QĐND - Những câu chuyện cảm động được chia sẻ trong Chương trình giao lưu "Khắc phục hậu quả bom mìn vì bình yên cuộc sống” tổ chức tại Hà Nội tối 31-3, đã thể hiện nỗ lực cao của lực lượng rà phá bom mìn cũng như các cấp, các ngành, bạn bè quốc tế trong việc ngăn ngừa hiểm họa còn sót lại sau chiến tranh. Chương trình giao lưu do Cơ quan Thường trực-Ban chỉ đạo Nhà nước Chương trình hành động quốc gia khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh (Ban chỉ đạo 504) tổ chức, hưởng ứng Ngày Thế giới phòng, chống bom mìn (4-4). Đến tham dự chương trình có Phó thủ tướng Chính phủ Nguyễn Thiện Nhân, cùng đại diện lãnh đạo một số bộ, ngành, địa phương, đại diện các Đại sứ quán, tổ chức quốc tế, tổ chức phi chính phủ...

Nỗ lực khắc phục hậu quả bom mìn

Khi những thước phim tư liệu được chiếu lên, hình ảnh về hậu quả của bom mìn còn sót lại sau chiến tranh đã làm rất nhiều đại biểu trong khán phòng nhà hát Đài Tiếng nói Việt Nam nghẹn ngào, xúc động. Càng cảm động, khâm phục hơn, khi giữa bao nguy hiểm, cán bộ, chiến sĩ Bộ đội Công binh nói riêng và lực lượng rà phá bom mìn nói chung vẫn đi khắp mọi miền Tổ quốc để đưa lên những quả bom, mìn vùi lấp dưới lòng đất. Hoạt động khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh đã và đang được Đảng, chính phủ, quân đội, nhân dân tích cực triển khai ở nước ta. Theo Đại tá Nguyễn Xuân Tùng, Phó tư lệnh Binh chủng Công binh: Rà phá bom mìn là công việc đặc biệt, yêu cầu kỹ thuật cao, liên quan đến tính mạng con người, tài sản của Nhà nước và nhân dân. Công việc này những năm qua, đã được Bộ đội Công binh tích cực triển khai. Với tinh thần vượt khó, phối hợp chặt chẽ với các ngành, các cấp, nhân dân địa phương, Bộ đội Công binh đã giải phóng nhiều khu vực mật độ bom mìn cao như căn cứ quân sự cũ, vùng biên giới; hay phục vụ những công trình trọng điểm như đường Hồ Chí Minh, đường Trường Sơn Đông, đường tuần tra biên giới...

Chị Nguyễn Thị Hạ vợ liệt sĩ Trần Hữu Hòa - Lữ đoàn 249 hy sinh năm 2001 trong công tác rà phá bom mìn mở đường Hồ Chí Minh tham gia chương trình giao lưu.

Trong chiến tranh, Bình Định là một trong những trọng điểm giao tranh ác liệt, khi hòa bình lập lại, hiểm họa bom mìn vẫn hiển hiện ở nhiều nơi. Là người trực tiếp tham gia rà phá tại nhiều địa phương ở Bình Định, Trung tá Trần Quang Lập - Trưởng ban Công binh (Bộ CHQS tỉnh Bình Định) chia sẻ, bom mìn có mặt ở khắp nơi, dưới nước, trên cạn, ở những vùng sâu, vùng xa, phải lội suối, trèo đèo cả ngày trời. “Có khu vực trước đây là kho đạn cũ, chúng tôi phải mất hàng năm trời rà phá với hàng nghìn tấn. Công việc của người lính công binh trong thời bình cũng như thời chiến đều gian nan vất vả, nguy hiểm và phần thưởng lớn nhất của chúng tôi chính là niềm hạnh phúc của người dân khi mảnh đất mình sinh sống đã không còn dấu vết bom mìn” - Trung tá Trần Quang Lập bày tỏ.

