QĐND - Sáng 10-12, Lễ kỷ niệm 10 năm thành lập Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN mở rộng (ADMM+) đã diễn ra theo hình thức trực tuyến dưới sự chủ trì của Đại tướng Ngô Xuân Lịch, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam. Nhân dịp này, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc gửi thông điệp tới lễ kỷ niệm.

Tham dự lễ kỷ niệm tại điểm cầu Hà Nội có Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng; Thượng tướng Trần Quang Phương, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam; Trung tướng Phùng Sĩ Tấn, Phó tổng Tham mưu trưởng QĐND Việt Nam; lãnh đạo các bộ, ban, ngành của Việt Nam; Đại sứ, đại diện, Tùy viên Quốc phòng của các nước ADMM+ và các nước khách mời của nước Chủ tịch; đại diện Liên hợp quốc và Phái đoàn Liên minh châu Âu. Tại các điểm cầu có Bộ trưởng Quốc phòng các nước ADMM+ (10 nước ASEAN và 8 nước đối tác đối thoại: Nga, Trung Quốc, Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Nhật Bản, Australia, New Zealand, Ấn Độ), Tổng thư ký ASEAN Lim Jock Hoi, đại diện các khách mời của nước Chủ tịch.

Hợp tác ADMM+ đóng góp thiết thực đối với hòa bình, ổn định khu vực

Trong thông điệp gửi tới lễ kỷ niệm, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh đây là sự kiện đánh dấu chặng đường hợp tác quan trọng, góp phần thiết thực vào duy trì môi trường hòa bình, ổn định khu vực của cơ chế hợp tác do ASEAN dẫn dắt. Đánh giá cao những bước trưởng thành của ADMM+ trong 10 năm qua, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định ADMM+ thực sự là một cơ chế có tầm vóc vô cùng lớn lao, đã và đang phát huy hiệu quả vai trò là cơ chế tham vấn cấp chính sách và hợp tác thực chất về quốc phòng, an ninh cấp Bộ trưởng Quốc phòng, đồng thời có những bước chuyển mình phát triển phù hợp với nhu cầu cũng như tình hình thực tế nhằm ứng phó với các thách thức an ninh phi truyền thống đang nổi lên.

Theo Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, để ứng phó hiệu quả với các vấn đề chung của nhân loại và khu vực, nhất là trong giai đoạn dịch bệnh khó khăn hiện nay, hơn bao giờ hết, tất cả các quốc gia trên thế giới cần hoà bình, ổn định, hợp tác và phát triển; người dân cần được quan tâm, chăm sóc và bảo vệ. Điều này chỉ có thể có được nếu các xung đột, cọ xát về lợi ích, khác biệt trong tư duy và cách tiếp cận được hóa giải bằng lòng tin, tinh thần xây dựng và thái độ thiện chí của các bên. “Đây là lúc các cơ chế hợp tác đa phương trong khu vực với vai trò trụ cột, dẫn dắt của ASEAN cần được phát huy và ADMM+ chính là một trong những cơ chế đó. Nhân dịp này, tôi đánh giá cao nỗ lực của cơ chế hợp tác quốc phòng ADMM và ADMM+ trong năm 2020 với cách làm mới, bao gồm việc tổ chức các hội nghị bằng hình thức trực tuyến, góp phần duy trì đối thoại, giữ vững đà hợp tác trong ASEAN, cũng như giữa ASEAN và các nước đối tác”, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ.

 Đại tướng Ngô Xuân Lịch chủ trì Lễ kỷ niệm 10  ngày thành lập ADMM+ . Ảnh: THÁI HƯNG

