Hơn 40 năm qua, anh Lương Xuân Mạnh, ở tổ 4C, khu 4, phường Hồng Hải, thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh đã vượt không biết bao nhiêu ki-lô-mét để tìm người cha là liệt sĩ Lương Xuân Tách. Đôi chân của anh bền bỉ đi khắp non cao suối thẳm để tìm người cha đã hy sinh mà mọi thứ vẫn rơi vào vô vọng. Một ngày áp Tết Canh Dần, gia đình anh nhận được thông tin từ Đoàn quy tập mộ liệt sĩ Bộ CHQS Nghệ An thông báo đã tìm thấy phần mộ của cha anh ở cao điểm 1300 (tỉnh Xiêng Khoảng, Lào). Thế là từ đây, nỗi niềm cũng là mong mỏi suốt 41 năm qua của gia đình anh được toại nguyện. Cha anh sẽ về yên nghỉ nơi mảnh đất ông chôn nhau cắt rốn. Anh xúc động tâm sự: “Tìm thấy hài cốt của cha đúng dịp Tết cổ truyền là hạnh phúc không gì tả xiết đối với gia đình tôi. Hơn nữa Ban công tác đặc biệt của Chính phủ hai nước tổ chức lễ bàn giao trọng thể phần nào làm nguôi ngoai nỗi đau mất người thân. Cảm ơn cán bộ, chiến sĩ Đoàn quy tập mộ liệt sĩ thuộc Bộ CHQS tỉnh Nghệ An đã không quản hiểm nguy, gian khổ mang niềm vui về cho bao bà mẹ, người vợ và gia đình các thân nhân liệt sĩ…”.

Cán bộ, chiến sĩ Đoàn quy tập mộ liệt sĩ Bộ CHQS Nghệ An quy tập hài cốt liệt sĩ tại cánh rừng thuộc tỉnh Xiêng Khoảng ( Lào).

Gần 30 năm có mặt trên đất nước Triệu Voi xinh đẹp, cán bộ, chiến sĩ Đoàn quy tập mộ liệt sĩ Bộ CHQS tỉnh Nghệ An đã mang biết bao niềm vui về cho các gia đình và thân nhân các liệt sĩ là quân tình nguyên và chuyên gia Việt Nam hy sinh trên đất bạn về với Tổ quốc, về với đất Mẹ. Trong số hơn 12 nghìn liệt sĩ mà Đoàn đã quy tập về nước có rất nhiều hài cốt có tên, quê quán, đơn vị chiến đấu. Càng cảm động và ý nghĩa biết bao khi đúng Tết Nguyên đán Canh Dần, 118 hài cốt liệt sĩ (trong đó 14 hài cốt có tên, đơn vị, ngày hy sinh; 3 trường hợp có tên, có quê) là quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trên đất bạn được quy tập về nước.

Tôi có một đêm “hạ trại” cùng những cán bộ, chiến sĩ Đội 4, Đoàn quy tập mộ liệt sĩ Bộ CHQS tỉnh Nghệ An giữa cánh rừng ở khu vực Nậm Ngừm 3. Sau hai ngày ròng rã hành quân, điểm mà chỉ huy đội chọn để dừng chân là lòng hồ thủy điện Nậm Ngừm 3 trong tương lai. Đêm xuống cánh rừng trở nên yên tĩnh. Sương muối sà sát mặt người. Ban ngày hành quân thì trời nóng ran, nhưng đêm về cái lạnh ập đến cắt da cắt thịt. Bên bếp lửa, câu chuyện về tìm kiếm, quy tập, cất bốc hài cốt liệt sĩ của các anh kể cho tôi nghe như dài thêm. Anh Nguyễn Văn Dũng, Đội trưởng đội 4 cho biết: “Chính phủ nước Bạn thông báo cuối năm 2010 toàn bộ khu vực Nậm Ngừm 3 sẽ trở thành lòng hồ. Nhiệm vụ của Đội là phải khẩn trương hoàn thành việc tìm kiếm, quy tập hài cốt các liệt sĩ trên địa bàn này và khu vực lân cận trong mùa khô năm nay”.

Nhiệm vụ là thế nhưng làm sao để khi kết luận địa bàn không một chút băn khoăn đòi hỏi nỗ lực không biết mệt mỏi của mỗi cán bộ, chiến sĩ đội quy tập. Không biết đã bao ngày đêm cán bộ, chiến sĩ Đoàn quy tập mộ liệt sĩ Bộ CHQS Nghệ An hành quân đi tìm đồng đội giữa cánh rừng Lào khô khắt này. Từ Phù Cút, Mường Khăm đến Loong Chẹng, Xẩm Thoong dấu chân họ đều đã in đậm. Gần 30 năm tìm kiếm là từng ấy năm cán bộ, chiến sĩ của Đoàn đón Tết cổ truyền trên đất bạn. Xa quê hương, xa người thân trong dịp sum vầy đầu năm nhưng chẳng ai thấy buồn, bởi họ biết: Mỗi ngày họ có mặt trên đất nước Triệu Voi xinh đẹp là hàng vạn, hàng triệu bà mẹ, người vợ, đứa con trên dải đất hình chữ S đang ngóng chờ tin tức về người thân của mình. Cứ thế bàn chân của cán bộ, chiến sĩ Đoàn quy tập mộ liệt sĩ lại tiếp tục bước…

Bài và ảnh: Đức Dục