Cụ Nguyễn Thị Soi, mẹ liệt sĩ Đinh Văn Hợp

Trong căn nhà nhỏ tại xóm 3, thôn Trà Tu (Yên Thắng, Yên Mô, Ninh Bình), Cựu chiến binh Lê Văn Sảo tay run run, đưa cho tôi xem những lá đơn gửi các cấp có thẩm quyền. Ông tâm sự:

- Đinh Văn Hợp là con trai duy nhất của cụ Nguyễn Thị Soi, anh cũng là đồng đội, là bạn, là hàng xóm của tôi, hy sinh được cấp bằng Tổ quốc ghi công năm 1987. Theo quy định của Nhà nước thì cụ Soi sẽ được phong tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam Anh hùng. Nhưng đến nay cụ vẫn chưa được công nhận.

Con trai duy nhất của cụ Soi là Đinh Văn Hợp lên đường nhập ngũ chiến đấu ở chiến trường Tây Nam Bộ để lại quê nhà mẹ già, vợ trẻ và 3 đứa con thơ. Đất nước giải phóng, anh trở về quê với thương tật 1/4 thì hay tin vợ và hai đứa con đã bị chết bom. Anh đưa mẹ và đứa con trai vào Đồng Tháp sinh sống. Năm 1979, anh tái ngũ làm nhiệm vụ quốc tế giúp bạn Cam-pu-chia và hy sinh. Quá buồn và cảm thấy cô quạnh nơi vùng đất mới, cụ lại cùng với cháu nội là Đinh Văn Hùng trở về quê hương Ninh Bình để được gần bà con, họ hàng.

Theo lời kể của ông Sảo, tôi tìm đến nhà cụ Soi. Cụ đã bước sang tuổi 95, đôi mắt đã lòa, đôi tai không còn tinh tường nữa. Cụ chống gậy, tay vịn vào người hàng xóm dò dẫm từng bước, nhưng nhắc đến gia đình của mình, giọng cụ đứt quãng, nhưng vẫn lưu loát:

- Năm 1967, thằng Hợp đang còn đi đánh giặc, ở nhà, có tôi, vợ và 3 đứa con nó. Trận bom giặc Mỹ ném xuống ngày 22-8 âm lịch năm 1967 đã gây tang thương cho làng tôi, vợ thằng Hợp và hai đứa cháu nội của tôi đã chết. Nhà tôi chỉ còn thằng Hùng và tôi may mắn sống sót. Sắp đến ngày giỗ chúng rồi đấy!

Bằng Tổ quốc ghi công của liệt sĩ Đinh Văn Hợp

Khóe mắt cụ ngấn nước, rờ rờ ra khoảng không, không phương hướng…

Anh Đinh Văn Hùng đưa cho chúng tôi tấm bằng Tổ quốc ghi công do Sở Nội vụ Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh Đồng Tháp cấp. Anh nói:

- Các chú, các bác bạn của bố tôi đã cùng với gia đình hoàn chỉnh hồ sơ gửi đến các cấp có thẩm quyền để cấp trên xét tặng Danh hiệu Bà mẹ Việt Nam Anh hùng cho bà tôi, nhưng đến nay vẫn chưa được công nhận.

Vì sao cụ Soi vẫn chưa được công nhận Bà mẹ Việt Nam Anh hùng? Tìm hiểu tôi mới biết nguyên nhân chỉ do danh sách hy sinh của liệt sĩ Đinh Văn Hợp thì ở tỉnh Đồng Tháp, còn nay mẹ ông Hợp lại ở tỉnh Ninh Bình! Thiết nghĩ, nếu chính quyền quan tâm thì hoàn tất hồ sơ để phong tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam Anh hùng cho cụ Nguyễn Thị Soi chỉ cần một bản fax từ Sở Nội vụ Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh Đồng Tháp về Sở Nội vụ Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh Ninh Bình (thời gian không quá 10 phút) là có đầy đủ thông tin về gia đình liệt sĩ, thế mà đã bao năm nay cụ vẫn chưa được phong tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam Anh hùng. Cụ Soi thì như "chuối chín cây". Cụ đã quá già yếu, không còn tự đi lại được nữa. Cũng do "trục trặc hồ sơ" có thế mà mọi quyền lợi và sự quan tâm Bà mẹ Việt Nam Anh hùng của cụ cũng không có.

Chào cụ, chúng tôi ra về trong lòng ai cũng thắc thỏm và nhức nhối: Cụ Nguyễn Thị Soi có còn sống, kịp đợi được phong tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam Anh hùng nữa không?

Bài và ảnh: HỒNG VÂN