QĐND Online – Sáng 13-11, Quốc hội thảo luận ở tổ về Dự thảo luật Kiểm toán độc lập. Tại các tổ phóng viên Báo QĐND Online có mặt đều ghi nhận sự nhất trí cơ bản với dự thảo luật. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng, để luật được áp dụng hiệu quả cần nghiên cứu, quy định cho phù hợp, không nên coi kiểm toán độc lập là hoạt động quá đặc thù…

Cần thu hút nhiều chất xám cho kiểm toán

Hiện nay, so với số lượng doanh nghiệp đang hoạt động thì số kiểm toán viên là rất nhỏ, chưa đáp ứng đủ yêu cầu kiểm toán. Trong khi đó, kiểm toán lại có mùa, do vậy, việc phát triển các doanh nhiệp kiểm toán, phát triển nhân lực cho ngành này đang đặt ra nhiều vấn đề. Mặt khác, chất lượng kiểm toán viên trong nước hiện nay chưa được đánh giá cao, thậm chí còn kém xa so với kiểm toán viên quốc tế. Đây là thực tế, theo nhiều đại biểu Quốc hội, ban soạn thảo cần quan tâm để đưa ra những quy định cho phù hợp.

Trong dự thảo luật có quy định: không cho phép tổ chức được góp vốn thành lập doanh nghiệp kiểm toán, trừ trường hợp công ty kiểm toán Việt Nam liên doanh với công ty kiểm toán nước ngoài để thành lập công ty kiểm toán liên doanh. Có ý kiến cho rằng quy định này là quá chặt và chưa phù hợp với các cam kết của Việt Nam gia nhập Tổ chức thương mại thế giới (WTO).

Đại biểu Nguyễn Thị Nguyệt Hường (Đoàn Hà Nội) nhấn mạnh, việc không cho góp vốn thành lập doanh nghiệp là không phù hợp. Vì như vậy sẽ hạn chế việc thành lập các doanh nhiệp kiểm toán trong khi nhu cầu đất nước đang cần ngày càng nhiều loại doanh nghiệp này.

Đại biểu Nguyễn Hồng Sơn (Đoàn Hà Nội) phát biêu ý kiến

 

Đại biểu Nguyễn Hồng Sơn (Đoàn Hà Nội) ủng hộ quan điểm trên và cho rằng, việc Bộ Tài chính cấp phép doanh nghiệp kiểm toán là chưa phù hợp, nên giao cho Bộ Kế hoạch đầu tư. Đại biểu Sơn nhấn mạnh thêm, chúng ta hãy nên coi doanh nghiệp kiểm toán như doanh nghiệp bình thường, hoạt động theo Luật Doanh nghiệp. Ngoài ra, quy định thêm cho phù hợp với đặc thù của doanh nghiệp kiểm toán.

Đại biểu Sơn cũng như đại biểu Hường và Loan đều chưa đồng tình với quy định Giám đốc hoặc Tổng giám đốc doanh nghiệp kiểm toán của Công ty TNHH phải góp tối thiểu 10% vốn điều lệ (khoản 3, Điều 22). Theo phân tích của ba đại biểu này thì, như vậy đã bó hẹp doanh nghiệp kiểm toán, làm doanh nghiệp kiểm toán khó hoạt động hiệu quả. Ba đại biểu kiến nghị, hãy để doanh nghiệp kiểm toán hoạt động như một doanh nghiệp thông thường có thể thuê giám đốc, nhân sự. Nếu quy định phải góp vốn như vậy thì một số người giỏi thì sẽ không tham gia được vì không có tiền. Trong khi đó, nhiều người có tiền lại thiếu trình độ, chưa chắc đã điều khiển tốt doanh nghiệp kiểm toán.

Đại biểu Trần Du Lịch (Đoàn TP Hồ Chí Minh) cũng nhấn mạnh: nghề này cần uy tín con người, chúng tôi thiết tha không nên tổ chức công ty đối vốn, tất cả phải đối nhân.

Tiến tới kiểm toán bắt buộc với cả dự án nhóm B

Đa số ý kiến nhất trí ngoài những doanh nghiệp, tổ chức pháp luật hiện hành đã quy định phải kiểm toán báo cáo tài chính hàng năm, cần thiết bổ sung thêm đối tượng bắt buộc kiểm toán bao gồm báo cáo tài chính của doanh nghiệp Nhà nước và báo cáo quyết toán dự án hoàn thành của các doanh nghiệp, tổ chức thực hiện các dự án quan trọng quốc gia và dự án nhóm A sử dụng vốn Nhà nước, trừ các dự án trong lĩnh vực thuộc bí mật Nhà nước theo quy định của pháp luật. Ý kiến khác đề nghị phải mở rộng đối tượng bắt buộc kiểm toán bao gồm cả báo cáo quyết toán dự án hoàn thành của các doanh nghiệp, tổ chức thực hiện các dự án quan trọng quốc gia và dự án từ nhóm B sử dụng vốn Nhà nước trở lên.

Nghiên cứu vấn đề này Ủy ban Kinh tế đồng tình với loại ý kiến thứ nhất, cho rằng việc bắt buộc phải kiểm toán độc lập đối với Báo cáo quyết toán dự án hoàn thành của các doanh nghiệp, tổ chức thực hiện các dự án quan trọng quốc gia và dự án nhóm A sử dụng vốn nhà nước là hợp lý, nhằm góp phần lành mạnh hóa môi trường đầu tư, thực hành tiết kiệm, chống tham nhũng, thất thoát, lãng phí, nâng cao hiệu quả công tác quản lý và điều hành kinh tế, tài chính của Nhà nước và hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Tuy nhiên, nếu mở rộng đối tượng ra cả các dự án nhóm B trở lên, số dự án phải kiểm toán sẽ rất lớn và như vậy sẽ không khả thi.

Thảo luận về Dự thảo Luật Kiểm toán độc lập ở tổ Hà Nội

 

Tuy nhiên, theo đại biểu Loan: Chúng ta cần kiểm toán bắt buộc với cả dự ánh nhóm B và mong muốn tiến tới tất cả các dự án đều phải được kiểm toán. Chúng ta lấy lý do là kiểm toán viên không đủ, vậy thì hãy lập kế hoạch đào tạo thêm kiểm toán. Với sự ra đời của luật này cùng với sự đầu tư chắc chắn sẽ thu hút được nhiều nhân tài cho kiểm toán hơn. Mặt khác, từ trước đến nay chúng ta thường có quan điểm tin doanh nghiệp Nhà nước hơn doanh nghiệp tư nhân. Nhưng chúng ta phải cần nhìn nhận rằng, doanh nghiệp Nhà nước hay tư nhân đều phải tuân thủ pháp luật, người kiểm toán viên đều phải chịu trách nhiệm về chữ ký của mình. Ở các nước trên thế giới, doanh nghiệp kiểm toán tư nhân vẫn được thuê để kiểm toán những công trình, dự án của nhà nước. Do vậy, để kiểm toán được nhiều hơn dự án nhà nước, nên tổ chức đấu thầu kiểm toán.

Chiều 13-11, Quốc hội thảo luận về Dự thảo Luật phòng chống buôn bán người.

Xuân Dũng