QĐND Online - Sáng ngày 11-9, tại Hà Nội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Chính phủ đã khai mạc Hội nghị toàn quốc về hoạt động của Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Huỳnh Đảm dự hội nghị.

Tiền đề cho những thay đổi tích cực

Phát biểu khai mạc, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nêu rõ: Hội nghị này nhằm đánh giá tình hình hoạt động của HĐND và UBND trong nhiệm kỳ 2004-2011, qua đó bàn, đề ra phương hướng, nhiệm vụ trong thời gian tới.

 Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng phát biểu khai mạc Hội nghị. Ảnh: Dũng - Dân - TTXVN

 

Thủ tướng khẳng định, hoạt động của HĐND và UBND các cấp trong nhiệm kỳ vừa qua đã có nhiều chuyển biến tích cực. Phương thức hoạt động, lề lối làm việc có nhiều đổi mới; quan hệ phối kết hợp Trung ương - địa phương, phối hợp giữa các địa phương có nhiều chuyển biến. Công tác chỉ đạo, điều hành tập trung, thống nhất, có trọng tâm, trọng điểm và bao quát toàn diện hơn trên các mặt hoạt động kinh tế, xã hội của từng địa phương. Tổ chức và hoạt động của HĐND, UBND có nhiều cải tiến, phát huy được sự chủ động, sáng tạo trong công tác quản lý nhà nước ở mỗi địa phương….

Tuy nhiên, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng chỉ ra những hạn chế, bất cập trong hoạt động của HĐND và UBND các cấp thời gian qua như: Công tác kiểm tra, giám sát, chỉ đạo, điều hành ở một số địa phương hiệu lực, hiệu quả vẫn chưa cao, vẫn chưa kịp thời bám sát sự chỉ đạo điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Công tác quy hoạch, kế hoạch, triển khai các chương trình, dự án, nhất là khâu tổ chức thực hiện còn nhiều hạn chế. Tại không ít địa phương, nhiều công trình, dự án triển khai thực hiện không theo quy hoạch, không đúng tiến độ, để kéo dài, gây lãng phí, thất thoát. Quản lý tài nguyên, đất đai, khoáng sản còn nhiều yếu kém; việc thực hiện phân cấp tuy đã phát huy được tính năng động, sáng tạo của địa phương nhưng cũng đã bộc lộ những vấn đề cần phải điều chỉnh. Bộ máy tổ chức UBND các cấp bước đầu được sắp xếp lại theo hướng tinh gọn, song không ít nơi hiệu lực, hiệu quả vẫn còn hạn chế và cũng đã nảy sinh những vướng mắc mới cần phải tổng kết, đánh giá và có điều chỉnh phù hợp.

Để khắc phục các nhược điểm này, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị các đại biểu cần đánh giá nghiêm túc thực tiễn về công tác kiện toàn và sắp xếp lại tổ chức bộ máy, nâng cao năng lực của các cơ quan chuyên môn của HĐND và UBND; công tác quản lý đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức ở địa phương, bao gồm cả việc đào tạo, bồi dưỡng và phát huy đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Các ý kiến cần phân tích quan hệ phối hợp công tác trong lãnh đạo, giám sát, kiểm tra, chỉ đạo, điều hành và tổ chức thực thi nhiệm vụ giữa cơ quan Nhà nước cấp trên với HĐND, UBND các cấp; giữa HĐND, UBND với nhau và với cấp ủy Đảng, Mặt trận và các đoàn thể cùng cấp. Hội nghị cũng là dịp để các đại biểu trao đổi những kinh nghiệm hay; đề xuất, kiến nghị sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp luật về tổ chức và hoạt động của HĐND và UBND; về mô hình tổ chức chính quyền địa phương trong nhiệm kỳ tới.

