Trên mạng truyền thông, phòng Thông tin “Phật giáo Quốc tế” (PTTPGQT) của Võ Văn Ái từ Pháp vừa ra Thông cáo báo chí cho biết: Hoà thượng (HT) Đệ Tứ Tăng Thống, Thích Huyền Quang nhập viện Đa khoa Quy Nhơn. Vì lý do sức khỏe của tuổi 91 (nhiều tài liệu nói là 89 tuổi), bị suy tim mạch, tiêu hóa, hô hấp… Nhóm tự nhận “ Hội đồng lưỡng viện” gồm HT Quảng Độ; Thượng toạ (TT) Viên Định; TT Không Tánh; TT Nguyên Lý; Đại Đức (ĐĐ) Đồng Minh; ĐĐ Viên Hỷ đã vội vã đi Bình Định. Rồi TT Chơn Tâm từ An Giang; TT Minh Nguyệt từ Tiền Giang; HT Thiện Hạnh, TT Chí Thắng, TT Chí Tựu, HT Như Đạt, Đạo hữu (ĐH) Lê Công Cầu từ Huế; ĐĐ Thích Từ Giáo từ Quảng Trị; TT Thích Thanh Quang, ĐH Đoàn Thanh Thông từ Quảng Nam- Đà Nẵng… cũng vào Bình Định với mưu đồ đen tối đã bị vạch trần.
Qua Thông cáo báo chí làm từ Paris cho thấy mọi sự đi lại của quý ngài rõ ràng không có vấn đề gì ngăn trở. Người đọc tự hỏi trước đây không lâu, họ vẫn thường rêu rao là toàn bộ nhân sự của cái gọi là “ Giáo hội Phật giáo Việt Nam thống nhất” (GHPGVNTN) bị quản thúc, không được đi khỏi thành phố hoặc nơi cư trú, thế mà HT Quảng Độ đã xuất hiện trước đám dân khiếu kiện để tuyên truyền, kích động…. Các thành viên khác như Viên Định ra vào Bình Định như đi chợ; Không Tánh ra cả miền Bắc, đem tiền đi “ cứu trợ” nhiều nơi; Thiện Hạnh thăm viếng các “cơ sở Giáo hội thống nhất” (GHTN); Nhật Bản đi về TPHCM để kiếm gạo và nhận viện trợ…Minh Nguyệt ở TP. HCM nhiều hơn là ở Gò Công. Và gần đây, PTTPGQT la lối là “HT Thích Huyền Quang không được đi tái khám, không được chăm sóc y tế, không được tự do đi lại, bị quản thúc chặt chẽ“…Nhưng ai đến Bình Định, vào thăm Nguyên Thiều, mới thấy chả có công an nào chặn xét mà chỉ thấy quanh HT là Minh Tuấn, Đồng Thọ và một số Tăng bảo “vệ” Ngài một cách chu đáo (do ông Võ Văn Ái chu cấp, nuôi dưỡng những học tăng này) khó ai tiếp cận HT, và vì thế HT cũng khó tiếp nhận nguồn thông tin nào ngoài thông tin của “GHPGVNTN”. Bao năm qua, Ngài không nắm được tin tức khách quan. Đến khi, những thầy và đạo hữu từ hải ngoại về thăm, tiết lộ một số thực trạng của “GHTN” bên ngoài, Ngài mới vỡ lẽ uy tín của GH chỉ trên mảnh giấy của PTTPGQT và từ Viện Hóa đạo (VHĐ). Nhưng Ngài cũng không tiếp nhận đầy đủ tin tức khi những thị giả đó thấy được bất lợi, liền mời khách ra về vì lý do “sức khỏe” của ông. Khi Ngài tiếp khách, luôn có mấy vị thị giả đứng hầu cận hoặc núp sau màn cửa để theo dõi. Thế thì ai quản thúc ai?. Nội bộ “GHTN” không muốn Ngài đi lại tự do, sợ Ngài hiểu thực tế xã hội mà lung lạc tinh thần. Bằng cớ sau khi được gặp cựu Thủ tướng Phan Văn Khải (2003), Ngài xuôi Nam, định thăm viếng một số tỉnh miền Tây lúc bấy giờ, cũng là dịp Lễ Phật Đản. Nhưng do sợ Ngài xuất hiện trước ống kính truyền hình, thấy được sinh khí thông thoáng của Phật giáo từ Bắc chí Nam mà khó điều hành “GHTN” theo chỉ đạo của VHĐ và của Võ Văn Ái, HT Quảng Độ đã áp giải HT Huyền Quang về lại an trí ở Tu viện Nguyên Thiều (Bình Định). Ngài đã hiểu nên bất mãn với Quảng Độ. Quả là như thế, Giáo chỉ số 9 ra đời đã xé lẻ nội tình “GHTN” một cách tang thương, thậm chí HT Tâm Châu từng ký văn bản xóa quá khứ ngăn cách để hòa nhập với “GHTN”. Thế mà qua Giáo chỉ 09, Ngài bất mãn đến độ phán rằng “GHTN” chống Cộng mù quáng đưa đến bế tắc và đổ vỡ, phải rút lui. Chẳng những thế, “Gia đình Phật tử Việt Nam” (GĐPTVN) tại hải ngoại, là nòng cốt của “GHTN”, thế mà HT Quảng Độ ngẫu hứng truất quyền Ban hướng dẫn (BHD) Gia đình Phật tử Việt Nam và không chấp nhận có BHDGĐPT hải ngoại, để đưa Lê Công Cầu lên, tự động phong cấp mà không theo quy chế của “GĐPTVN”, thế là thêm một màn đổ vỡ của Phật giáo từ Tăng sĩ đến Cư sĩ.
