Hội nghị gồm ba phiên chính với các chủ đề: Tình hình an ninh khu vực; viễn cảnh cho khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương: Hướng tới trật tự khu vực tự do và rộng mở; Các sáng kiến của ASEAN vì hợp tác khu vực.

Tại hội nghị, các phát biểu thống nhất nhận định khu vực đang phải đối mặt với nhiều thách thức cả truyền thống và phi truyền thống, đặc biệt là cạnh tranh nước lớn, tranh chấp chủ quyền lãnh thổ, khủng bố, an ninh mạng… Những thách thức này mang bản chất xuyên quốc gia và không một quốc gia đơn lẻ nào có thể tự mình giải quyết, đòi hỏi các quốc gia thành viên ASEAN cần tăng cường, thúc đẩy hợp tác nội khối cũng như tăng cường hợp tác với các đối tác, trong đó có Nhật Bản, để cùng chung tay ứng phó với những thách thức chung.

Chia sẻ với ý kiến của đại biểu các nước, Trung tướng Ngô Minh Tiến, Trưởng đoàn Việt Nam nhấn mạnh, việc tăng cường hợp tác đa phương, nhất là các hợp tác trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN (ADMM) và Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN Mở rộng (ADMM+) là cần thiết để tăng cường đối thoại về các vấn đề quốc tế, khu vực cùng quan tâm, góp phần tăng cường lòng tin giữa các nước và tạo khuôn khổ để thúc đẩy hợp tác thực chất giữa lực lượng quân sự các nước trong và ngoài ASEAN.

Đại biểu các nước cũng chia sẻ nhận định về tầm quan trọng của khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, nơi nhiều tuyến đường vận tải quan trọng gặp nhau. Do đó, việc bảo đảm sự trao đổi hàng hóa và dịch vụ đóng vai trò quan trọng trong thúc đẩy phát triển kinh tế tại khu vực. Để duy trì việc này, các nước dù lớn hay nhỏ đều phải đề cao trách nhiệm cộng đồng và tuân thủ luật pháp quốc tế.  Tại hội nghị, các nước ASEAN bày tỏ ủng hộ Nhật Bản tăng cường hợp tác quốc phòng với ASEAN trên cơ sở Tài liệu “Tầm nhìn Vientiane”, đặc biệt là các hoạt động nhằm nâng cao năng lực cho các nước ASEAN. 

Phát biểu về hợp tác quốc phòng ASEAN-Nhật Bản, Trung tướng Ngô Minh Tiến đánh giá cao những đóng góp tích cực của Nhật Bản trong khuôn khổ ADMM+ kể từ khi cơ chế này được thành lập tại Việt Nam vào tháng 10-2010. Với vai trò nước điều phối viên quan hệ ASEAN-Nhật Bản, Việt Nam sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bên liên quan để tiếp tục triển khai các nội dung hợp tác giữa ASEAN và Nhật Bản trên tinh thần Tài liệu “Tầm nhìn Vientiane”.

Trung tướng Onsi Sensuk, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng CHDCND Lào là khách mời danh dự và có bài phát biểu tại phiên đặc biệt. Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Lào đánh giá cao tính hiệu quả và thực chất của quan hệ đối tác chiến lược ASEAN-Nhật Bản, trong đó có quan hệ quốc phòng, đặc biệt kể từ khi Tài liệu “Tầm nhìn Vientiane” được đưa ra vào năm 2016, bên lề Cuộc gặp Không chính thức Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN-Nhật Bản tại thủ đô Vientiane.

Cùng ngày, trưởng đoàn các nước đã đến chào xã giao Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản. Tại buổi tiếp, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản cảm ơn các nước ASEAN đã tham dự hội nghị lần thứ 11; bày tỏ hài lòng với kết quả hợp tác quốc phòng giữa ASEAN và Nhật Bản trên cơ sở Tài liệu “Tầm nhìn Vientiane” và mong muốn thúc đẩy hợp tác hơn nữa trong thời gian tới dựa trên nguyên tắc tôn trọng vai trò trung tâm của ASEAN, thúc đẩy đoàn kết ASEAN. 

* Nhân dịp dự hội nghị, Trung tướng Ngô Minh Tiến cũng đã có cuộc gặp song phương với Thứ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Yasunori Nishida. Hai bên bày tỏ hài lòng trước những bước phát triển tốt đẹp trong quan hệ hợp tác quốc phòng giữa Nhật Bản và Việt Nam thời gian qua và nhất trí tiếp tục thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực: Trao đổi tàu hải quân, công nghiệp quốc phòng, an ninh mạng, khắc phục hậu quả chiến tranh, tham gia hoạt động Gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc… Nhật Bản cũng khẳng định sẽ tích cực ủng hộ Việt Nam trong vai trò Chủ tịch ASEAN 2020.

LÊ MINH