QĐND Online –Quốc hội dành cả ngày 7-6 để thảo luận về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội và ngân sách nhà nước năm 2011; việc triển khai thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2012. Tại hội trường, nhiều đại biểu đã kiến nghị, Chính phủ cần đánh giá lại khả năng đạt được các chỉ tiêu của năm 2012 để có sự điều chỉnh phù hợp...

Đánh giá về năm 2011, các ý kiến đều thống nhất đánh giá, trong điều kiện phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức cả trong và ngoài nước, kết quả đạt được của năm, nhất là 15/22 chỉ tiêu đạt và vượt kế hoạch, nền kinh tế giữ được tốc độ tăng trưởng khá (5,89%); lạm phát được kiểm soát; an sinh xã hội được bảo đảm đã thể hiện sự nỗ lực phấn đấu của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân. Tuy nhiên, những kết quả đạt được vẫn còn thể hiện sự thiếu bền vững. Chính sách tài khoá thắt chặt, chính sách tiền tệ chặt chẽ trong thời gian qua đã có những tác động tiêu cực đến nền kinh tế, đó là sản xuất đình đốn, hàng tồn kho lớn, nhiều công trình đầu tư xây dựng dở dang, số lượng doanh nghiệp giải thể, ngừng hoạt động gia tăng dẫn đến tình trạng thất nghiệp, thiếu việc làm, tăng trưởng trong lĩnh vực công nghiệp, dịch vụ đạt thấp… Nhiều chỉ tiêu quan trọng không đạt được là một điều đáng lo ngại, nhất là chỉ tiêu tăng trưởng, cho thấy dấu hiệu giảm phát rõ ràng. Bên cạnh tình hình kinh tế khó khăn, nổi lên nhiều vấn đề xã hội bức xúc, đáng lo ngại như tham nhũng nghiêm trọng, tinh vi hơn; nạn phá rừng, huỷ hoại tài nguyên thiên nhiên, ô nhiễm môi trường; vi phạm về vệ sinh an toàn thực phẩm, an toàn giao thông và trật tự an toàn xã hội...

Cần đánh giá lại khả năng đạt được các chỉ tiêu của năm 2012 để có sự điều chỉnh phù hợp. Ảnh: Internet

Băn khoăn, lo lắng về thực trạng của nền kinh tế, nhiều đại biểu cho rằng, báo cáo của Chính phủ còn lạc quan, chưa đánh giá đúng mức kết quả đạt được và những hạn chế, yếu kém của nền kinh tế; chưa chỉ ra được những nguyên nhân khách quan và chủ quan, nhất là nguyên nhân yếu kém của từng lĩnh vực, mới chỉ quan tâm đến chỉ tiêu số lượng, chưa thể hiện các yếu tố chất lượng có ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển bền vững của nền kinh tế - xã hội. Nhiều ý kiến cho rằng, nền kinh tế có tăng trưởng nhưng mất cân đối nên cần phải tái cơ cấu và có các giải pháp cân đối vĩ mô hợp lý hơn. Một số ý kiến phân tích, chỉ ra nhiều nguyên nhân dẫn tới yếu kém nội tại đã tích tụ trong nhiều năm của nền kinh tế, như việc các doanh nghiệp quá phụ thuộc vào vốn vay, trình độ khoa học, kỹ thuật, công nghệ còn quá yếu; công tác điều hành, kiểm soát và khả năng dự báo chưa tốt, pháp luật chưa được tôn trọng và chấp hành nghiêm từ Trung ương đến cơ sở, việc thực hiện các chủ trương, chính sách còn thiếu công khai, minh bạch…

