QĐND - Chiến tranh đã lùi xa gần 40 năm nhưng mảnh đất Triệu Vân (huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị) vẫn rất nghèo! Nhất là những gia đình liệt sĩ, thương binh… Chung tay với Đảng bộ và nhân dân Quảng Trị, giúp các gia đình chính sách vơi đi những khó khăn, thầy và trò Trường THCS Tô Hoàng (TP Hà Nội) đã đến với Triệu Vân bằng cả tấm lòng tri ân.

Từ bài học về sự tri ân…

Cô giáo Tô Thanh Lương, Hiệu trưởng nhà trường tâm sự: “Hướng tới kỷ niệm 65 năm Ngày Thương binh-Liệt sĩ (1947-2012), Ban Giám hiệu nhà trường đã chọn năm học 2011-2012 là năm học “Đền ơn đáp nghĩa”, “Uống nước nhớ nguồn”. Trong năm 2011, trường đã đến thăm, tặng quà nhiều gia đình chính sách trên địa bàn các tỉnh miền Trung. Trước sự cảm thông sâu sắc với hoàn cảnh của các gia đình chính sách và trên hết là nhằm giáo dục cho các em học sinh về truyền thống đánh giặc, giữ nước, đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, tinh thần “Lá lành đùm lá rách” của dân tộc, nhà trường đã lên kế hoạch một cách cụ thể, khoa học xây dựng quỹ “Đền ơn đáp nghĩa”. 

Dịp may đã đến, thông qua Báo Quân đội nhân dân và Bộ CHQS tỉnh Quảng Trị, thầy và trò nhà trường được biết tới hoàn cảnh của mẹ Trương Thị Hiệp, ở thôn 9, xã Triệu Vân, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị. Mẹ là vợ liệt sĩ, gần 70 tuổi, có hai con gái đều lấy chồng ở xa, một mình sống trong ngôi nhà tạm xiêu vẹo bên biển Cửa Tùng. Cán bộ, giáo viên, học sinh nhà trường đã quyết tâm tặng mẹ một ngôi nhà tình nghĩa. Đợt phát động quyên góp xây nhà tình nghĩa tặng mẹ Hiệp được tổ chức ngay sau Lễ khai giảng năm học mới 2011-2012 và đã nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình của cán bộ, giáo viên và học sinh trong trường”. 

Các cô giáo trong Ban Giám hiệu Trường THCS Tô Hoàng và bà Trương Thị Hiệp (vợ liệt sĩ) ở thôn 9, xã Triệu Vân, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị trong ngày bàn giao nhà tình nghĩa.

 

Cô giáo Nguyễn Thị Thuận, Phó hiệu trưởng nhà trường tiếp lời: “Đợt quyên góp đã thực sự trở thành phong trào có ý nghĩa nhân văn sâu sắc, là một bài học thiết thực về lòng tri ân người có công với cách mạng. Các thầy cô giáo, cán bộ thì ủng hộ một ngày lương, học sinh, phụ huynh người nhiều, người ít bởi ai cũng muốn chung tay giúp đỡ mẹ Hiệp. Cảm động nhất là có học sinh đã tốt nghiệp từ nhiều năm trước, nghe tin đã mang 10 triệu đồng tiết kiệm đến ủng hộ. Chưa đầy 1 tháng phát động, số tiền quyên góp đã được hơn 60 triệu đồng, đủ để xây tặng mẹ Hiệp một căn nhà vững chãi.