Trong tháng cuối cùng của Năm ASEAN 2020, tình hình quốc tế và khu vực tiếp tục diễn biến hết sức phức tạp, ảnh hưởng đến hòa bình, ổn định. Tiếp nối những kết quả đã đạt được của cơ chế ADMM+ thời gian qua, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng cần nhanh chóng xác định vị trí phù hợp cho ASEAN trong thế giới thời kỳ hậu Covid-19 với vai trò trung tâm trong giữ gìn một khu vực hòa bình, ổn định, đoàn kết và thống nhất trên cơ sở luật pháp quốc tế, tiếp tục là giá trị cốt lõi của Đông Nam Á và Cộng đồng ASEAN. ASEAN cần tiếp tục thể hiện bản lĩnh, phát huy hiệu quả vai trò dẫn dắt trong việc thúc đẩy hợp tác, đối thoại, xây dựng lòng tin và chia sẻ các chuẩn mực; đề cao tinh thần thượng tôn pháp luật, tôn trọng, bình đẳng và tin cậy lẫn nhau trong quan hệ giữa các quốc gia; giải quyết hoà bình các tranh chấp, khác biệt trên cơ sở luật pháp quốc tế, Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982 và các văn kiện của ASEAN về ứng xử tại khu vực. ASEAN cũng cần quan tâm tới nhu cầu và mong muốn hợp tác của các nước ngoài khu vực vì mục đích chung là duy trì hòa bình, ổn định và hợp tác phát triển thực chất tại khu vực, qua đó góp phần nâng cao năng lực cho các quốc gia ASEAN trong ứng phó với các thách thức an ninh đang nổi lên, đúng với tinh thần “mở và dung nạp” như những nguyên tắc ADMM+ đã xác định từ những ngày đầu thành lập.

“Chính phủ Việt Nam khẳng định cam kết hợp tác chặt chẽ, nỗ lực hết mình cùng các nước thành viên hiện thực hóa Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025, xây dựng Cộng đồng ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng. Trên tinh thần đó, tôi xin chúc mừng toàn thể quý vị Bộ trưởng Quốc phòng nhân dịp kỷ niệm 10 năm thành lập ADMM+; chúc cơ chế hợp tác của chúng ta ngày càng phát triển, tiếp tục đạt được những bước tiến mới, quan trọng về gìn giữ hòa bình, ổn định, hợp tác, thịnh vượng, đáp ứng được mong đợi và kỳ vọng của người dân”, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh.

Tiền đề quan trọng cho ASEAN gia tăng liên kết khu vực sâu rộng hơn

Phát biểu tại lễ kỷ niệm, Đại tướng Ngô Xuân Lịch nhấn mạnh khi mới thành lập, hoạt động hợp tác thực chất trong ADMM+ được triển khai thông qua 5 Nhóm chuyên gia gồm: Hỗ trợ nhân đạo và Cứu trợ thảm họa, An ninh biển, Quân y, Chống khủng bố và Gìn giữ hòa bình. Từ 5 lĩnh vực hợp tác ban đầu, hợp tác trong ADMM+ tiếp tục được mở rộng ra lĩnh vực Hành động Mìn nhân đạo và An ninh mạng. “Đó là những minh chứng cho cam kết của các nước thành viên ADMM+ mong muốn đóng góp cho hòa bình, ổn định và phát triển của khu vực thông qua đối thoại cũng như các hoạt động hợp tác thực chất về quốc phòng và an ninh, xây dựng năng lực ứng phó với các thách thức an ninh chung trong khu vực. Kể từ khi Hội nghị lần thứ nhất được tổ chức vào năm 2010 tại Hà Nội, ADMM+ đã phát triển không ngừng, những kết quả hợp tác trong khuôn khổ ADMM+ đóng vai trò ngày càng quan trọng đối với hòa bình, ổn định, hiểu biết và tin cậy lẫn nhau trong khu vực, tạo tiền đề quan trọng cho ASEAN gia tăng liên kết khu vực sâu rộng hơn trong giai đoạn tiếp theo”, Đại tướng Ngô Xuân Lịch phát biểu.

