Trước ngõ nhà ông bà nội tôi có một cây hoa giấy đã leo thành giàn xòa bóng. Khi tôi còn bé, nhiều lần thấy bà mỗi lần ra quét ngõ thường đứng lặng bên gốc cây, mắt rơm rớm lệ…
Sau này lớn lên, nghe bà kể, tôi mới biết cây hoa có ý nghĩa thật đặc biệt. Chú tôi lên đường nhập ngũ khi vừa tròn tuổi đôi mươi. Trước ngày vào Nam chiến đấu, chú dành thời gian bắc lại bậc cầu ao, sửa sang hàng rào quanh vườn và trồng một cây hoa giấy bên lối ngõ. Chia tay chú vào một buổi chiều mưa, khi bóng chú đã khuất dần cuối ngõ, bà vẫn tần ngần đứng ngóng trông theo. Chú tôi đi, bà giấu nhớ thương vào tận đáy lòng. Cây hoa giấy chú trồng ngày ngày được bà chăm sóc đã vươn cành, trổ lá leo thành giàn bóng mát, bung nở những chùm hoa. Những cánh hoa như xác pháo hồng thắm sáng bừng con ngõ nhỏ. Hằng năm, suốt ba tháng hè, những cánh hoa mỏng manh tím phớt miên man nở, làm dịu đi bao oi nồng, nắng lửa. Mỗi mùa hoa đi qua, nỗi nhớ chú của bà nội tôi lại thêm đong đầy.
Cũng vào một buổi chiều mưa, bà tôi nhận được tin chú hy sinh. Giàn hoa giấy trĩu nặng từng chùm ủ rũ, lả tả rụng tím mặt đất. Trong cuốn nhật ký của chú được đồng đội mang về, mỗi trang đều ăm ắp nhiệt huyết, lý tưởng của thế hệ thanh niên sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì Tổ quốc. Sớm sớm, chiều chiều, bà vẫn tỉa lá, bắt sâu, ngồi dưới giàn hoa giấy xòa bóng. Hoa nở bồng bềnh, khẽ khàng rơi những cánh mỏng trên mái tóc bạc phơ của bà tôi, như để an ủi nỗi lòng người mẹ. Và mỗi năm, vào ngày Tết Độc lập, bà luôn ngắt những chùm hoa giấy còn sót lại đặt lên bàn thờ chú tôi.
Giàn hoa giấy vẫn nở tím bên lối ngõ. Những cánh hoa mỏng manh, dịu dàng mà kiên cường, mạnh mẽ trong cái nắng mùa hè rát bỏng... Mỗi lần tôi về quê, dừng bước bên lối ngõ ngắm những chùm hoa giấy, lại bâng khuâng nhớ chú và nghĩ về những cống hiến, hy sinh anh dũng của thế hệ cha ông để đất nước được độc lập, thống nhất, hòa bình.
ĐẶNG XUÂN KHU