Thiện Hạnh tuy không vừa lòng cung cách độc đoán của HT Quảng Độ, nhưng hy vọng nấn ná để khi HT Huyền Quang viên tịch, HT Quảng Độ nhậm chức “Đệ ngũ Tăng Thống” thì ngài sẽ kế vị chức “Viện Trưởng VHĐ”, lợi lộc chưa thấy nhưng thấy cái danh nó to hơn quả địa cầu. Chuyện đời đâu dễ thế, nếu HT Quảng Độ với tính khí độc tài, thì ngài đâu dễ để chức danh “Viện Trưởng VHĐ” lọt vào kẻ không thuộc chân tay ngài! HT Quảng Độ và Võ Văn Ái đều nghĩ đến TT Viên Định, một cận thần trung kiên, dễ bảo. Một bản di chúc trước đây đã chuẩn bị ngày ra đi của HT Tăng Thống, nhân sự được sắp xếp theo kế hoạch của VHĐ, dĩ nhiên không do HT Huyền Quang soạn thảo. Một thời dư luận bàn tán về di chúc này, nay lắng đọng. Liệu rồi đây, trước tình hình mới của đất nước và thực trạng của “GHTN” sau giáo chỉ 09, nhất là sau Vesak 2008, có một bản Di chúc khác chăng?. Hải ngoại đã loại Quảng Ba ra khỏi ý đồ ngấp nghé PTTPGQT, trong nước cũng có kế hoạch loại Thiện Hạnh ra khỏi phạm vi VHĐ, và nếu cần loại ra luôn chức danh Tổng thư ký Viện tăng Thống, nếu khó bảo. Thái Hoà và nhóm ở Huế của ông ta thì chưa đủ để HT Quảng Độ tin tưởng sau chuyến về năm 2005 của TS Thích Nhất Hạnh.
Sau cuộc thanh trừng nội bộ, một số tăng ni hải ngoại mới thấy ý đồ chính trị cực đoan của những vị muốn tiếm danh “GHTN” hiện nay. Họ rút lui để lập thành một danh xưng khác. Dù sao, họ thấy GHPGVN trong nước tuy thụ động nhưng vẫn tốt, làm được nhiều việc hơn mà 33 năm qua “GHTN” chả làm được gì ngoài những lời tuyên bố nặc nồng chính trị với lời lẽ thế tục, cực đoan!. Và trong chuyến đi thăm của “Hội đồng Lưỡng Viện” kỳ này tại Bình Định, chư Tăng, tín đồ hải ngoại mới thấy lời rêu rao quản thúc các ngài là chuyện bịa đặt để kích động dư luận thế giới.
Dư luận trong và ngoài nước theo dõi diễn biến cuộc chữa trị bệnh của HT Huyền Quang, một số vì thiện cảm với ngài, nhưng cũng có một số khác có ý đồ chính trị muốn tận dụng cơ hội này để vụ lợi. Một số phật tử chân chính thì lo và tiếc thương cho một cao tăng rồi đây khi nằm xuống, thân xác, uy tín ngài vẫn tiếp tục bị lạm dụng, tiếp tục gây đổ nát cho Phật giáo và tạo khó khăn cho quê hương, mà qua giáo chỉ 09 đã là một thất bại cho “GHTN”.
Quả vậy, bây giờ HT Quảng Độ và nhóm ở TP Hồ Chí Minh muốn đưa HT Huyền Quang vào Nam để dễ bề quản lý, khống chế, với lý do phương tiện y học đầy đủ hơn. Nhóm Bình Định thì không muốn đưa vào Nam vì kinh nghiệm chuyến trước, HT Quảng Độ loại hết người Bình Định để giao Không Tánh toàn quyền quyết định thu chi và tiếp khách, Minh Tuấn, Đồng Thọ cũng không có quyền gì lúc đó. Thậm chí HT Thiện Hạnh muốn vào thăm ngài cũng phải được sự chấp thuận của Không Tánh. Nhóm Thiện Hạnh lại muốn đưa về Huế, vì dù sao cùng gốc gác Phật Giáo, lại có Đông y giỏi…
Thế là có sự tranh giành một xác thân khô héo, rồi đây ngài viên tịch, sự thể sẽ đi về đâu, thân này ví xẻ làm ba(!)
Nhiều màn kịch đang diễn tiến cho một tổ chức muốn tiếm danh “GHTN” lái sang khuynh hướng chính trị hại đạo, đời. Tất cả họ đang nóng lòng chờ giờ phút Đức Đệ Tứ Tăng Thống viên tịch để ra tay hành sự!./.

T.T