Về tình hình kinh tế-xã hội những tháng đầu năm 2012 và các giải pháp thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội những tháng cuối năm 2012, các đại biểu ghi nhận trong bối cảnh suy giảm kinh tế của thế giới, việc điều hành nền kinh tế tương đối ổn định như hiện nay là một thành công lớn của Chính phủ. Tuy nhiên, có nhiều ý kiến cho rằng Chính phủ đánh giá chưa thật đúng mức những khó khăn của nền kinh tế với hạn chế cơ bản là kinh tế vĩ mô chưa thật sự ổn định, tiềm ẩn nhiều rủi ro, xuất hiện dấu hiệu suy giảm kinh tế, đặc biệt năng lực sản xuất kinh doanh, xuất khẩu hàng hoá giảm, đời sống nhân dân còn gặp nhiều khó khăn. Nhiều vấn đề xã hội bức xúc chưa được tập trung giải quyết như các vụ việc khiếu kiện liên quan đến đất đai, tình trạng vi phạm an toàn giao thông, vệ sinh an toàn thực phẩm, y tế, chăm sóc sức khoẻ …

Trong điều kiện khó khăn như vậy, Chính phủ cần đánh giá lại khả năng đạt được các chỉ tiêu của năm 2012 để có sự điều chỉnh phù hợp. Một số ý kiến nhất trí với việc duy trì mục tiêu kiềm chế lạm phát (giữ mức lạm phát một con số), ổn định kinh tế vĩ mô, tăng trưởng hợp lý và các giải pháp của Chính phủ song phải có sự chỉ đạo kiên quyết trong các ngành thì mới có thể thực hiện được. Cũng có ý kiến tán thành với việc duy trì mục tiêu trên nhưng băn khoăn về tính hiệu lực, hiệu quả của các giải pháp do Chính phủ đưa ra, đồng thời đề nghị Chính phủ cần có giải pháp thích hợp hơn.

Đại biểu Lê Hữu Đức (đoàn Khánh Hòa) và nhiềuđại biểu khác đề nghị, Quốc hội đánh giá đúng mức thực trạng của nền kinh tế và khả năng đạt được mục tiêu và các chỉ tiêu chủ yếu theo Nghị quyết về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2012. Nhất là chỉ tiêu về tăng trưởng từ 6-6,5% rất khó đạt được. Nếu xét thấy cần thiết, Quốc hội nên xem xét điều chỉnh một số chỉ tiêu. Nhiều ý kiến cho rằng, những quyết sách về kiềm chế lạm phát mà Chính phủ đề ra rất hiệu quả, lạm phát năm 2012 có thể xuống 5 đến 6%.

Chính phủ cần đánh giá rõ hơn về việc lạm phát giảm mạnh trong 4 tháng đầu năm 2012 và đang có dấu hiệu giảm phát. Xu hướng giảm giá hiện nay là do thắt chặt tiền tệ và đầu tư công sẽ dẫn đến sức mua giảm mạnh; nền kinh tế đình đốn, doanh nghiệp phá sản hàng loạt, công nhân thất nghiệp, hàng tồn kho tăng cao…

Chỉ số giá tiêu dùng giảm nhưng mức sống của nhân dân vẫn còn nhiều khó khăn. Giá cả thị trường thiếu ổn định, giá cả vật tư đầu vào tăng trong khi giá cả nông sản (lúa, dừa, cá tra…) giảm gây nhiều bức xúc cho nông dân. Có ý kiến cho rằng, Bộ Tài chính quản lý chưa sâu sát về giá thành sản phẩm, giá cả thị trường; điều tiết giá xăng dầu chưa kịp thời; cách thức trợ giá lại qua một số đầu mối là không phù hợp, tạo ra kẽ hở cho tiêu cực. Nếu Chính phủ không có biện pháp kịp thời sẽ khó đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2012. Một số đại biểu cho rằng, trong tình hình này, Chính phủ có thể nới lỏng một phần chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ để đạt mục tiêu tăng trưởng đề ra, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, giảm tỷ lệ thất nghiệp, tạo thêm việc làm mới. Đề nghị Chính phủ đánh giá lại gói kích cầu năm 2008 để tiếp tục thực hiện các chính sách kinh tế trong thời gian tới; làm rõ nguyên nhân và đưa ra giải pháp để giảm bớt chi tiêu công.

Xuân Dũng