QĐND Online - Thiếu điện, cắt điện thường xuyên, cho nhà đầu tư nước ngoài thuê đất trồng rừng, đường sắt cao tốc Hà Nội-TP Hồ Chí Minh, sử dụng vốn ODA… là những vấn đề được các đại biểu tập trung chất vấn Phó thủ tướng thường trực Nguyễn Sinh Hùng trong phiên chất vấn sáng 12-6…

Hai mươi năm nữa nước ta vẫn thiếu điện?

Thực tế thời gian qua, việc cắt điện liên miên đã ảnh hưởng không nhỏ đến sản xuất, kinh doanh cũng như sinh hoạt của người dân. Việc sản xuất cung ứng điện đã trở thành mối quan tâm đặc biệt của xã hội. Mở đầu phiên chất vấn sáng 12-6, điện đã là vấn đề đầu tiên các đại biểu chọn đưa ra chất vấn. Đại biểu Lê Văn Cuông (đoàn Thanh Hoá) đặt vấn đề, việc cắt điện luân phiên, phổ biến, trên diện rộng đã ảnh hưởng lớn tới đời sống cũng như sản xuất của nhân dân. Việc này đã được phản ánh từ kỳ họp trước nhưng đến nay vẫn chưa được cải thiện. Đề nghị Phó thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng cho biết nguyên nhân, trách nhiệm và biện pháp khắc phục.

Phó thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng giải trình: trong những năm qua, chúng ta đã nỗ lực rất cao. Tốc độ tăng trưởng của ngành điện từ 13% - 15%. Sắp tới Chính phủ quyết liệt chỉ đạo nâng mức dự phòng lên. Tăng trưởng cao nhưng vẫn thiếu điện trong thời gian vừa qua do nhiều nguyên nhân, như: chậm trong việc đổi mới trang thiết bị điện trong tiêu dùng, máy móc trong sản xuất; nhiều thiết bị, máy móc lạc hậu sử dụng rất tốn năng lượng; việc tiết kiệm điện từ xã hội, các hộ gia đình, công sở chưa có hiệu quả cao, ý thức sử dụng điện chưa thật sự tốt. Ngoài ra, cũng phải tính đến nguyên nhân khách quan do thời tiết. Như mùa này, chúng ta đang thiếu nước cho các nhà máy thuỷ điện. Chúng ta đã có chương trình, tuy nhiên hiệu quả vẫn chưa nhiều. Về sản xuất điện, Nhà nước đang đầu tư cho điện hạt nhân thời gian tới sẽ xem xét làm gì để phát triển phong điện…

Phó Thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội. Ảnh: Doãn Tấn - TTXVN

Chưa thoả mã nvới phần giải trình, đại biểu Lê Văn Cuông tiếp tục chất vấn: dự báo tình hình điện hiện nay của Chính phủ như thế nào? quy hoạch điện có vấn đề gì để tình trạng cắt điện triền miên như hiện nay? Đại biểu Cuông đưa ra nghi vấn, liệu Chính phủ có “nuông chiều” Tập đoàn Điện lực Việt Nam khi cần tăng giá điện thì nói là kinh doanh lỗ, khi cần tăng lương lại nói là kinh doanh có lãi. Cùng tiếp tục chất vấn về vấn đề này, đại biểu Ngô Văn Minh (đoàn Quảng Nam) băn khoăn, có phải nguyên nhân chủ quan do chúng ta dự báo chưa sát nên đầu tư cho sản xuất điện còn chưa hợp lý, 20 năm nữa chúng ta vẫn thiếu điện thì sao công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước?

Phó thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng khẳng định, Chính phủ không “nuông chiều” ngành điện và nhắc nhở Bộ Công thương cần xem lại, nếu chỗ nào làm chưa tốt thì kiểm điểm để khắc phục tình trạng này.

Yên tâm về đường sắt cao tốc

Dự án đường sắt cao tốc Hà Nôi-TP Hồ Chí Minh là dự án rất lớn và có tác động đến khá nhiều mặt kinh tế, xã hội. Quốc hội đã có những buổi làm việc cho ý kiến, tuy nhiên vẫn còn không ít băn khoăn về dự án này. Đại biểu Đặng Như Lợi chất vấn: sau khi nghe Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải nói về khó khăn trong xây dựng đường giao thông hiện nay tại phiên chất vấn trước, Phó thủ tướng có yên tâm với đường sắt cao tốc không, trong khi cái nhỏ còn vậy thì cái lớn ra sao?

Phó thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng khẳng định yên tâm với dự án này, chúng ta không thể không làm đường sắt cao tốc. Chính phủ xin Quốc hội được làm và Chính phủ cùng Quốc hội sẽ tính để làm. Có ý kiến bảo rằng, dự án này dài, nhưng dự án đươc chia ra thành nhiều giai đoạn, mỗi giai đoạn làm trong thời gian ngắn.

