QĐND - Sau gần 14 năm triển khai thực hiện dự án Khu Kinh tế-Quốc phòng (KT-QP) Ea Súp - Đắc Lắc, Binh đoàn 16 đã góp sức tạo ra diện mạo mới cho vùng biên giới này.

Huy động nguồn lực cho vùng biên

Dự án Khu KT-QP Ea Súp - Đắc Lắc được Bộ trưởng Bộ Quốc phòng phê duyệt thực hiện từ năm 2001 với các mục tiêu: Phát triển kinh tế bền vững, cải thiện môi trường sinh thái, kết hợp kinh tế với quốc phòng-an ninh nhằm giữ vững ổn định chính trị, bảo vệ vững chắc toàn vẹn lãnh thổ quốc gia. Dự án có tổng diện tích đất 29.694,7ha, thuộc địa bàn các xã biên giới Ia Rvê và Ia Lốp, huyện Ea Súp với 26km đường biên tiếp giáp huyện Cô Nhéc, tỉnh Môn-đun-ki-ri (Vương quốc Cam-pu-chia). Theo quy hoạch, Khu KT-QP Ea Súp - Đắc Lắc tiếp nhận, ổn định đời sống cho 3000 hộ dân với 9.100 nhân khẩu, mỗi hộ trong vùng dự án được cấp 1ha đất sản xuất, 1000m2 đất ở và được nhận khoán vườn cây của Binh đoàn 16. Đây là dự án kinh tế kết hợp quốc phòng lớn nhất từ trước đến nay được đầu tư triển khai trên địa bàn huyện Ea Súp.

Với phương châm vừa làm vừa củng cố và ổn định, Binh đoàn 16 đã tổ chức khai hoang vỡ đất, xây dựng “điện, đường, trường, trạm, công trình thủy lợi” đến đâu thì tổ chức tiếp nhận dân cư, hỗ trợ bà con định canh, định cư đến đó. Đến nay, Khu KT-QP Ea Súp - Đắc Lắc đã tiếp nhận, sắp xếp bố trí ổn định dân cư được 3.298 hộ, với 11.772 nhân khẩu, trong đó có 996 hộ dân kinh tế mới của tỉnh Bến Tre, 358 hộ dân kinh tế mới của tỉnh Thanh Hóa, 1.944 hộ di dân ngoài kế hoạch và tách hộ trên địa bàn tỉnh Đắc Lắc. Trên cơ sở dân cư vùng dự án, đã thành lập được hai đơn vị hành chính cấp xã thuộc huyện Ea Súp, gồm các xã biên giới Ia Rvê và Ia Lốp, hình thành 31 cụm, điểm dân cư gắn với 24 đội sản xuất của Trung đoàn 736 và Trung đoàn 737.

Quân y Binh đoàn 16 khám bệnh, cấp thuốc cho nhân dân vùng dự án Khu KT-QP Ea Súp - Đắc Lắc.

Các hộ dân trong vùng dự án được hưởng nhiều chính sách ưu đãi như: Hỗ trợ di dời làm nhà ở cho 707 hộ với số tiền gần 11 tỷ đồng; mỗi hộ được cấp 1000m2 đất ở, 1ha đất sản xuất và hiện nay đang cấp thêm 1ha đất sản xuất nữa; ngoài ra còn được nhận khoán vườn cây của binh đoàn. Cụ thể, các trung đoàn đã tiếp nhận và giải quyết việc làm cho 5.483 lao động, biên chế thành 24 đội sản xuất. Theo báo cáo kinh tế hằng năm của Binh đoàn 16, thu nhập và mức sống của người dân cũng như công nhân trong vùng dự án Khu KT-QP Ea Súp - Đắc Lắc ngày một ổn định.