… Đến ngôi nhà trong mơ của mẹ Hiệp

Trước khi tiến hành khởi công xây dựng nhà tặng mẹ Hiệp, đoàn công tác của nhà trường cùng với Bộ CHQS tỉnh Quảng Trị đến tận nơi để khảo sát và ai cũng xúc động khi nghe mẹ Hiệp kể: “Một trưa hè rực lửa năm 1966, chồng tôi (Thiếu úy Phan Văn Thản, Trung đội trưởng Vũ trang huyện Triệu Phong) từ biệt 3 mẹ con lên đường về đơn vị. Khi đó con gái út của tôi chưa tròn 2 tuổi. Đêm trước ngày lên đường, nhìn 3 mẹ con ôm nhau ngủ trên chiếc chõng tre đã cũ, chồng tôi rưng rưng nước mắt nói: Đánh thắng giặc Mỹ rồi, anh sẽ về xây cho em và các con một ngôi nhà khang trang, tránh nắng, tránh mưa… Thế nhưng, ông ấy ra đi và mãi không trở về với mẹ con tôi nữa”. 

Đưa tay gạt những giọt nước mắt lăn trên má nhăn nheo, mẹ Hiệp kể tiếp: “Hôm đó là ngày 28-6-1966, nghe tin dữ: Chồng tôi đã anh dũng hy sinh trong trận phối hợp với đơn vị K8 chống càn ở xã Triệu Trung, tôi lặng đi và vội vàng gửi con nhờ hàng xóm trông và chạy bộ một mạch gần 30 cây số đến nơi ông ấy hy sinh. Các đồng chí du kích xã Triệu Trung đưa tôi đến bên một nấm mộ vừa đắp xong và kể: Bị thương rồi mà đồng chí Trung đội trưởng Thản vẫn không rời trận địa, hy sinh mà trong tư thế tay vẫn nắm chặt khẩu súng, mắt nhìn thẳng về phía trước…”.

Từ khi chồng hy sinh, mẹ Hiệp dành tất cả tình thương cho hai cô con gái. Mẹ tất tả ngược xuôi làm đủ mọi việc nuôi hai con ăn học và lo cho các con yên bề gia thất. Mong ước có được ngôi nhà vững chãi để thờ chồng và sống những ngày tuổi già của mẹ Hiệp chỉ về trong mỗi giấc mơ. 

Khi biết mình chuẩn bị được xây nhà tình nghĩa từ số tiền đóng góp của cán bộ, giáo viên, học sinh Trường THCS Tô Hoàng (Hà Nội), mẹ Hiệp vẫn không dám tin, mặc dù đó là sự thật. Chỉ mãi đến đầu tháng 12 này, khi ngôi nhà đã hình thành, khang trang, rộng rãi; trong nhà có tủ thờ liệt sĩ, trên tường có treo bằng Tổ quốc ghi công mang tên liệt sĩ Phan Văn Thản, mẹ Hiệp mới tin đó là căn nhà của mình. Mẹ nghẹn ngào mà không nói nên lời. 

Tại lễ khánh thành nhà tình nghĩa tặng mẹ Hiệp, ông Nguyễn Văn Ngưỡng, Chủ tịch UBND xã Triệu Vân xúc động: “Cảm động trước tấm lòng tri ân của thầy và trò Trường THCS Tô Hoàng, hàng trăm cán bộ, chiến sĩ, thanh niên, học sinh địa phương cũng tham gia góp những ngày công. Sau hơn hai tháng thi công, ngôi nhà mới đã hoàn thành, đẹp ngoài sức tưởng tượng của mọi người. Ngoài giá trị vật chất, ngôi nhà này còn góp phần cổ vũ, động viên cho cán bộ, chính quyền và nhân dân địa phương trong phong trào đền ơn đáp nghĩa, xóa đói, giảm nghèo”.

Lại một mùa xuân mới đang đến gần, nhìn mẹ Hiệp chuyển về ở trong ngôi nhà mới, trong đó có thêm nhiều vật dụng cần thiết như: Tủ thờ, bàn ghế, chăn ấm… mà một số phụ huynh học sinh Trường THCS Tô Hoàng mua tặng, ai cũng thấy ấm lòng. Từ nay tuổi già của mẹ không còn phải lo “mưa dột, nắng xiên” nữa. Và căn nhà của mẹ cũng chính là “điểm 10” cho bài học về lòng tri ân, sự nhân ái của thầy và trò Trường THCS Tô Hoàng.

Bài và ảnh: Thanh Vinh