Sau đó, ông được điều về Trung đoàn 263, Sư đoàn 361, di chuyển từ Thanh Hóa vào Khe Sanh (Quảng Trị), tham gia đánh hàng trăm trận lớn, nhỏ. Ông bị nhiễm chất độc da cam/đi-ô-xin, sức khỏe giảm 41%. Sau khi Hiệp định Pa-ri được ký kết (năm 1973), ông được về phép, kết duyên với bà Phạm Thị Liên, người cùng làng.

leftcenterrightdel
Vợ chồng ông Khái trong vườn hoa của gia đình. 

Đất nước thống nhất, ông Khái xuất ngũ. Mặc dù là bệnh binh, nhưng ông luôn hăng hái tham gia công tác tại địa phương, làm Trưởng tiểu ban kế hoạch HTX nông nghiệp rồi làm Chủ tịch Hội Nông dân xã Hưng Đạo. Năm 1993, ông được đi dự Đại hội Trung ương Hội Nông dân Việt Nam lần thứ hai, chụp ảnh cùng các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước. Sau đại hội đó, tỉnh Hải Dương triển khai chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng trong nông nghiệp. Ông đi đầu thực hiện, trồng hoa và cây cảnh trên 3 sào đất canh tác. Hàng trăm loại hoa, cây cảnh đã làm cho thửa đất của gia đình ông như một bức tranh đa sắc nổi bật. Hoa của ông bà Khái trồng chủ yếu được bán tại vườn, vừa đẹp, lại tươi lâu.

Một ngày tháng 7-2016, tôi đến thăm vườn hoa của ông bà, chọn những bông hoa đẹp, lạ mắt nhất để mua. Anh em đồng ngũ chúng tôi muốn chọn loài hoa đẹp nhất để đi thăm viếng phần mộ đồng đội ở Nghĩa trang Liệt sĩ huyện Tứ Kỳ. Khi thanh toán tiền, ông bớt hẳn số tiền mà lẽ ra tôi phải trả thêm cho những bông hoa "đặc biệt" như đã thỏa thuận và bộc bạch: "Đồng đội của anh em cũng là đồng đội của tôi mà...".

Mỗi lần đi qua vườn hoa của gia đình ông Khái, tôi lại thêm nhớ kỷ niệm ấy.

Bài và ảnh: PHẠM XƯỞNG