QĐND Online - Thời gian vừa qua, các tỉnh miền Bắc liên tục đón nhận những đợt không khí lạnh tăng cường gây rét đậm (dưới 15­ độ C), rét hại. Nhiều người lo lắng không biết thời tiết trong dịp Tết Nguyên đán Nhâm Thìn sắp tới có tiếp tục chịu ảnh hưởng của hiện tượng thời tiết này hay không. Phóng viên Báo QĐND Online đã có cuộc trao đổi với ông Lê Thanh Hải, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương về hiện tượng này.

- Thưa ông, vì sao thời điểm này, các tỉnh miền Bắc  đang phải chịu những đợt rét đậm, rét hại?

- Trong các tháng của năm, tháng Giêng thường là tháng rét nhất. Tháng Giêng năm nay được Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương chúng tôi dự báo rét hơn mức trung bình từ 1 đến 2 độ C. Đã là rét rồi lại còn rét hơn trung bình 1-2 độ, như vậy là rất rét. Ví dụ, nhiệt độ trung bình tháng Giêng tại Hà Nội là 16 độ C, mà được dự báo nhiệt độ trung bình tháng Giêng này thấp hơn 1-2 độ, điều đó đồng nghĩa nhiệt độ chỉ đạt 14-15 độ C. Như vậy cả tháng Giêng này được dự báo là rét đậm và rét hại. Hôm nay mới có 13 ngày trong tháng Giêng thôi nhưng đã liên tục rét đậm, có một số ngày rét hại. Đặc biệt như tuần trước có một hình thái thời tiết là vừa rét vừa kết hợp với mưa khiến nhiều nơi ở miền Bắc như Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh thời tiết xuống cả mức rét hại, có nghĩa nhiệt độ cả ngày và đêm xuống đến 9-10 độ C. Ở vùng núi cao Mẫu Sơn, Sa Pa có tình trạng băng tuyết.

Ông Lê Thanh Hải, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương. Ảnh: Phúc Thắng.

- Như vậy hiện tượng này cũng không phải là quá bất thường?

- Đúng vậy, tình trạng này là bình thường trong mùa đông. Mùa đông năm nay là một mùa đông lạnh nên tình trạng này thêm phần gay gắt. Quan sát và theo dõi trên hệ thống dự báo, chúng tôi thấy tháng Giêng năm nay có những hình ảnh giống với tháng Giêng năm 2008 là năm có nhiều đợt rét đậm, rét hại liên tiếp, có nhiều ngày rét đậm, hại kỉ lục.

- Thưa ông, cách đây khoảng 1 tuần (ngày 6-1) ở TP Hồ Chí Minh và một số tỉnh Nam Bộ có hiện tượng sương mù và thời tiết se lạnh vào buổi sáng. Đây có phải là do tình trạng này không?

- Đúng thế, thông thường không khí lạnh những tháng chính Đông thường ảnh hưởng đến Trung Trung Bộ chứ ít khi ảnh hưởng đến Nam Trung Bộ và Nam Bộ. Nhưng do năm nay có những đợt lạnh mạnh cho nên nó đã khuếch tán xuống, tức cái lạnh lan truyền xuống các tỉnh Nam Bộ. Do vùng Nam Bộ sẵn hơi nước, khi gặp lạnh ngưng kết lại nên gây ra tình trạng sương mù như những ngày vừa qua. Mặc dù ban ngày vẫn có nắng ở mức từ 29 đến 32 độ C, thậm chí có nơi vẫn 33 độ C nhưng ban đêm và sáng sớm trời se lạnh; nhiệt độ tuy chưa xuống tới mức dưới 20 độ C nhưng cũng từ 20 đến 22 độ C liên tục trong những ngày vừa qua tại Nam Trung Bộ, Nam Bộ, đặc biệt miền Tây cũng như Đông Nam Bộ.

- Ông có dự báo gì cho thời tiết của miền Bắc và miền Nam trong dịp Tết Nguyên đán sắp tới?

- Tình trạng rét đậm tại miền Bắc sẽ tiếp tục diễn ra trong vòng 3, 4 ngày tới, tức là sẽ diễn ra hết tuần này và có thể lan đến ngày đầu tuần sau ở mức rét đậm, xấp xỉ rét đậm. Sau đó sẽ có một thời kỳ tương đối ấm, từ ngày 17-1 đến ngày 20-1, trời ấm lên, nhiệt độ trung bình ngày lên trên mức rét đậm, mức nhiệt độ cao nhất có những ngày có thể lên đến 24-25 độ C, trời hửng nắng.

Theo dự báo của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương, ngày 21, 22-1 (tức ngày 28-29 Tết) sẽ có một đợt không khí lạnh tương đối mạnh tràn về gây ra tình trạng rét hại ở vùng núi và rét đậm ở hầu khắp Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ. Đợt rét đậm này có thể lan xuống tới các tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế và kéo dài vào thời kỳ đầu của Tết (đến ngày 24-1 tức mồng 2 Tết).  Nhưng dự báo chỉ rét đậm ở vùng đồng bằng trung du và rét hại ở vùng núi, có thể kèm theo mưa nhỏ chứ ít có khả năng xảy ra rét mà kèm theo mưa tầm tã, lạnh buốt như đợt rét vừa qua. Giai đoạn cuối của kỳ nghỉ Tết (từ mồng 5 Tết đến hết dịp nghỉ), thời tiết có thể chuyển sang thời kỳ ấm hơn.

Tại miền Nam do ảnh hưởng của đợt không khí lạnh trong dịp Tết từ miền Bắc sẽ gây mưa và mưa nhỏ ở các tỉnh ven biển, Trung Trung Bộ, Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ. Trời sẽ có tình trạng se se lạnh vào đêm. Ở các tỉnh Nam Bộ đặc biệt Tây Nguyên vào đêm còn có khả năng rét, nhiệt độ có thể từ 19 đến 22 độ C.

Tình hình dự báo thời tiết trong khoảng thời gian dài như thế này (trước 10 ngày) chỉ có tính chất tham khảo, độ chính xác ở mức 60-70%, cần cập nhật liên tục các diễn biến tiếp theo. Hiện chưa có các dấu hiệu cho thấy trong thời gian tới sẽ xảy ra các đợt rét đậm, rét hại kéo quá dài, những đợt rét xuống dưới mức rét hại ở đồng bằng (dưới 10 độ C).

- Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi này.

Phúc Thắng (thực hiện)