Theo Đại tướng Ngô Xuân Lịch, cho đến nay, vai trò của ADMM+ trong cấu trúc an ninh khu vực đã được thừa nhận rộng rãi, nhưng không có nghĩa vai trò đó sẽ mặc nhiên được bảo đảm trong tương lai. Để có thể chủ động thích ứng trong một môi trường khu vực và quốc tế đầy biến động, với những cơ hội và thách thức đan xen, ADMM+ cần phải nỗ lực và gắn kết hơn nữa để tăng cường vai trò của mình trong một cấu trúc khu vực đang định hình, trên cơ sở phối hợp chặt chẽ với các cơ chế hợp tác khác trong khu vực do ASEAN làm trung tâm như Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS) và Diễn đàn khu vực ASEAN (ARF). “Trong 25 năm đồng hành cùng ASEAN, Việt Nam đã tích cực tham gia và có nhiều đóng góp quan trọng cho sự trưởng thành và lớn mạnh của ASEAN, cũng như trong quan hệ hợp tác giữa ASEAN với các đối tác. Một trong những dấu mốc quan trọng trong những đóng góp của Việt Nam, cũng là một dấu mốc quan trọng trong lịch sử của ASEAN là sự ra đời của ADMM+ năm 2010 tại Hà Nội, đánh dấu sự hình thành một cơ chế hợp tác an ninh, quốc phòng nhằm tăng cường hòa bình, ổn định và phát triển của khu vực thông qua đối thoại cũng như các hoạt động hợp tác thực chất về quốc phòng và an ninh, xây dựng năng lực ứng phó với các thách thức an ninh chung trong khu vực. Là một thành viên chủ động, tích cực và có trách nhiệm của ASEAN cũng như ADMM+, Việt Nam sẽ tiếp tục làm hết sức mình để tiếp tục cùng các nước ASEAN, các nước bạn bè, đối tác, đặc biệt là các nước Cộng đóng góp cho một khu vực hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển”, Đại tướng Ngô Xuân Lịch khẳng định.

Tổng thư ký ASEAN Lim Jock Hoi đánh giá, trong 10 năm qua, ADMM+ đã giúp huy động nguồn lực để ứng phó các thách thức an ninh chung. Tổng thư ký ASEAN Lim Jock Hoi cho rằng việc mở rộng từ 5 lĩnh vực hợp tác ban đầu lên 7 như hiện nay “là minh chứng cho sự thống nhất, đoàn kết giữa các nước ADMM+ với những thành tựu đáng kể đạt được trong 10 năm qua”. “Điều này tạo động lực mạnh mẽ để các nước ADMM+ tăng cường hợp tác trong bối cảnh dịch Covid-19 và chủ nghĩa đa phương bị thách thức. Tôi hoan nghênh 18 nước ADMM+ nỗ lực duy trì đà hợp tác. Tôi tin tưởng rằng các nước ADMM+ sẽ tiếp tục thích ứng trước những biến động của môi trường chiến lược thông qua hợp tác các nhóm chuyên gia, sự phát triển vững mạnh của ADMM+ sẽ tiếp tục đóng góp quan trọng vào cuộc sống người dân trong thời bình cũng như giai đoạn khủng hoảng. Tôi cảm ơn Việt Nam trên cương vị Chủ tịch ASEAN 2020 đã chèo lái ADMM+ ứng phó các thách thức như dịch Covid-19”, Tổng thư ký ASEAN Lim Jock Hoi nhấn mạnh.

Đánh giá những thành tựu mà ADMM+ đạt được trong 10 năm qua là “rất tuyệt vời”, Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ Rajnath Singh cho rằng ADMM+ đã góp phần thúc đẩy hợp tác đa phương thông qua đối thoại và hợp tác thực tiễn. “Vai trò của ADMM+ trong tương lai là rất rõ ràng để các nước hợp tác chặt chẽ với nhau hơn trên nguyên tắc thượng tôn pháp luật cùng ứng phó các thách thức. Tôi cảm ơn Việt Nam trong vai trò Chủ tịch ADMM và ADMM+ đã tổ chức thành công các hoạt động trong khuôn khổ hai cơ chế này”, Bộ trưởng Rajnath Singh phát biểu.

Quyết tâm mạnh mẽ của các nước ADMM+

Sau Lễ kỷ niệm, Đại tướng Ngô Xuân Lịch đã chủ trì Hội nghị ADMM+ lần thứ 7 được tổ chức trực tuyến. Tham dự hội nghị tại điểm cầu Hà Nội có Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh; Đại sứ, đại diện, Tùy viên Quốc phòng của các nước ADMM+ tại Việt Nam. Tại các điểm cầu có Bộ trưởng, lãnh đạo Bộ Quốc phòng các nước ADMM+, Tổng thư ký ASEAN Lim Jock Hoi.