Với khoảng 800.000 tấn bom mìn rải rác khắp lãnh thổ, làm ô nhiễm hơn 20% diện tích cả nước, công việc của Bộ đội Công binh nói riêng, cùng với các lực lượng rà phá bom mìn nói chung còn rất nặng nề. Cuộc sống bình yên của người dân đang đòi hỏi ở họ những cố gắng, nỗ lực vượt bậc.

Để không còn những đau thương, mất mát

Trong cuộc chiến phòng chống, khắc phục hiểm họa bom mìn, hằng ngày, hằng giờ chúng ta vẫn đang phải chứng kiến không ít đau thương, mất mát. Đó là hàng trăm nghìn người chết và bị thương vì bom mìn, phần lớn nạn nhân là lao động chính, trụ cột trong gia đình và trẻ em. Nhiều chiến sĩ công binh đã ngã xuống khi đang làm nhiệm vụ. Chị Nguyễn Thị Hạ, có chồng là liệt sĩ Trần Hữu Hòa (Lữ đoàn Công binh 249), anh hy sinh trong khi làm nhiệm vụ rà phá bom mình phục vụ thi công công trình đường Hồ Chí Minh khi chị chưa tròn 30 tuổi. Chị một mình nuôi hai con nhỏ đã 12 năm nay. “Cuộc sống gia đình vốn dựa chủ yếu vào lương của chồng, khi anh hy sinh, gia đình tôi mất trụ cột, tiếc thương chồng, tôi lại càng thương hai con nhỏ phải chịu nhiều thiệt thòi” - Chị Nguyễn Thị Hạ tâm sự. Vượt qua đau thương, mất mát, chị Hạ quyết tâm nuôi hai con khôn lớn. Sự quan tâm, sẻ chia của gia đình, hàng xóm, địa phương cũng như đồng đội của anh Trần Hữu Hòa đã phần nào giúp chị vơi đi nỗi đau và vững tin hơn trong cuộc sống.

Câu chuyện của chị Nguyễn Thị Hạ đã gây xúc động mạnh. Để góp phần chia sẻ với hoàn cảnh khó khăn của gia đình chị Hạ, Thiếu tướng Lê Phúc Nguyên, Tổng biên tập Báo Quân đội nhân dân đã quyết định trích quỹ Vòng tay đồng đội của Báo Quân đội nhân dân tặng mẹ con chị một ngôi nhà đồng đội. Ngay sau đó, Tổng giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam cũng quyết định tặng hai con trai chị Hạ một xe máy và một bộ máy vi tính. Phó thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân, trong phát biểu của mình tại cuộc giao lưu đã hoan nghênh Báo Quân đội nhân dân và Đài Tiếng nói Việt Nam vừa làm tốt công tác tuyên truyền về công tác khắc phục hậu quả bom mìn vừa có những hoạt động thiết thực hỗ trợ nạn nhân bom mìn và các gia đình liệt sĩ công binh hy sinh trong khi làm nhiệm vụ rà phá bom mìn, vì bình yên cuộc sống của nhân dân.

Ban tổ chức tặng hoa các đơn vị và đại biểu tham gia chương trình giao lưu.

Khó có thể bù đắp hết những mất mát của các gia đình bị bom mìn cướp đi người thân hay vì bom mìn mà tàn phế. Tuy nhiên. với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, sự chung sức, đồng lòng của các cấp, các ngành, nhân dân cả nước cũng như sự giúp đỡ của bạn bè quốc tế, nỗi đau bom mìn đã phần nào được xoa dịu bớt. Ban chỉ đạo 504 đã triển khai nhiều chương trình đồng bộ, không chỉ rà phá bom mìn mà còn nâng cao nhận thức cho người dân, giúp đỡ nạn nhân và gia đình họ. Ông Bùi Hồng Lĩnh, Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, Phó cơ quan Thường trực Ban chỉ đạo Chương trình 504 cho biết, Ban chỉ đạo đã giao một số bộ, ngành tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục cụ thể cho người dân, từ đó nâng cao nhận thức về nguy hại của bom mìn, vật nổ, đặc biệt với các em thiếu nhi. Bên cạnh đó, để đẩy nhanh tốc độ rà phá bom mìn, khắc phục hậu quả, chúng ta phải tiếp tục quan tâm đầu tư thêm về con người, nguồn lực...

