Xuân đang về trên khắp các vùng miền của Tổ quốc. Đây cũng là thời điểm báo hiệu một mùa hội tòng quân đã đến. Đâu đó, sau lũy tre làng vang lên câu hát của cô thôn nữ còn e ấp:
“Gió đưa cờ đỏ sao vàng
Nhanh tay em cấy cho chàng tòng quân”
Và cũng từ bao năm nay, lớp lớp thanh niên Tam Điệp (Ninh Bình) đã mở đầu trang đời của mình bằng những mùa xuân lên đường như thế.
Khi những đợt mưa xuân kéo dài thấm đẫm những vạt rừng trên dãy núi trùng điệp ôm trọn thị xã bé nhỏ; khi mà chồng bánh chưng, vại dưa hành của mỗi nhà đã vơi hẳn là lúc thanh niên nô nức lên đường nhập ngũ.
Những năm gần đây, Tam Điệp có số học sinh đỗ vào các trường đại học, cao đẳng ở các tỉnh và thành phố với số lượng cao. Nhưng không vì thế mà giảm đi chất lượng, số lượng tuyển quân. Để nâng cao trách nhiệm, hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao trong thời gian tại ngũ, các tổ chức, đoàn thể địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, vận động thanh niên viết đơn tình nguyện nhập ngũ và đã nhận được sự hưởng ứng tích cực.
Theo chân anh Trịnh Phú Túc, Phường đội phó phường Trung Sơn, thị xã Tam Điệp tôi được đến thăm nhà mấy thanh niên sắp lên đường nhập ngũ. Người đầu tiên mà tôi gặp là Nguyễn Đức Chuẩn, tổ 17, phường Trung Sơn. Tiếp chúng tôi là một chàng trai nhanh nhẹn, có khuôn mặt sáng sủa. Chuẩn vừa tốt nghiệp phổ thông trung học, em đã đăng ký thi Học viện Kỹ thuật Quân sự nhưng chưa đủ điểm đỗ. Biết đầu năm có đợt tuyển quân, Chuẩn viết đơn tình nguyện nhập ngũ. Nhà có hai mẹ con, bố lại mất sớm, bao nhiêu nhọc nhằn đều mẹ lo toan, gánh vác. Bao lần mẹ đã thủ thỉ với Chuẩn: “Hay con cố gắng ôn thi đại học thêm một năm nữa, con đi xa mẹ nhớ lắm…!”.
Là một trong những người tình nguyện làm đơn sớm nhất, Chuẩn đã luôn ý thức được trách nhiệm của mình. Anh tâm sự: “Tôi biết, vào quân đội là rất khắt khe, có thể không khỏi bỡ ngỡ. Nhưng tôi tin đó là môi trường rèn luyện tốt cho mình trưởng thành".
Khác với Nguyễn Đức Chuẩn, Trần Quốc Tiến (tổ 15, phường Trung Sơn) được sinh ra và sống trong sự quan tâm đầy đủ hơn. Mẹ Tiến kể rằng: “Chưa năm nào em nó lại quan tâm đến sắm Tết như năm nay, không biết vì vừa tốt nghiệp phổ thông xong hay vì ra Tết lên đường nhập ngũ. Nó tự quét dọn nhà cửa, tự đi mua cành đào, cây quất, bày mâm ngũ quả tinh tươm. Rồi chuẩn bị quà Tết đưa mẹ về quê nội, quê ngoại biếu ông bà”.
Ai ai cũng bảo vào môi trường quân đội là phải chịu đựng sự gian khổ nhưng Tiến vẫn vô tư như khi còn đi học: “Tôi vẫn chưa mường tượng hết, nhưng cùng lắm thì cũng thức dậy đúng giờ, ăn đúng bữa và đi tập luyện nữa, nền nếp thế là tốt cho mình chứ sao".
Còn bố Tiến thì tâm sự: “Khi mười tám tuổi tôi đã là người đứng mũi chịu sào cho gia đình, đến tuổi thì hăng hái lên đường nhập ngũ. Thỉnh thoảng nhắc lại thì chúng bảo: “Đó là thời chiến rồi bố ạ!”. Bọn trẻ giờ được sống trong thời bình luôn có tư tưởng “không bao giờ có chiến tranh” nên chúng rất hờ hững. Việc giáo dục con cái phân biệt được đúng, sai để tự chúng xử lý trong cuộc sống là việc khó đối với mỗi người làm cha mẹ như chúng tôi”.
Nơi tiếp theo chúng tôi đến là nhà Vũ Ngọc Hải (tổ 14, phường Bắc Sơn). Ngay khi bước vào đến ngõ nhà Hải, tôi đã thấy hai người đàn ông bê gạch. Tôi đoán là hai bố con Hải. Trông em đã ra dáng một thanh niên khỏe mạnh, cường tráng, nụ cười hiền lành có vẻ nhút nhát. Được biết Hải đang giúp bố đóng gạch để xây thêm một gian chuồng lợn nữa để mẹ tiện nấu rượu nuôi lợn. Mùa tuyển quân năm nay, Hải đã viết đơn tình nguyện đi nhập ngũ để nuôi ước mơ phục vụ trong quân đội lâu dài. Anh nói: “Bạn bè khuyên tôi không nên đi vì vào đó rất gian khổ. Nhưng tôi thì không nghĩ như vậy". Một lúc sau, Hải cười: “Nhưng mà cũng nhớ nhà lắm".
Trên đường về nhà, anh Túc kể lại: “Ngày mình đi bộ đội mình đã nghĩ, khó khăn gì mình cũng có thể vượt qua được. Nhưng ở nhà, sau mình còn ba em nhỏ nữa chúng đang tuổi ăn tuổi học nhưng nhà lại khó khăn nên mình thương chúng lắm. Hai năm tại ngũ ở Đoàn H41 thuộc Binh đoàn Quyết Thắng đã “cho” mình rất nhiều điều”. Được biết, sau thời gian tại ngũ anh Túc về hoạt động trong phong trào Đoàn của thị xã rất năng nổ và đã có những đóng góp đáng kể. Hiện tại anh đang là Phường đội phó phường Trung Sơn, tham gia công tác tuyên truyền, vận động đoàn viên thanh niên lên đường nhập ngũ.
Trước khi bước vào môi trường quân ngũ, có lẽ mỗi chiến sĩ mới sẽ mang trong mình những hồi hộp và nỗi âu lo khác nhau. Mai đây, họ sẽ trở thành những người lính chững chạc trong hàng ngũ của Quân đội nhân dân Việt Nam.
HỒNG VÂN