Phát biểu tại hội nghị, Đại tướng Ngô Xuân Lịch cảm ơn sự ủng hộ của Bộ Quốc phòng các nước ADMM+ và Ban thư ký ASEAN đối với Việt Nam trong Năm Chủ tịch ASEAN 2020. Đại tướng Ngô Xuân Lịch nhấn mạnh, trong bối cảnh đại dịch Covid-19, các nước ADMM+ đã chủ động thích ứng, triển khai nhiều sáng kiến, cách làm mới qua việc sử dụng sáng tạo các nền tảng kỹ thuật số nên hợp tác quốc phòng trong ASEAN và giữa ASEAN với các đối tác vẫn tiếp tục được duy trì và thúc đẩy.

Các đại biểu đánh giá cao nỗ lực của Việt Nam, trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp nhưng đã chủ động, kịp thời thích ứng với tình hình mới, tích cực triển khai các ưu tiên, sáng kiến đã đặt ra trong Năm Chủ tịch ASEAN 2020, trong đó, đã tổ chức thành công các hội nghị quân sự-quốc phòng ASEAN thời gian qua, bảo đảm an ninh, an toàn và hiệu quả; kịp thời đề xuất, triển khai nhiều sáng kiến trong phòng, chống, kiểm soát dịch bệnh cũng như triển khai các hoạt động hợp tác trong khuôn khổ ADMM+. Trưởng đoàn các nước nhấn mạnh, bất chấp ảnh hưởng của dịch Covid-19, các nước ADMM+ vẫn tiếp tục chủ động, tăng cường hợp tác; trên cơ sở các nền tảng kỹ thuật số hiện đại vẫn duy trì trao đổi, hợp tác thường xuyên, nỗ lực thúc đẩy sự gắn kết và chủ động thích ứng của ASEAN trong quá trình thích nghi với sự chuyển dịch về địa chiến lược và địa chính trị thông qua việc tăng cường hợp tác quốc phòng giữa các nước thành viên ASEAN cũng như các nước đối tác đối thoại.

Các đại biểu đánh giá cao những tiến triển của ADMM+ trong 10 năm qua, trong đó, có việc thường niên hóa ADMM+ và nâng số lượng các Nhóm chuyên gia ADMM+ từ 5 lên 7, qua đó đóng góp cho việc xây dựng năng lực và tăng cường khả năng phối hợp hoạt động chung giữa các nước thành viên ADMM+ nhằm ứng phó với các thách thức an ninh, vì lợi ích chung của cả khu vực.

Các đại biểu nhất trí đánh giá, hiện nay khu vực đang phải đối mặt với nhiều thách thức, cả truyền thống và phi truyền thống như an ninh biển, an ninh mạng, khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia, biến đổi khí hậu, dịch bệnh,...có nguy cơ ảnh hưởng tới hòa bình, ổn định của khu vực. Các đại biểu ủng hộ việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải ở Biển Đông, giải quyết hòa bình các tranh chấp, bất đồng trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982. Các đại biểu thống nhất các nước ADMM+ cần tiếp tục thúc đẩy và tăng cường hợp tác quốc phòng trong cấu trúc khu vực với ASEAN giữ vai trò trung tâm nhằm xây dựng lòng tin, xây dựng năng lực ứng phó hiệu quả hơn với các mối đe dọa về an ninh chung trong khu vực, vì hòa bình, ổn định và phát triển của khu vực, góp phần hoàn thành các mục tiêu xây dựng Cộng đồng ASEAN, nâng cao vai trò trung tâm của ASEAN trong khu vực.

Tại hội nghị, Trưởng đoàn các nước ADMM+ đã thông qua và ký Tuyên bố chung của Bộ trưởng Quốc phòng các nước ADMM+ về Tầm nhìn chiến lược an ninh của ADMM+. 

Phát biểu kết luận hội nghị, Đại tướng Ngô Xuân Lịch nhấn mạnh việc thông qua Tuyên bố chung có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong bối cảnh dịch Covid-19 và Kỷ niệm 10 năm thành lập ADMM+; thể hiện sự thống nhất cao, cam kết và quyết tâm mạnh mẽ của các nước ADMM+ trong tăng cường hợp tác quốc phòng, đóng góp hiệu quả cho hòa bình, ổn định, phát triển ở khu vực và trên thế giới.

