QĐND Online - Thời gian vừa qua, một số phương tiện thông tin đại chúng đăng tải thông tin về việc Chính phủ tiếp tục xúc tiến dự án Đường sắt cao tốc Hà Nội-TP Hồ Chí Minh thu hút được sự quan tâm của dư luận. Tuy nhiên, do có nhiều luồng thông tin nên làm cho dư luận chưa hiểu đúng bản chất vấn đề này…

Tiếp tục nghiên cứu về đường sắt cao tốc là cần thiết

Tại buổi họp báo chính Phủ thường kỳ tháng 8, Bộ trưởng, Chủ nhiệm văn phòng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Hồ Nghĩa Dũng đã dành khá nhiều thời gian cho phóng viên, giải đáp về việc xúc tiến nghiên cứu đường sắt cao tốc trong thời gian vừa qua.

Đường sắt cao tốc (Ảnh minh hoạ. Nguồn: Internet)

 

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định Chính phủ đang xúc tiến hoàn thành Dự án chứ chưa phải đầu tư.

Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Hồ Nghĩa Dũng nhấn mạnh: Trong kỳ họp Quốc hội vừa qua, Chính phủ đã báo cáo dự án tiền khả thi Đường sắt cao tốc Hà Nội-TP Hồ Chí Minh để xin chủ trương đầu tư. Quốc hội đã chưa thông qua chủ trương đầu tư đường sắt cao tốc và từ đó đến nay, Chính phủ chưa có kế hoạch, chủ trương đầu tư đường sắt cao tốc. Tuy nhiên, Chính phủ nhận thấy, việc tiếp tục nghiên cứu đường sắt cao tốc Bắc-Nam là cần thiết để làm rõ thêm những ý kiến của các đại biểu Quốc hội phát biểu về dự án này. Thực tế Dự án tiền khả thi chưa thể nêu rõ những ảnh hưởng, những tác động về môi trường, kinh tế cũng như đời sống xã hội và hiệu quả của nó mang lại. Do vậy, tiếp tục nghiên cứu về đường sắt cao tốc để làm rõ hơn, có nhiều thông tin hơn về loại hình giao thông này là việc làm cần thiết.

Hiện tại, trước nhu cầu, đòi hỏi của giao thông, việc có một tuyến đường sắt Bắc – Nam nữa là hợp lý. Vì với tuyến đường sắt hiện tại việc nâng cấp, mở rộng tuyến đường này là rất khó khăn bởi thực tế lấn chiếm hành lang đường sắt đang diễn ra khá bức xúc, việc giải phóng mặt bằng gần như là bất khả thi, trong khi nhu cầu giao thông ngày một tăng. Do vậy, làm một tuyến đường sắt mới, hiện đại là phù hợp với sự phát triển.

Chưa xác định thời gian trình trước Quốc hội

Theo Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Hồ Nghĩa Dũng với một dự án lớn như vậy, việc nghiên cứu và hoàn thành dự án sẽ mất khoảng 4 năm. Trước thắc mắc và thông tin về việc phải chi nhiều tỷ đồng cho việc nghiên cứu, xây dựng báo cáo khả thi, Bộ trưởng Hồ Nghĩa Dũng giải thích: Nhật Bản hiện là nước tài trợ ODA song phương lớn nhất cho nước ta, đặc biệt cho lĩnh vực xây dựng cơ sở hạ tầng. Trong đó có vốn ODA hỗ trợ kỹ thuật. Đây là loại vốn ODA sử dụng để nghiên cứu, xây dựng dự án là loại tài trợ ODA song phương không hoàn lại. Chúng ta đã đề nghị phía Nhật Bản giúp đỡ trong việc nghiên cứu và tài trợ vốn ODA song phương không hoàn lại. Việc nghiên cứu, xây dựng dự án khi sử dụng vốn ODA này không hề ràng buộc giữa nghiên cứu dự án và đầu tư dự án cũng như trong việc chọn lựa nhà đầu tư, kỹ thuật áp dụng.

Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Hồ Nghĩa Dũng trả lời phóng viên

 

Bộ trưởng Hồ Nghĩa Dũng khẳng định, hiện tại vẫn chưa chọn nhà đầu tư nào, phương thức kỹ thuật nào. Chỉ sau khi việc nghiên cứu, xây dựng dự án hoàn thành mới dựa vào đó cùng với việc xem xét điều kiện tình hình trong nước mới quyết định lúc nào, thời điểm nào là cần thiết, thích hợp để báo cáo với Quốc hội cho đầu tư. Báo cáo lần này sẽ phải quy hoạch chi tiết để có điều kiện cắm mốc giới mặt bằng chuẩn bị cho tương lai trong vòng 30 đến 40 năm nữa. Dự án cũng phải đi sâu vào giải pháp công nghệ của tuyến đường sắt và xác định được chính xác hiệu quả của dự án cũng như tác động cụ thể của nó.

Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Hồ Nghĩa Dũng nhấn mạnh về phía cá nhân, Bộ trưởng nhận thấy cần thiết phải có tuyến đường sắt thứ hai, tuy nhiên thời điểm xây dựng, đầu tư còn phụ thuộc vào điều kiện kinh tế cũng như xã hội của đất nước.

Xét đề nghị của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (văn bản số 1336/ĐS-DACL ngày 21-6-2010, văn bản số 1342/TTr-ĐS ngày 22-6-2010) và ý kiến của các cơ quan liên quan về việc lập dự án đầu tư xây dựng công trình (báo cáo nghiên cứu khả thi) một số đoạn tuyến đường sắt cao tốc, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng có ý kiến như sau:

Để tiếp tục nghiên cứu sâu sắc và toàn diện hơn về Dự án Đường sắt cao tốc Hà Nội-thành phố Hồ Chí Minh báo cáo Quốc hội, đồng ý về nguyên tắc việc tiếp nhận hỗ trợ kỹ thuật (vốn ODA không hoàn lại) của Chính phủ Nhật Bản để lập Dự án đầu tư xây dựng công trình đoạn Hà Nội-Vinh, thành phố Hồ Chí Minh-Nha Trang thuộc Dự án Đường sắt cao tốc Hà Nội-thành phố Hồ Chí Minh và Dự án nâng cấp tuyến đường sắt Hà Nội-Nội Bài.

Bộ Giao thông vận tải trên cơ sở những ý kiến góp ý của Quốc hội, tổng hợp đưa vào nội dung nghiên cứu, đánh giá. Các Bộ: Giao thông vận tải, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính và Tổng công ty Đường sắt Việt Nam làm việc với JICA để đàm phán, thống nhất nội dung, tiến độ và cách thức tiến hành lập các Dự án đầu tư xây dựng công trình nêu trên đún quy định.

(Trích công văn số 5143/VPCP-KTN về việc lập dự án đầu tư một số đoạn tuyến đường sắt cao tốc, ngày 23-7-2010)

Bài và ảnh: Xuân Dũng