Xây nhà tặng mẹ Đang!

QĐND - Ngày lên đường vào Nam chiến đấu, nắm chặt bàn tay gầy của người mẹ tảo tần, anh Huấn hứa: Đánh xong giặc Mỹ con sẽ về, xây cho mẹ một cái nhà to, đẹp, vững chãi… Vậy mà anh hy sinh!  Hơn 40 năm sau mới đưa được hài cốt anh về, lại đúng ngày đồng chí của anh làm lễ động thổ xây nhà tình nghĩa tặng mẹ anh…

Mong mỏi chờ tin con

Giữa năm 2010, Chuyên mục “Thông tin về mộ liệt sĩ” của Báo Quân đội nhân dân nhận được lá đơn cảm động của mẹ Lê Thị Đang (90 tuổi, ở thôn Tây Sơn, xã Phương Trung, huyện Thanh Oai, Hà Nội), nhờ chuyên mục tìm giúp thông tin về phần mộ của con trai là liệt sĩ Phạm Văn Huấn. Sau khi đăng tin, biết được phần mộ anh Huấn quy tập về nghĩa trang của tỉnh Gia Lai, lần theo địa chỉ chúng tôi đã về báo tin cho mẹ Đang.

Nghĩ ở tuổi “thượng thọ” chắc mẹ đã yếu nhiều! Chẳng ngờ mẹ vẫn ngồi khâu nón bên hiên ngôi nhà cấp 4 đã cũ.

Thấy khách đều toàn là bộ đội, mẹ ra tận ngõ đón, đon đả pha nước đón tiếp rất ân cần. Dù tuổi cao nhưng khi hỏi chuyện con trai của mẹ, mẹ vẫn nhớ rành mạch:

- Hồi đó tuy ăn độn toàn khoai với sắn, thế mà Huấn phổng phao lắm! Tròn 17 tuổi đã đòi mẹ cho đi bộ đội, nhưng xã không cho đi vì là “con một” trong diện miễn hoãn. 3 năm tiếp theo, cứ có đợt tuyển quân là anh Huấn lại lên xã “ăn vạ” đòi được nhập ngũ. Năm 1968, trước lá đơn tình nguyện nhập ngũ viết bằng máu, xã đành chấp nhận nguyện vọng cho Huấn nhập ngũ. Trước ngày lên đường vào Nam chiến đấu, nó nói với mẹ: "Chiến thắng giặc Mỹ, con sẽ trở về xây cho mẹ một cái nhà thật to, đẹp, vững chãi".

Cán bộ Ban CHQS huyện Thanh Oai đến thăm mẹ Đang.

Lặng đi hồi lâu, mẹ Đang ngậm ngùi nói tiếp:

- Sau lần ấy. Tôi bặt tin con. Đến năm 1970 thì nhận được giấy báo tử ghi: Đồng chí Phạm Văn Huấn, sinh năm 1947, quê quán: Xã Phương Trung, huyện Thanh Oai, Hà Sơn Bình; đơn vị KN, hy sinh và an táng tại mặt trận phía Nam… Tròn 40 năm qua, tôi cùng con, cháu vẫn miệt mài đi tìm hỏi thông tin về phần mộ của Huấn với hy vọng trước khi nhắm mắt xuôi tay sẽ được gặp lại con lần cuối.

Tôi an ủi mẹ:

- Nhất định rồi sẽ tìm được anh Huấn mẹ ạ. Qua lá đơn của mẹ, chúng con đã tìm được thêm các thông tin để xác định phần mộ anh Huấn, hy sinh ngày 15-9-1969, tại Bệnh viện H7 – huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai.

Theo lời hứa với mẹ

Bẵng đi một thời gian, đầu tháng 4 vừa qua, chúng tôi mới có dịp trở lại thôn Tây Sơn thăm mẹ Đang. Bước sang tuổi 91, mẹ vẫn ngồi khâu nón bên hiên nhà. Chỉ có khác, ngôi nhà cấp 4 cũ khi xưa đã được phá đi, thay thế bằng ngôi “nhà tình nghĩa” mái bằng khang trang, rộng rãi; hiên nhà lát gạch hoa láng bóng.

Mẹ Đang vẫn khỏe và minh mẫn như xưa. Mẹ không giấu được xúc động kể:

- Các con cho thông tin, các cháu của mẹ đã vào Nghĩa trang liệt sĩ huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai và tìm được phần mộ của Huấn rồi. 

Chị Lê Thị Hương – cháu dâu của mẹ Đang kể:

- Trong mộ bác Huấn, cùng với hài cốt còn có một tờ giấy đựng trong lọ thủy tinh ghi: Liệt sĩ Phạm Văn Huấn, đơn vị: Sư đoàn 325, quê quán: Hà Sơn Bình.

Một điều trùng hợp là đúng ngày gia đình và địa phương tổ chức truy điệu và an táng liệt sĩ Phạm Văn Huấn tại Nghĩa trang liệt sĩ xã Phương Trung, thì  BTL Thủ đô Hà Nội cũng phối hợp với Ban CHQS huyện Thanh Oai làm lễ động thổ, xây dựng nhà tình nghĩa tặng mẹ Lê Thị Đang.

Đại tá Đoàn Văn Miêng, Trưởng phòng Chính sách - BTL Thủ đô Hà Nội xúc động:

- Ngay từ đầu năm 2010, BTL Thủ đô Hà Nội đã quyết định hỗ trợ tiền xây nhà tình nghĩa tặng mẹ. Ngày khởi công xây dựng nhà được xác định vào ngày 24-11 (ngày 19-10 âm lịch) và giao cho Ban CHQS huyện Thanh Oai thi công. 

Là người luôn có mặt trong quá trình thi công ngôi nhà, Thượng tá Nguyễn Chính Dũng, Chính trị viên Ban CHQS huyện Thanh Oai kể:

- Thời điểm khởi công xây dựng ngôi nhà được lên kế hoạch từ đầu năm; còn việc gia đình đưa hài cốt liệt sĩ Phạm Văn Huấn từ Gia Lai về cũng hoàn toàn không tính trước, vậy mà trùng một ngày. Sáng đó, cả đơn vị cùng gia đình và địa phương tổ chức lễ truy điệu liệt sĩ tại nghĩa trang liệt sĩ của xã; chiều thì tổ chức khởi công xây nhà. Với cán bộ, chiến sĩ chúng tôi thì đây là hai niềm vui lớn: Đón được liệt sĩ về với quê cha, đất Tổ, người thân và được xây cho mẹ của người đồng chí ngôi nhà tình nghĩa.     

Giờ đây trong ngôi nhà mái bằng rộng 70m2 khang trang, rộng rãi, thoáng mát, với đầy đủ tiện nghi (do cán bộ, chiến sĩ Ban CHQS huyện Thanh Oai quyên góp mua tặng) mẹ Đang sống trong sự phụng dưỡng của người con gái, 4 cháu ngoại, 3 chắt và hằng tuần luôn có những cán bộ, chiến sĩ của Ban CHQS huyện Thanh Oai đến thăm, động viên mẹ. Tuy không còn khó khăn về vật chất, nhưng mẹ Đang vẫn giữ thói quen ngồi khâu nón dưới hiên nhà. Mẹ ngồi như để đợi anh Huấn về sau chuyến đi xa!

Bài và ảnh: Lê Đức Đoàn