, nhiều hộ gia đình đến múc nước gánh đi bán khắp phố phường Hội An.

Tương truyền trong dân gian, nước ở giếng cổ Bá Lễ trong tựa nước suối, ngọt vị thiên nhiên. Nếu dùng nước giếng cổ mà nấu ăn, pha trà, cà phê, đặc biệt món Cao Lầu (đặc sản phố cổ Hội An) thì món ăn ấy sẽ đậm đà hơn, ngon miệng hơn so với nước máy. Từ giá trị thực ấy, nhiều nhà hàng, khách sạn, quán ăn ở phố cổ thường xuyên dùng nước giếng cổ để pha chế, nấu đồ ăn và từ đó sinh ra đội gánh nước giếng cổ đi bán.

Nói là đội cho đông vậy thôi, chứ theo anh Trần Trung Mẹo (50 tuổi), ở phường Minh An, cả đội chỉ gồm có 7 người, chủ yếu là các gia đình làm nghề từ rất lâu rồi. Gặp anh tại giếng cổ lúc 7 giờ sáng, thế nhưng anh Mẹo bảo rằng đây đã là chuyến thứ 5 của anh rồi. Anh cho tôi biết: “Công việc của những người gánh nước giếng cổ đi bán thường bắt đầu từ 4 giờ sáng để kịp cho các nhà hàng, khách sạn, quán ăn nấu đồ ăn sáng cho khách”.

Vừa kéo những gàu nước từ giếng lên, anh Nguyễn Văn Nhẫn, ở phường Minh An chia sẻ: “Tôi vào nghề được 5 năm và đây là nguồn thu nhập chính của gia đình. Thường mỗi ngày tôi chở được khoảng 50 can (loại 20 lít), mỗi can giá từ 3000 đến 5000 đồng tùy đường gần hay xa. Mỗi ngày trừ tiền xăng xe tôi cũng thu được khoảng 200.000 đồng. Nhờ vậy mà các cháu có điều kiện được học tập”.

Giếng cổ bao năm là kế sinh nhai cho các hộ gia đình nghèo ở phố cổ Hội An, song song với việc khai thác nguồn nước, những người làm nghề gánh nước thuê đi bán nơi đây luôn có ý thức bảo vệ giếng cổ. Chẳng thế mà dù hoạt động lấy nước diễn ra tấp nập từ 4 giờ sáng, nhưng chúng tôi thấy giếng cổ luôn sạch sẽ, không bùn đất, không có một mẩu rác thải nào vứt bừa bãi ở đây. Ngoài ra, mỗi năm vào mùa hè, các gia đình lấy nước thay phiên nhau thuê người xuống múc cát và làm vệ sinh dưới đáy giếng.

Xoay quanh câu chuyện mưu sinh bên giếng cổ Bá Lễ và cách mà các “phu nước” ở Hội An bảo vệ di tích, chúng tôi chợt nghĩ tới bao di tích khác trên đất nước mình. Giá mà nơi đâu người dân cũng làm được như ở Hội An có lẽ khách du lịch đến Việt Nam sẽ ngày một đông hơn.

Bài và ảnh: Duy Thành