Thí điểm không tổ chức HĐND huyện, quận, phường:  Nhiều điểm tốt hơn

Đánh giá về tình hình hoạt động của HĐND các cấp nhiệm kỳ 2004-2011, Trưởng ban Công tác đại biểu thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội Phạm Minh Tuyên cho biết: “Gần 7 năm qua, HĐND các cấp đã có những đổi mới nhất định về cơ cấu tổ chức cũng như về phương thức hoạt động, thực hiện ngày càng tốt hơn các nhiệm vụ, quyền hạn của mình. Kỳ họp đã có những cải tiến cả về công tác chuẩn bị, cách thức điều hành, trình tự và thủ tục tiến hành nên chất lượng được nâng lên. Công tác giám sát có những chuyển biến tích cực, có trọng tâm, trọng điểm, kịp thời phát hiện các thiếu sót, bất cập, vướng mắc và đưa ra kiến nghị khả thi.... Bên cạnh những kết quả đạt được, chất lượng hoạt động của HĐND vẫn chưa đồng đều để tạo ra sự chuyển biến mạnh mẽ ở cả ba cấp. Trong từng mặt hoạt động cụ thể, có nơi, có lúc vẫn còn thiếu và yếu. Chất lượng của đại biểu và hiệu quả hoạt động của HĐND chưa đạt được như mong muốn của cử tri.

Cách đây một năm Chính phủ đã chỉ đạo việc thí điểm không tổ chức HĐND tại 67 huyện, 32 quận, 483 phường của 10 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Theo báo cáo của Chính phủ, kết quả bước đầu cho thấy, nhìn chung các chức năng, nhiệm vụ trước đây của HĐND huyện, quận, phường được duy trì, phân công, phối hợp trong hệ thống chính trị ở địa phương. Việc điều chỉnh nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND huyện, quận cho HĐND cấp tỉnh vẫn bảo đảm sự vận hành của bộ máy nhà nước, sự điều hành quản lý hành chính nhà nước trên địa bàn huyện, quận, phường được thực hiện tốt, hoạt động hiệu lực, hiệu quả và nhiều mặt tốt hơn so với trước đây.

Số liệu điều tra về giải quyết các khiếu nại, tố cáo của công dân của UBND huyện, quận, phường thí điểm cho thấy số đơn thư khiếu nại, tố cáo gửi UBND huyện, quận, phường trong năm thí điểm đã giảm so với năm trước. Trong đó, tại huyện giảm 3,5%, tại quận giảm 7,9%, tại phường thuộc quận giảm 4,5% và tại phường thuộc thị xã, thành phố thuộc tỉnh giảm 34,6%. Số đơn thư đã được giải quyết so với số đơn thư tiếp nhận cũng đạt tỷ lệ cao hơn so với năm trước thí điểm. Hoạt động của bộ máy chính quyền các cấp không bị xáo trộn; bảo đảm nguyên tắc tập trung dân chủ; tăng thẩm quyền, trách nhiệm, tính chủ động của UBND huyện, quận, phường trong xây dựng và triển khai kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội, quốc phòng-an ninh tại địa phương; bộ máy được tinh gọn; tiết kiệm chi phí hoạt động (tính bình quân tại 1 huyện giảm 370 triệu đồng, quận giảm 445 triệu đồng, phường giảm 95 triệu đồng. Ước tiết kiệm chi phí do không tổ chức HĐND huyện, quận, phường tại 10 tỉnh, thành phố thí điểm là 85 tỷ đồng/năm). Ở đô thị, tổ chức HĐND theo mô hình một cấp bước đầu đã phát huy và bảo đảm sự tập trung, thống nhất, không bị chia cắt trong quản lý đô thị.

Cũng sáng 11-9, Hội nghị đã nghe Báo cáo của Chính phủ về tình hình hoạt động của UBND các cấp từ đầu nhiệm kỳ 2004-2011 đến nay và nhiệm vụ đến hết nhiệm kỳ do Bộ trưởng Bộ Nội vụ Trần Văn Tuấn trình bày. Hội nghị sẽ diễn ra trong hai ngày 11-9 và 12-9. Quân đội nhân dân online sẽ liên tục cập nhật những nội dung quan trọng của hội nghị.

Hồ Quang Phương