Lục quân các nước chung tay đối phó với thảm họa thiên tai

Với chủ đề "Hợp tác giữa lục quân các nước khu vực Ấn Độ Dương-châu Á-Thái Bình Dương trong hỗ trợ nhân đạo, cứu trợ thảm họa", PAMS-42 do Bộ Tổng Tham mưu Quân đội nhân dân Việt Nam và Bộ tư lệnh Lục quân Thái Bình Dương Hoa Kỳ đồng chủ trì, với sự tham dự của đại biểu 27 nước trong khu vực. Đoàn đại biểu Bộ Quốc phòng Việt Nam do Thượng tướng Phạm Hồng Hương, Phó tổng Tham mưu trưởng dẫn đầu. Đoàn đại biểu Bộ tư lệnh Lục quân Thái Bình Dương Hoa Kỳ do Đại tướng Robert Brown, Tư lệnh Bộ tư lệnh Lục quân Thái Bình Dương Hoa Kỳ làm trưởng đoàn.

PAMS-42 bao gồm 3 phiên thảo luận toàn thể với các chủ đề: Ứng phó ban đầu của lực lượng lục quân trong hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa; hợp tác đa phương trong hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa; nâng cao vai trò về hợp tác khu vực trong hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa.

Cơ hội thúc đẩy hợp tác đa quốc gia

Động đất, lũ lụt nói riêng, thảm họa thiên tai nói chung thường diễn ra ở quy mô lớn, đôi khi vượt quá năng lực ứng phó của một quốc gia. Do đó, sự hợp tác giữa các quốc gia trong lĩnh vực này là vô cùng cần thiết và cấp thiết; trong đó hợp tác giữa lực lượng lục quân các nước đóng vai trò then chốt.

Trong bài phát biểu khai mạc, Thượng tướng Phan Văn Giang, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, cho rằng khu vực Ấn Độ Dương-châu Á-Thái Bình Dương thường xuyên phải đối mặt với rất nhiều loại hình thiên tai khác nhau như bão, lũ, động đất, núi lửa phun trào, sóng thần... Những thảm họa lớn như bão Nargis ở Myanmar hay Hải Yến ở Philippines cho thấy nỗ lực của mỗi quốc gia đôi khi quá nhỏ bé trước sức tàn phá của thiên nhiên. Vì vậy, sự hợp tác giữa các nước, trong đó có vai trò của lực lượng quân đội, là hết sức cần thiết.

Thượng tướng Phan Văn Giang cho biết, thời gian qua, quân đội các nước trong khu vực Đông Nam Á đã thúc đẩy nhiều sáng kiến, như: Thiết lập Nhóm thường trực quân đội ASEAN trong ứng phó thảm họa; bộ quy tắc hoạt động chung về sử dụng tài sản quân sự trong hỗ trợ nhân đạo, cứu trợ thảm họa hay xây dựng tài liệu hướng dẫn về hợp tác quân-dân sự trong ứng phó thảm họa... Năm 2014, Nhóm chuyên gia trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN mở rộng (ADMM+) về hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa cũng kết hợp với Nhóm chuyên gia ADMM+ về quân y đồng tổ chức diễn tập thực binh lần đầu tiên trong khuôn khổ ADMM+ tại Brunei với sự tham gia đông đủ của 18 quốc gia thành viên. “Những hoạt động như vậy vừa nâng cao khả năng phối hợp hoạt động giữa quân đội các nước ADMM+ trong hỗ trợ nhân đạo, cứu trợ thảm họa, vừa là dịp để quân đội các nước đẩy mạnh chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ nguồn lực nhằm nâng cao năng lực cho các nước Đông Nam Á”, Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam nhấn mạnh.

Các đại biểu tham dự hội thảo. Ảnh: TRỌNG HẢI

Sau lễ khai mạc hội thảo, Thượng tướng Phạm Hồng Hương và Đại tướng Robert Brown đồng chủ trì buổi họp báo. Tại buổi họp báo, Đại tướng Robert Brown cho rằng, chúng ta không nên đợi đến lúc thảm họa xảy ra mới chung tay cứu giúp người dân, mà ngay từ bây giờ cần cùng nhau hành động để tìm ra giải pháp sẵn sàng ứng phó với những tình huống bất ngờ nảy sinh. “Nhiều bài học cho thấy, chỉ có hợp tác đa quốc gia mới có thể giúp nhanh chóng cứu mạng sống của các nạn nhân vùng thảm họa”, Đại tướng Robert Brown khẳng định.

