Còn nhiều thiếu sót trong việc ra quyết định hành chính về đất đai

QĐND Online - Thực hiện Chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thành lập Đoàn giám sát “Việc thực hiện chính sách, pháp luật trong giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân đối với các quyết định hành chính về đất đai”. Đến ngày 31-8-2012, Đoàn giám sát đã nhận được báo cáo của 8 bộ, ngành, 62 ủy ban nhân dân cấp tỉnh, 47 Đoàn đại biểu Quốc hội; các thành viên Đoàn giám sát đã trực tiếp làm việc với đại diện của 8 bộ, ngành, 21 ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và 21 quận, huyện trực thuộc tỉnh, thành phố…

Gần 20% khiếu nại, tố cáo về đất đai đúng

Theo số liệu tổng hợp của Thanh tra Chính phủ, từ năm 2003 đến năm 2010, cơ quan hành chính Nhà nước các cấp đã tiếp nhận và xử lý 1.219.625 đơn thư khiếu nại, tố cáo. Trong đó, đơn thư khiếu nại, tố cáo liên quan đến đất đai bình quân hằng năm chiếm 69,79%. Riêng từ năm 2008 đến năm 2011, các cơ quan hành chính nhà nước đã tiếp nhận, xử lý 672.990 đơn thư. Kết quả giải quyết khiếu nại, tố cáo đạt 84%, trong đó số vụ khiếu nại đúng chiếm 19,8%, có đúng có sai chiếm 28% và sai chiếm 52,2%; số vụ tố cáo đúng chiếm 16,2%, có đúng có sai chiếm 29,6% và sai chiếm 54,2%. Các Bộ, ngành, địa phương đã kiểm tra, rà soát, giải quyết 528 vụ việc tồn đọng, kéo dài và đến 15-10-2012 đã kiểm tra, rà soát được 486/528 vụ việc, đạt 92%.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Nguyễn Văn Giàu trình bày Báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về kết quả giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật trong giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân đối với các quyết định hành chính về đất đai. Ảnh: VPQH

Nội dung khiếu nại, tố cáo đối với các quyết định hành chính trong quản lý đất đai chủ yếu tập trung: Khiếu nại các quyết định hành chính về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư chiếm khoảng 70%; về giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất chiếm khoảng 20%; về cấp, thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chiếm khoảng 10%.

Từ năm 2005 đến tháng 6-2009 cả nước có 3.829 đoàn khiếu nại, tố cáo đông người. Năm 2010 có 3.214 đoàn, năm 2011 có 4.159 đoàn. Hơn 70% số vụ việc là khiếu nại, số còn lại là tố cáo hoặc vừa khiếu nại, vừa tố cáo.

Nhiều bất cập, thiếu sót trong quyết định hành chính về đất đai

Theo báo cáo của kết quả giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật trong giải quyết, khiếu nại, tố cáo của công dân đối với các quyết định hành chính về đất đai của Ủy ban Thường vụ Quốc hội: Về cơ bản, các quyết định hành chính về đất đai được các cấp, các ngành ban hành theo đúng thẩm quyền, tuân thủ đúng các quy định của pháp luật về nội dung, hình thức, trình tự và thủ tục. Tuy nhiên,  còn một số quyết định hành chính về đất đai bị khiếu nại, tố cáo do chưa đảm bảo trình tự, thủ tục, hình thức, thẩm quyền theo luật định; một số nội dung chưa đáp ứng được đòi hỏi của thực tiễn cuộc sống, nguyện vọng và lợi ích chính đáng của người dân.

Tổng hợp số liệu của 28 tỉnh cho thấy, các địa phương đã ban hành khoảng 1.547.864 quyết định hành chính, trong đó số bị khiếu nại, tố cáo là 44.304 quyết định, chiếm 2.86%.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Nguyễn Văn Giàu cho biết: “Trong tổng số quyết định hành chính về đất đai bị khiếu nại, tố cáo, tỷ lệ khiếu nại, tố cáo đúng và có đúng, có sai chiếm 47,8%, có địa phương tỷ lệ này rất cao. Trong số các vụ được đưa ra xét xử tại Tòa án thì tỷ lệ khởi kiện đúng và đúng một phần chiếm 19,5% . Qua đó có thể thấy việc khiếu nại, tố cáo của công dân là có cơ sở, việc ra quyết định hành chính về đất đai của các cấp chính quyền còn nhiều thiếu sót”.

Tình hình khiếu nại, tố cáo đối với các quyết định hành chính về đất đai có nhiều nguyên nhân, nhưng chủ yếu do: Sự bất cập của hệ thống chính sách, pháp luật về đất đai; những tồn tại, hạn chế trong việc ban hành các quyết định hành chính; sự yếu kém trong công tác tổ chức thi hành pháp luật về đất đai; sự thiếu gương mẫu, sa sút về phẩm chất đạo đức của một bộ phận cán bộ, công chức.

Hơn nữa, công tác lập và quản lý hồ sơ địa chính chưa chặt chẽ. Việc chỉnh lý biến động đất đai không được cập nhật thường xuyên. Còn nhiều sai sót, như: Đo đạc không chính xác diện tích, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chồng lấn, nhầm lẫn địa danh. Tiến độ cấp giấy chứng nhận theo bản đồ địa chính có tọa độ của cả nước còn chậm. Còn một bộ phận cán bộ, công chức năng lực hạn chế về kiến thức pháp luật, không được đào tạo chuyên môn sâu, nghiệp vụ lĩnh vực này, một số cán bộ sa sút phẩm chất đạo đức, lợi dụng chức vụ, quyền hạn để trục lợi, bao che đối với cán bộ sai phạm.

XUÂN DŨNG