Theo Phó thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng, vấn đề tiền ở đâu để làm dự án như một số đại biểu Quốc hội nêu ra, không đáng lo lắng. Vì, với đà tăng trưởng hiện nay, đến năm 2020, GDP sẽ đạt gần 300 tỷ USD; năm 2030 là 700 tỷ USD; năm 2040 đạt 1.200-1.400 tỷ USD… Chúng ta có khả năng làm được mà vẫn có thể đầu tư cho lĩnh vực khác.

Sau khi nghe Phó thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng giải trình, đại biểu Dương Trung Quốc (đoàn Đồng Nai) đặt vấn đề: ODA là khoản vay có điều kiện của nước giàu với nước nghèo. Thực chất là phương thức đầu tư tài chính, công nghệ và chính trị nữa. Vay vốn ODA là cần thiết, nhưng chỉ nên coi là nhất thời, giống như đứa trẻ cần bú sữa mẹ hoặc vú nuôi và xin sữa hàng xóm. Các nước đều phấn đấu giảm vay ODA, giống như đứa trẻ cứng cáp cần cai sữa mẹ. Chính phủ đã có kế hoạch cai ODA hay chưa và bao giờ thì cai ODA?

Phó thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng giải thích, Việt Nam không chấp nhận các dự án mà nhà tài trợ có động cơ, mục đích chính trị đằng sau. Tuy nhiên, phải khẳng định, khi dùng vốn ODA thì phải chịu ràng buộc. “Bú sữa hàng xóm đúng là khó đấy. Vay ODA mà họ cho mình tự quyết thì tốt hơn. Chúng ta vay thực tế có chịu ràng buộc và có thiệt về kinh tế. Song tính chung lại, đánh giá các mặt cho thấy sử dụng vốn ODA là có hiệu quả”, Phó thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng tâm sự. Theo Phó thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng, trong điều kiện hiện nay, chúng ta vẫn cần vay vốn ODA và càng dài càng tốt.

Rút phép trồng rừng có phải đền bù?

Đại biểu Ngô Văn Minh chất vấn: nhiều địa phương đã quyết định cho các nhà đầu tư nước ngoài thuê đất gần 400.000 ha rừng, các Bộ cũng như Chính phủ không nắm rõ việc này, đến khi các vị lão thành cách mạng biết và cung cấp thông tin thì mới ngăn chặn. Với sự việc này, ngoài Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn thì vấn đề này còn thuộc trách nhiệm của Bộ nào. Sắp tới rút giấy phép, việc đền bù sẽ ra sao?

Theo Phó thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng, việc này các địa phương làm đúng luật, địa phương được phân cấp, phân quyền làm việc này. Tuy nhiên, khi rà soát lại thấy có vấn đề. Chính phủ đã chỉ đạo tiến hành những biện pháp cần thiết và tập trung rà soát lại các dự án. Có đại biểu cho rằng, việc rút giấy phép sẽ phải đền bù và ảnh hưởng đến môi trường đầu tư. Tuy nhiên, Chính phủ đang cho rà soát cẩn thận, phát hiện sai sẽ thu hồi giấy phép. Việc thu hồi giấy phép ở đây là căn cứ theo luật chứ không phải vì nguyên nhân nào. Chúng ta sẽ áp đúng luật để làm, như với dự án đến nay chưa triển khai là chậm, thì theo luật có quyền rút giấy phép. Chúng ta khuyến khích đầu tư trong nước nhưng không cản trở nhà đầu tư nước ngoài. Chính phủ làm thận trọng và đúng luật.

Đại biểu Dương Trung Quốc chất vấn: cán bộ là rường cột của xã tắc, rừng là tài nguyên của quốc gia, vây mà dễ dàng cho thuê đất, thậm chí những khu vực quan trọng về an ninh, quốc phòng. Chính phủ có xem xét xử lý những cán bộ này không? Trách nhiệm của Chính phủ như thế nào?

Phó thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng giải đáp: sắp tới sẽ tiến hành điều tra, thanh tra, xem xét và xử lý cụ thể. Ai sai thì phải xử lý trách nhiệm, việc xử lý đến mức nào thì bây giờ chưa thể nói được vì chưa có báo cáo thanh tra, phải dựa vào báo cáo rồi tùy trường hợp cụ thể mà xác định. Tuy nhiên, cũng cần phải xem lại, nếu các cán bộ đó làm đúng luật mà luật pháp có vấn đề thì sẽ trình Thủ tướng Chính phủ rồi trình Quốc hội để xem xét và điều chỉnh lại luật cho phù hợp.

Xuân Dũng