* Cùng ngày, Đại tướng Ngô Xuân Lịch đã chủ trì Lễ bàn giao chức Chủ tịch ADMM và ADMM+ cho Brunei được tổ chức trực tuyến. Phát biểu tại buổi lễ, Đại tướng Ngô Xuân Lịch bày tỏ tin tưởng rằng trên cương vị Chủ tịch ASEAN 2021, Brunei sẽ tiếp tục phát huy tinh thần “hợp tác quốc phòng vì một ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng” trong ADMM và ADMM+; khẳng định không chỉ Việt Nam mà tất cả các nước ADMM+ sẽ tích cực ủng hộ Brunei trên cương vị Chủ tịch ASEAN 2021.

* Chiều 10-12, Đại tướng Ngô Xuân Lịch đã chủ trì cuộc gặp không chính thức được tổ chức trực tuyến giữa Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN với Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Kishi Nobuo. Tham dự cuộc gặp tại điểm cầu Hà Nội có Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh. Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Kishi Nobuo khẳng định coi trọng hợp tác quốc phòng với các nước ASEAN, tôn trọng và ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN. Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN đã thảo luận một số biện pháp thúc đẩy hợp tác quốc phòng thời gian tới với Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Kishi Nobuo.

Bộ Quốc phòng Việt Nam hoàn thành tốt vai trò Chủ tịch ADMM và ADMM+

Trao đổi với báo chí, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Kishi Nobuo cho rằng trong bối cảnh dịch Covid-19, Bộ Quốc phòng Việt Nam đảm nhiệm “trọng trách nặng nề” là Chủ tịch ADMM và ADMM+, “đối mặt nhiều khó khăn khi chèo lái con thuyền”. “Chúng ta đã phải nghĩ xem làm sao để kênh quốc phòng đóng góp vào kiểm soát dịch bệnh và ứng phó với dịch bệnh như là một khu vực thống nhất. Bộ Quốc phòng Việt Nam đã hoàn thành nhiệm vụ khó khăn này. Tôi muốn nhấn mạnh tới việc Bộ trưởng Quốc phòng các nước ADMM+ thông qua và ký Tuyên bố chung về Tầm nhìn chiến lược an ninh của ADMM+. Tuyên bố chung được thông qua nhờ vai trò dẫn dắt của Bộ Quốc phòng Việt Nam với tư cách là Chủ tịch ADMM và ADMM+ để thúc đẩy sự tôn trọng, tăng cường lòng tin lẫn nhau giữa các nước ADMM+. Nhật Bản đã luôn ủng hộ Việt Nam trên cương vị Chủ tịch ADMM và ADMM+”, Bộ trưởng Kishi Nobuo nhấn mạnh. Bộ trưởng Kishi Nobuo khẳng định Nhật Bản sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ với Việt Nam cả song phương và thông qua ADMM+  để đóng góp cho khu vực và cộng đồng quốc tế, đặc biệt trong năm 2021 khi hai nước đồng chủ trì Nhóm chuyên gia ADMM+ về Gìn giữ hòa bình. Bộ trưởng Kishi Nobuo tin tưởng rằng quan hệ Nhật Bản-Việt Nam “sẽ thậm chí mạnh mẽ hơn thông qua những hoạt động như thế”.

Nhấn mạnh 2020 là “một năm đặc biệt” đối với thế giới nói chung cũng như hợp tác quốc phòng ADMM+ nói riêng, Đại tá Paul Foura, Tùy viên Quốc phòng Australia tại Việt Nam cho rằng Việt Nam đã nỗ lực điều phối và tổ chức thành công các hoạt động trong khuôn khổ ADMM+ theo chương trình nghị sự đề ra bất chấp chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19 cũng như thiên tai. “Việt Nam đã làm rất tốt vai trò của mình, đồng hành xây dựng một Tuyên bố chung của ADMM+. Chúc mừng Việt Nam hoàn thành tốt vai trò Chủ tịch ADMM và ADMM+”, Đại tá Paul Foura bày tỏ.

HOÀNG VŨ - VĂN HIẾU