Cũng tại buổi họp báo, Thượng tướng Phạm Hồng Hương nhấn mạnh: Đây là lần thứ 7 Việt Nam tham dự PAMS và là lần đầu Việt Nam đồng chủ trì hội thảo này. PAMS không chỉ là diễn đàn nhằm nâng cao sự hiểu biết về các chủ đề được quan tâm, mà còn là cơ hội để thiết lập và tăng cường mối quan hệ giữa những nhà lãnh đạo tương lai của các lực lượng lục quân và an ninh trong khu vực. Việc Việt Nam đồng chủ trì hội thảo lần này nhằm hiện thực hóa chủ trương đa phương hóa, đa dạng hóa hợp tác quốc tế, Việt Nam là bạn, là đối tác tin cậy, là thành viên tích cực và có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế.

Thượng tướng Phạm Hồng Hương khẳng định, Quân đội nhân dân Việt Nam đang chủ trương xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại và có một số quân, binh chủng tiến thẳng lên hiện đại. Theo đó, năng lực hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa của Quân đội nhân dân Việt Nam cũng được nâng lên, đáp ứng yêu cầu trước hết cho người dân Việt Nam và với tinh thần dù đây không phải là cơ chế hợp tác mang tính ràng buộc nhưng Quân đội nhân dân Việt Nam luôn sẵn sàng tham gia cứu trợ quốc tế khi có yêu cầu giúp đỡ từ các nước xảy ra thiên tai.

Các đại biểu tham dự hội thảo cũng cho rằng hợp tác quốc tế trong lĩnh vực hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa cần được triển khai nhịp nhàng, thống nhất, đặc biệt trong các tình huống cứu hộ bất ngờ. Nhìn về tương lai xa hơn, việc sát cánh đối phó với những thách thức chung cũng sẽ giúp lực lượng quân sự của các nước thêm gắn kết, làm tiền đề cho hợp tác trong các lĩnh vực khác vì một khu vực hòa bình, ổn định và phát triển.

Tăng cường chia sẻ kinh nghiệm

Ngoài mục tiêu tăng cường hợp tác đa quốc gia, PAMS-42 cũng được coi là cơ hội để lực lượng lục quân các nước trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm đối phó với thảm họa thiên tai và trở thành lực lượng tin cậy trong ứng phó với mọi tình huống.

Trong phiên họp toàn thể thứ nhất với chủ đề “Ứng phó ban đầu của lực lượng lục quân trong hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa” diễn ra sáng 20-8, Trung tướng Kiyosi Ogawa của đoàn Nhật Bản, một chuyên gia trong lĩnh vực hỗ trợ nhân đạo, cứu trợ thảm họa cho biết, để giảm thiệt hại do các vụ động đất, sóng thần gây ra, lực lượng Lục quân Nhật Bản đặc biệt coi trọng hoạt động ứng phó ban đầu và thường xuyên tổ chức phối hợp diễn tập với chính quyền, người dân các địa phương, đồng thời duy trì lực lượng thường trực để sẵn sàng hỗ trợ người dân. Mặc dù thảm họa động đất, sóng thần ở khu vực Đông Bắc Nhật Bản vào năm 2011 gây tổn thất lớn về người và của, nhưng sự kiện này cũng đánh dấu bước tiến trong công tác ứng phó của Lục quân Nhật Bản khi lực lượng này đã có mặt ở khu vực bị ảnh hưởng chỉ 6 phút sau khi thảm họa xảy ra.

Chia sẻ về truyền thống và kinh nghiệm của Quân đội nhân dân Việt Nam khi ứng phó với thảm họa thiên tai, Thiếu tướng Phạm Văn Tỵ, Phó cục trưởng Cục Cứu hộ-Cứu nạn, Bộ Tổng Tham mưu Quân đội nhân dân Việt Nam, cho rằng những yếu tố quan trọng nhất là coi trọng huấn luyện diễn tập nâng cao năng lực phòng ngừa; kết hợp giữa thiết bị hiện đại với kinh nghiệm truyền thống để nâng cao khả năng dự báo, cảnh báo; đặc biệt là huy động được sức mạnh tổng hợp của nhiều lực lượng, trong đó quân đội là lực lượng nòng cốt…

Việc lần đầu tiên đứng ra đồng tổ chức PAMS đã góp phần khẳng định vai trò tích cực, chủ động và trách nhiệm của Việt Nam đối với các vấn đề quốc tế và khu vực, thể hiện thiện chí của Việt Nam mong muốn thúc đẩy quan hệ hữu nghị, hợp tác và chia sẻ kinh nghiệm với các nước trong giải quyết các vấn đề chung của khu vực. PAMS-42 sẽ tiếp tục diễn ra tới ngày 23-8 với nhiều hoạt động thiết thực và chờ đợi thêm nhiều kinh nghiệm, sáng kiến trong lĩnh vực hỗ trợ nhân đạo, cứu trợ thảm họa từ đại biểu các nước.

NGỌC HƯNG - VĂN HIẾU