Ra khỏi chiến tranh đã mấy thập niên, lại là thương binh, thế mà anh vẫn còn nhớ, một sức nhớ hiếm có. 134 sơ đồ mộ liệt sĩ mà anh nhớ, anh biết, anh lập ra chỉ là con số rất nhỏ trong số gần một nghìn cán bộ, chiến sĩ của Tiểu đoàn 7 đã dũng cảm hi sinh, hiến trọn tuổi xuân của mình cho sự nghiệp giải phóng đất nước. Anh là thương binh Trần Thanh Hải.

Trần Thanh Hải (người đứng), cùng thân nhân gia đình liệt sĩ cất bốc hài cốt liệt sĩ Nguyễn Gia Huấn tại khu rừng thuộc xã Phổ Minh, huyện Đức Phổ, Quảng Ngãi. Ảnh: HẢI HOÀNG

Nghe tôi kể chuyện về anh, nhiều người nói: Chuyện lạ có thật? Lại có người nói: Đã qua thế kỉ 21, thời đại “đổi mới”, “hội nhập”, sao còn nhắc mãi “dĩ vãng chiến tranh”? Đúng, “khép lại quá khứ, hướng tới tương lai” nhưng không ai được phép quên đi quá khứ. Điểm tựa lịch sử, sức mạnh “ngàn năm dồn lại hôm nay” đã thành quy luật, cần được nhớ, được nói, được nhắc lại để chính chúng ta và các thế hệ kế tiếp hôm nay và mai sau cảm nhận sâu sắc cái “giá” phải trả cho “độc lập, tự do”, cho “cửa mở” tiến vào hành trình đổi mới đất nước. Đó là tiếng nói đồng thanh nhất trí của hội viên Chi hội cựu chiến binh 13, phường Phương Lâm, thành phố Hòa Bình, tỉnh Hòa Bình, khi nói về gương hội viên-thương binh Trần Thanh Hải trong buổi trao đổi kinh nghiệm thực hiện Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”.

Trần Thanh Hải sinh năm 1950 tại thị xã Hòa Bình (nay là thành phố Hòa Bình) bên dòng sông Đà hùng vĩ. Như bao thanh niên trong thời chiến, học xong cấp 3, chưa đủ 18 tuổi, tháng 4-1968, Trần Thanh Hải xung phong nhập ngũ. Kể từ ngày nhập ngũ đến 30-4-1975, trải qua 3.555 ngày đêm chiến đấu dũng cảm, Trần Thanh Hải trưởng thành từ chiến sĩ lên đến chức vụ đại đội trưởng. Trong chiến đấu,  Đại đội trưởng Trần Thanh Hải dũng cảm bám trụ chiến trường, bám dân chiến đấu, hết lòng thương yêu chiến sĩ, gương mẫu, kỉ luật, lập nhiều thành tích, được tặng danh hiệu “Dũng sĩ diệt Mỹ”, “Dũng sĩ diệt xe tăng”, huân chương Chiến công. Nhiều năm Trần Thanh Hải được bầu là Chiến sĩ thi đua của LLVT nhân dân Quảng Ngãi…

Tôi thực sự ấn tượng và xúc động khi được nghe anh trò chuyện về 3.555 ngày chiến đấu bi tráng trên chiến trường Khu 5. Đúng là khó tin khi thương binh Trần Thanh Hải nghẹn ngào kể lại bằng trí nhớ lạ kì danh sách 134 liệt sĩ của Tiểu đoàn 7 mà không cần bất kì loại giấy tờ nào. Anh nhớ đến từng chi tiết về đồng đội từ tên tuổi, quê quán, ngày nhập ngũ, đơn vị, trận đánh, trường hợp và địa điểm hi sinh, nơi an táng. Có liệt sĩ anh còn nhớ cả đặc điểm riêng biệt khi còn chiến đấu và công tác.

Những năm qua, mặc dù sức khỏe giảm sút nhưng anh vẫn tranh thủ thời gian vẽ sơ đồ mộ chí của từng đồng đội với đầy đủ những thông tin cần thiết, rồi thông báo đến các gia đình, thân nhân liệt sĩ. Không những vậy, rất nhiều lần, anh cùng thân nhân các liệt sĩ trở lại chiến trường xưa trên địa bàn các huyện Mộ Đức, Nghĩa Hành (Quảng Ngãi) trực tiếp tham gia quy tập hài cốt đồng đội.

Con số 134 sơ đồ mộ liệt sĩ mà Trần Thanh Hải nhớ và lập ra chỉ là con số rất nhỏ trong số gần một nghìn cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn 7 và hàng trăm cán bộ, chiến sĩ ở các đơn vị cũ của anh đã hi sinh. Vì vậy, anh luôn tâm niệm: “Còn sống, tôi còn tiếp tục “đi tìm đồng đội”. Đó là cách để tôi tri ân các đồng đội tốt nhất”. 

Khi giúp các gia đình, thân nhân liệt sĩ tìm hài cốt đồng đội, chưa bao giờ Trần Thanh Hải nhận “tiền bồi dưỡng”. Ngược lại, anh còn hỗ trợ kinh phí cho nhiều gia đình mà điều kiện kinh tế khó khăn để đi tìm mộ liệt sĩ. Ngoài ra, các đoàn cựu chiến binh, các gia đình, thân nhân liệt sĩ, đồng chí, đồng đội đến thăm, hỏi các thông tin về phần mộ liệt sĩ đều được anh và gia đình đón tiếp chu đáo.

Thân nhân liệt sĩ có nhu cầu tìm hiểu thông tin về phần mộ liệt sĩ từng là cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn 7 Quảng Ngãi, xin liên hệ theo địa chỉ: Trần Thanh Hải, tổ 13B phường Phương Lâm, thành phố Hòa Bình, tỉnh Hòa Bình; Điện thoại: 0218.3895927.

HOÀNG HẢI