Tại chương trình giao lưu, Văn phòng Cơ quan thường trực Ban chỉ đạo 504 cho biết, đã có hơn 100 cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân, tổ chức quốc tế, tổ chức phi chính phủ cam kết hỗ trợ Chương trình 504, khắc phục hậu quả bom mìn vật nổ.

Sự giúp đỡ của bạn bè quốc tế đã đóng vai trò rất quan trọng giúp Việt Nam trong nỗ lực hạn chế tác hại của bom mìn sau chiến tranh. Tổ chức Cây hòa bình Việt Nam (Peace Trees Vietnam) là tổ chức phi chính phủ đầu tiên của Hoa Kỳ được phép hoạt động tại Quảng Trị trong lĩnh vực rà phá bom mìn, vật nổ. Bà Vũ Thị Vân Anh, Đại diện tổ chức Cây hòa bình Việt Nam cho biết: Hơn 17 năm hoạt động tại Quảng Trị, tổ chức Cây hòa bình Việt Nam đã có nhiều dự án khắc phục hậu quả chiến tranh, có các đội rà phá lưu động, có chương trình giúp đỡ nạn nhân bom mìn, hỗ trợ cộng đồng, trồng cây, cải tạo môi trường...

Phát biểu tại Chương trình giao lưu, Phó thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân hết sức xúc động và đánh giá cao những nỗ lực của các ngành, các cấp, các địa phương cũng như sự giúp đỡ của các tổ chức quốc tế trong công tác rà phá bom mìn, đặc biệt là những hy sinh thầm lặng của Bộ đội Công binh... Hậu quả chiến tranh còn kéo dài, công tác khắc phục không thể một sớm, một chiều. Phó thủ tướng kêu gọi các ngành, các cấp, các địa phương... nỗ lực phấn đấu nhiều hơn nữa, các tổ chức quốc tế tiếp tục giúp đỡ Việt Nam về mọi mặt để có thể đẩy nhanh tiến độ khắc phục hậu quả bom mìn ở Việt Nam.

Phó thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân cho biết, sau khi Báo Quân đội nhân dân và Đài Tiếng nói Việt Nam quyết định tặng nhà đồng đội và quà gia đình chị Nguyễn Thị Hạ - vợ liệt sĩ công binh Trần Hữu Hòa, Trung tướng Hoàng Anh Xuân, Tổng giám đốc Tập đoàn Viễn thông Quân đội Viettel đã báo cáo với Phó thủ tướng sẽ dành tặng 30 nhà tình nghĩa cho thân nhân các liệt sĩ công binh hy sinh. Phó thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân kêu gọi các doanh nghiệp, các tổ chức, cá nhân trong cả nước nhân rộng và tiếp tục phát huy những nghĩa cử này. Đồng thời, Phó thủ tướng cũng mong muốn mỗi người dân Việt Nam hãy cùng chung tay, góp sức; đồng bào Việt Nam ở nước ngoài và bạn bè quốc tế tiếp tục ủng hộ, chia sẻ và giúp đỡ để Việt Nam có thể rút ngắn thời gian rà phá bom mìn, thu hẹp diện tích bị ô nhiễm, mong sớm đến ngày đất nước không còn phải chịu hậu quả của bom mìn.

Chương trình giao lưu nghệ thuật "Khắc phục hậu quả bom mìn vì bình yên cuộc sống” khép lại nhưng cảm xúc vẫn dâng trào. Hy vọng từ đây, sẽ có thêm nhiều nghĩa cử, nhiều việc làm cụ thể, thiết thực hơn nữa nhằm chung tay, góp sức khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh.

ĐỖ MẠNH HƯNG