Ưu tiên chăm lo cuộc sống cho dân

Trên đường cùng Đại úy Phan Thanh Điệp, Chủ nhiệm Chính trị Trung đoàn 736, tới thăm những làng kinh tế mới của bà con Bến Tre và Thanh Hóa trong vùng dự án Khu KT-QP Ea Súp - Đắc Lắc, chúng tôi có dịp tận mắt chứng kiến sự đổi thay tiến bộ hiển hiện trong mỗi hộ gia đình và từng cụm dân cư trên vùng biên giới này. Kể với chúng tôi về chuyện làm ăn cũng như đời sống bà con trên quê hương mới Ia Lốp, chị Hà Thị Pứng, thôn Đai Thôn, xã Ia Lốp, cho biết: Gia đình chị được đón vào vùng dự án từ tháng 6-2004, tính đến nay đã tròn 10 năm. Những ngày đầu thiếu thốn trăm bề, nhất là chưa quen khí hậu khắc nghiệt của vùng biên giới Tây Nguyên, gia đình đã rục rịch bỏ đi nơi khác sinh sống. Nhưng rồi được cán bộ binh đoàn, chính quyền địa phương hỗ trợ, động viên nên yên tâm bám trụ. Những khó khăn cũng dần dần vơi bớt. Công việc làm ăn và thu nhập của bà con ổn định. Đất sản xuất 1ha thì dành một nửa trồng sắn, nửa còn lại trồng lúa. Ngoài ra, Trung đoàn 736 còn tạo điều kiện cho mượn thêm đất để trồng lúa, nhận khoán vườn cây. Có năm, gia đình thu hơn 30 tấn thóc. Những năm gần đây, các hộ dân còn đẩy mạnh phát triển đàn bò. Riêng gia đình chị có 30 con bò. Bình quân mỗi năm xuất bán 10 con, cho thu nhập 80-100 triệu đồng. Theo nhẩm tính, năm 2014 này từ trồng lúa và chăn nuôi bò, gia đình chị Pứng có tổng thu nhập 120-150 triệu đồng.

Ông Hà Văn Sơn, cán bộ phụ trách  Lao động-Thương binh và Xã hội xã Ia Lốp, khẳng định: “Chính sự đổi thay đã tạo ra sức hút cho vùng biên Ea Súp. Đã có hàng trăm hộ dân từ nhiều địa phương trong cả nước tìm đến vùng dự án Khu KT-QP Ea Súp - Đắc Lắc ngoài kế hoạch”.

Ngày 1-10 vừa qua, niềm vui lớn đã đến với người dân trong vùng dự án Khu KT-QP Ea Súp - Đắc Lắc, khi Binh đoàn 16 tổ chức Lễ khởi công xây mới và nâng cấp một số công trình thủy lợi với tổng kinh phí đầu tư hơn 106 tỷ đồng, cung cấp nước tưới cho 770ha cây trồng, bảo đảm nước sinh hoạt cho 630 hộ dân, nâng tỷ lệ diện tích cây trồng được cung cấp nước tưới lên 30%. Thiếu tướng Lê Đức Thọ, Tư lệnh Binh đoàn 16, nhấn mạnh: "Việc đầu tư xây dựng hệ thống công trình thủy lợi sẽ mở hướng sản xuất nông nghiệp bền vững cho địa phương và tạo điều kiện cho các xã trong vùng dự án hoàn thành các mục tiêu xây dựng nông thôn mới". Trao đổi với lãnh đạo các xã Ia Rvê, Ia Lốp và chỉ huy các trung đoàn cho thấy, khát khao lớn nhất của quân và dân vùng biên Ea Súp này chính là thủy lợi. Khi có công trình thủy lợi, hơn 29.000ha đất vùng dự án sẽ tìm được cây trồng phù hợp, cho hiệu quả kinh tế cao, mở hướng cho người dân làm giàu.        

Có thể nói, khi những vướng mắc, những sai lầm, khuyết điểm được chỉ rõ và có biện pháp khắc phục dứt điểm; khi quân-dân đồng thuận để tìm hướng phát triển, chắc chắn trong tương lai không xa, Khu KT-QP Ea Súp - Đắc Lắc không chỉ thoát nghèo mà còn trở thành một điểm sáng vùng quê trù phú, tạo vành đai vững chắc trên tuyến biên giới của Tây Nguyên.

Bài và ảnh: BÌNH ĐỊNH – ANH ĐỨC