Sau những chia rẽ do tác động của cuộc khủng hoảng tài chính năm 1997, cơ chế họp hẹp cấp Bộ trưởng ASEAN lần đầu tiên được tổ chức vào năm 1999 tại Singapore. Kể từ đó đến nay, cơ chế này trở thành một quy trình tư vấn cho lãnh đạo cấp cao ASEAN và có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Bởi vì đã họp hẹp, các nhà lãnh đạo ASEAN trong các cuộc họp cấp cao không còn e ngại nói ra những suy nghĩ của mình.  

Nếu như trước đây, hội nghị ADMM Hẹp là diễn đàn chính để các Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN trao đổi thẳng thắn và đưa ra quan điểm trước mọi vấn đề, kể cả nhạy cảm nhất trong khu vực, thì ngày nay cơ chế này còn được mở rộng để thảo luận các cuộc khủng hoảng cấp bách nảy sinh trong hiệp hội cũng như trong khu vực và trên thế giới. Hội nghị ADMM Hẹp vừa diễn ra tại Hà Nội là một minh chứng sống động. Diễn ra trong bối cảnh dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp, hội nghị đã nhanh chóng ra một tuyên bố để cùng nhau hợp tác đối phó với dịch Covid-19. “Một tuyên bố có kỷ lục ra đời nhanh nhất trong vòng chưa đầy hai ngày”, Tổng thư ký ASEAN Lim Jock Hoi đã không ngớt lời trầm trồ thán phục. Điều này cho thấy sự nhanh nhạy và thích ứng của Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN trong việc cùng nhau bắt tay hợp tác đối phó với các vấn đề an ninh phi truyền thống hiện nay, đặc biệt là vấn đề dịch bệnh lan truyền xuyên biên giới mà không một quốc gia nào có thể tự mình ứng phó được.

Bên cạnh đó, Hội nghị ADMM Hẹp còn tái khẳng định tầm quan trọng của cơ chế hợp tác an ninh trong khuôn khổ quốc phòng ASEAN, đặc biệt là cơ chế ADMM+; nhấn mạnh sự đoàn kết và đồng thuận của ASEAN trong việc xử lý mối quan hệ với các nước lớn… Bộ trưởng Bộ Quốc phòng các nước ASEAN đều thống nhất nhận thức rằng, đứng trước những diễn biến phức tạp không ngừng của tình hình thế giới, khu vực, ASEAN trước hết phải tăng cường gắn kết nội khối nhằm tạo sự đồng thuận, sức mạnh tập thể để ứng phó linh hoạt và chủ động với những tác động từ bên ngoài.

Dù thời gian họp ngắn song toàn bộ nội dung về an toàn, an ninh khu vực mà nước Chủ tịch Việt Nam đưa ra thảo luận tại Hội nghị ADMM Hẹp có ý nghĩa quan trọng, thiết thực, được các nước ghi nhận và đánh giá cao. Không phải ngẫu nhiên mà Tổng thư ký ASEAN Lim Jock Hoi và các Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN đặc biệt nhấn mạnh tới vai trò điều hành của Bộ Quốc phòng Việt Nam để Hội nghị ADMM Hẹp ra Tuyên bố chung về hợp tác quốc phòng trong ứng phó dịch bệnh. Đúng như lời Tổng thư ký ASEAN Lim Jock Hoi nhận xét, việc ra Tuyên bố chung này rất phù hợp với chủ đề của Năm ASEAN 2020 là “Gắn kết và chủ động thích ứng”.

Bên cạnh đó, các Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN còn đánh giá cao công tác tổ chức và điều hành hội nghị của nước Chủ tịch Việt Nam, coi đây là nền tảng để Bộ Quốc phòng Việt Nam tổ chức các sự kiện an ninh quốc phòng tiếp theo trong năm 2020 như Hội nghị ADMM và ADMM+, Hội nghị Tư lệnh Quốc phòng ASEAN, Tư lệnh Cơ quan Tình báo, Cơ quan Tác chiến ASEAN…

 

Có thể nói, Hội nghị ADMM Hẹp thành công một lần nữa khẳng định nỗ lực của Việt Nam nói riêng, ASEAN nói chung nhằm xây dựng một Cộng đồng ASEAN đoàn kết, tự cường, thịnh vượng và chủ động trong mọi vấn đề.

LINH OANH