Có nhiều trận, bộ đội ta hy sinh trong các căn cứ của địch nhưng không đưa được thi thể ra ngoài, đối phương di chuyển và bí mật chôn cất các liệt sĩ của ta tại nhiều khu vực. Sau chiến tranh, nhiều đơn vị giải thể, sáp nhập; sổ sách quản lý, lưu trữ thông tin liệt sĩ chưa đầy đủ, nơi an táng ban đầu đa số ghi chung chung; một số hài cốt liệt sĩ (HCLS) thất lạc thông tin... Bên cạnh đó, thiên tai và quá trình phát triển kinh tế-xã hội đã làm thay đổi địa hình, địa vật những nơi có HCLS. Những yếu tố trên ảnh hưởng rất lớn đến việc rà soát, hoàn thiện hồ sơ, danh sách liệt sĩ, kết luận địa bàn, lập bản đồ tìm kiếm, quy tập HCLS ở các cấp. 

leftcenterrightdel
Lễ truy điệu, an táng hài cốt liệt sĩ tại Nghĩa trang Liệt sĩ tỉnh Đắc Lắc (ảnh chụp trước ngày 27-4-2021). 

Trước thực tế đó, Ban chỉ đạo 515 (Ban chỉ đạo tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính HCLS) tỉnh Đắc Lắc đã chỉ đạo Bộ CHQS tỉnh, Sở Lao động-Thương binh và Xã hội, Hội Cựu chiến binh và các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể địa phương làm tốt công tác tuyên truyền về ý nghĩa, trách nhiệm của việc cung cấp thông tin liệt sĩ, mộ liệt sĩ phục vụ công tác khảo sát, tìm kiếm, quy tập. Các địa phương tổ chức phát phiếu cung cấp thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ đến từng cá nhân, hộ gia đình, thu thập được nhiều thông tin về liệt sĩ có giá trị. Năm 2020, các cơ quan chức năng của tỉnh Đắc Lắc phát ra 440.162 phiếu cung cấp thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ, thu về 433.009 phiếu, trong đó có 932 phiếu có thông tin. Đặc biệt, nhiều người trước đây từng tham gia ngụy quân, ngụy quyền đã chủ động liên hệ, cung cấp thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ cho các cơ quan chức năng để tiến hành xác minh, tìm kiếm, quy tập.

Đến nay, tỉnh đã kết luận địa bàn và lập bản đồ tìm kiếm, quy tập tại tất cả 184/184 xã, phường, thị trấn và 15/15 huyện, thị xã, thành phố. Kết quả phân tách, rà soát, có 7.370 đồng chí hy sinh, an táng trên địa bàn tỉnh, 1.771 đồng chí hy sinh ở tỉnh khác, 2.622 đồng chí chưa rõ địa bàn hy sinh. Cơ quan thường trực Ban chỉ đạo 515 tỉnh Đắc Lắc đã chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng tiến hành giải mã ký hiệu, phiên hiệu, lịch sử của các cơ quan, đơn vị, địa phương, đối chiếu số lượng liệt sĩ trên địa bàn tỉnh để có căn cứ tìm kiếm, quy tập, lập danh sách liệt sĩ.

Thượng tá Trần Minh Trọng, Chính ủy Bộ CHQS tỉnh, Phó trưởng ban chỉ đạo 515 tỉnh Đắc Lắc cho biết: “Bằng trách nhiệm, tình cảm, sự tri ân đối với thế hệ cha anh đi trước và thân nhân, gia đình các liệt sĩ, thời gian qua, các đơn vị, cơ quan chức năng địa phương, đặc biệt là Ban chỉ đạo 515 của tỉnh luôn tích cực thu thập thông tin, đẩy mạnh công tác tìm kiếm, quy tập HCLS. Từ đầu năm đến nay, các lực lượng chức năng của tỉnh đã tổ chức tìm kiếm, cất bốc được 16 HCLS trên địa bàn tỉnh, đưa về an táng tại các nghĩa trang liệt sĩ. Thời gian tới, chúng tôi tiếp tục đẩy mạnh công tác hoàn thiện hồ sơ, danh sách liệt sĩ, thu thập, kết nối, xử lý thông tin về liệt sĩ và HCLS để có thể xác định chính xác danh tính liệt sĩ; tổ chức tìm kiếm, đưa những HCLS chưa được quy tập về an nghỉ tại các nghĩa trang, góp phần làm dịu đau thương cho thân nhân, gia đình liệt sĩ". 

Bài và ảnh: AN KHANG