Tịch thu ô tô phục vụ triển lãm có “bản đồ đường lưỡi bò”

Chất vấn Bộ trưởng Trần Tuấn Anh, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) đặt câu hỏi: "Vừa qua báo mạng đăng nhiều thông tin về việc cài cắm "đường lưỡi bò của Trung Quốc" vào hàng hóa ở Việt Nam như quả địa cầu, ô tô gắn định vị, phim ảnh… Hải quan đã phát hiện và xử lý nhiều vụ, số đã bán đến người tiêu dùng hết sức nguy hại. Xin hỏi trách nhiệm của Bộ trưởng về vấn đề này? Có biện pháp gì để không tái diễn hình ảnh tương tự làm ảnh hưởng đến người dân?".

Trả lời đại biểu Hòa, theo Bộ trưởng Trần Tuấn Anh, việc hình ảnh "đường lưỡi bò" được cài cắm vào ô tô nhập khẩu, phục vụ triển lãm thời gian vừa qua là hiện tượng mới. Bộ trưởng Trần Tuấn Anh khẳng định việc này vi phạm chủ quyền và an ninh quốc gia của chúng ta.

"Dù trước đó đã có trường hợp xuất hiện trên các sản phẩm về văn hóa, nghe nhìn... Nhưng đối với ô tô nhập khẩu phục vụ cho việc triển lãm thì đây là hiện tượng mới", người đứng đầu ngành Công Thương cho biết.

Cũng theo Bộ trưởng Trần Tuấn Anh, sau khi xảy ra vụ việc, đã tổ chức kiểm tra, rà soát lại. Cụ thể trước mắt, Bộ Công Thương thống nhất với Tổng cục Hải quan đối với ô tô phục vụ triển lãm sẽ tổ chức tịch thu, sung công.

leftcenterrightdel
Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh trả lời chất vấn đại biểu Quốc hội chiều 6-11. Ảnh: TTXVN.

Ở góc độ pháp lý, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết sẽ cùng các bộ ngành liên quan tiếp tục rà soát, hoàn thiện cơ sở pháp lý để bảo đảm không xảy ra tình trạng tương tự trong tương lai.

Theo Bộ trưởng, vừa qua, cũng xuất hiện một doanh nghiệp nhập khẩu nhiều ô tô mà trong phần mềm dẫn đường có chứa “đường lưỡi bò”, vi phạm chủ quyền biển đảo của Việt Nam. Bộ Công Thương đã yêu cầu doanh nghiệp nhập khẩu nghiêm túc thu hồi toàn bộ và dừng giấy phép nhập khẩu cho đến khi doanh nghiệp thực hiện xong phần trách nhiệm của mình.

“Qua đây chúng tôi thấy có một lỗ hổng trong pháp lý mà các bộ, ngành trong đó có Bộ Công Thương, Tổng cục Hải quan (Bộ Tài chính), Bộ Văn hóa, Thể thao, Du lịch và Bộ Thông tin, Truyền thông... sẽ tiếp tục cần rà soát lại, để bảo đảm không xảy ra sự việc tương tự trong tương lai. Chúng ta sẽ hoàn thiện pháp luật và thể chế", Bộ trưởng nhấn mạnh.

Ngăn chặn tình trạng hàng nước ngoài đội lốt hàng Việt Nam

Đại biểu Phương Thị Thanh (Bắc Kạn) thì quan tâm đến tình trạng doanh nghiệp lợi dụng nhãn mác hàng Việt Nam để truyền tải hàng hóa bất hợp pháp từ Trung Quốc đi các nước khác, dù được cảnh báo từ lâu song chậm được phát hiện và xử lý. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết trách nhiệm và giải pháp trong lĩnh vực này.

leftcenterrightdel
Đại biểu Phương Thị Thanh chất vấn Bộ trưởng Bộ Công Thương. Ảnh: TTXVN.

Trả lời đại biểu về vấn đề này, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nhấn mạnh, thực tế hiện nay, Việt Nam đang hội nhập rất sâu rộng với thế giới. Thông qua hàng loạt các hiệp định thương mại tự do (FTA), có nhiều ưu đãi thuế quan cho hàng hóa xuất khẩu của nước ta so với các nước đối tác đã tạo lợi thế cho chúng ta trong việc thâm nhập thị trường so với các quốc gia khác. Các hiệp định đa phương, song phương đã ký kết giúp chúng ta nâng cao năng lực cạnh tranh cho sản phẩm khi sang nước khác. 

Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng thừa nhận, với những ưu đãi thuế quan, đã xuất hiện những dấu hiệu cho thấy các sản phẩm đội lốt xuất xứ hàng hóa của Việt Nam để tranh thủ những ưu đãi về thuế quan để xuất khẩu sang các thị trường đối tác. Thực tế, vừa qua có doanh nghiệp đầu tư xuất khẩu nhôm tại Bà Rịa – Vũng Tàu đã sử dụng nguyên liệu nhôm nung, nhôm nguyên liệu khác để có xuất xứ Việt Nam khi xuất khẩu đi. Ngay thời điểm nhận thông tin, Bộ Công Thương đã tổ chức các đoàn kiểm tra đến làm việc với doanh nghiệp này, báo cáo với các cấp, ban ngành.

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh khẳng định: Ngay từ năm 2016, 2017, Chính phủ và Bộ Công Thương đã nhận thức rõ thách thức, nguy cơ về vấn đề này. Bộ đã báo cáo Chính phủ và tổ chức các đoàn đi kiểm tra thực tế hoạt động của các doanh nghiệp; sau đó Chính phủ đã có chỉ đạo cụ thể, giao Tổng cục Hải quan giám sát chặt chẽ, không cho phép lợi dụng xuất xứ của Việt Nam để thực hiện gian lận thương mại trong hoạt động thương mại quốc tế. Thời gian vừa qua, các sản phẩm thiết bị điện tử, máy tính, các sản phẩm dệt may, da giày, đặc biệt là gỗ dán và các sản phẩm gỗ cũng đã có dấu hiệu tranh thủ lợi dụng gian lận thương mại, thậm chí là truyền tải bất hợp pháp nhằm lẩn tránh thuế phòng vệ thương mại của Hoa Kỳ, EU và nhiều nước khác cũng đã được phát hiện.

Bộ Công Thương đã chủ động phối hợp và báo cáo Chính phủ và chỉ đạo các bộ, ngành để quản lý, xử lý vấn đề này. Đặc biệt, Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan chịu trách nhiệm quản lý xuất khẩu hàng hóa, sử dụng xuất xứ hàng hóa đã phối hợp chặt chẽ chống lại hành vi này. Vừa qua, Chính phủ đã có đề án ngăn ngừa gian lận thương mại, xuất xứ hàng hóa, trong đó đề ra 5 nhóm nhiệm vụ chính giao cho các cơ quan chức năng.

“Có thể nói, đến nay, chúng ta không chậm trễ và không để gây ra những tổn hại ảnh hưởng đến quan hệ của chúng ta đối với các đối tác”, Bộ trưởng khẳng định.

Đấu tranh chống hàng giả, hàng lậu

Trả lời đại biểu Trần Văn Tiến (Vĩnh Phúc) về nạn hàng giả, hàng nhái, hàng lậu, Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh thừa nhận đây là tình trạng tương đối phổ biến, được tổ chức tinh vi và có liên kết cả trong phạm vi trong và ngoài nước. Bộ trưởng cũng nhấn mạnh đây là nhiệm vụ trọng tâm của Chính phủ, đặt ra yêu cầu phối hợp đấu tranh chống gian lận thương mại, hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng.

Theo Bộ trưởng Bộ Công Thương, vừa qua, Tổng cục Quản lý thị trường được thành lập để giải quyết tình trạng này, lực lượng này đang tiếp tục phát huy vị thế qua việc phối hợp với các địa phương.

Thừa nhận Bộ Công Thương và lực lượng quản lý thị trường có trách nhiệm của mình, song Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho rằng cần có trách nhiệm của cả hệ thống trong đấu tranh chống buôn lậu và gian lận thương mại, cũng như đấu tranh với các hành vi tiếp tay.

“Không chỉ có thuốc giả mà còn có quần áo giả, đồ trang sức giả... Hàng giả được bày bán công khai với sự tiếp tay của rất nhiều các lực lượng chức năng tại địa phương. Chính vì vậy, trong thời gian qua, Bộ Công Thương rất quyết liệt trong xây dựng một loạt các đề án đấu tranh chống buôn lậu, chống hàng giả và gian lận về sở hữu trí tuệ cũng như những mặt hàng khác liên quan đến đời sống người dân như mỹ phẩm, thực phẩm chức năng... Bộ Công Thương cũng đang tập trung đấu tranh một số địa bàn trọng điểm như Đồng Tháp, An Giang, Hà Nội...”, Bộ trưởng nói và nhấn mạnh tới đây, Tổng cục Quản lý thị trường sẽ làm tốt hơn nhiệm vụ của mình và có giải pháp đấu tranh hữu hiệu hơn nữa đối với mặt hàng gian lận hàng giả, hàng kém chất lượng.

NGUYỄN THẢO