Nhìn lại năm 2020, công tác tham mưu chiến lược về QS, QP diễn ra trong bối cảnh thế giới, khu vực đầy những biến động, sự cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, nhất là cạnh tranh thương mại Mỹ-Trung ngày càng gay gắt, trực diện, chủ nghĩa cường quyền, chủ nghĩa bảo hộ gia tăng; sự phát triển và tác động rất mạnh mẽ của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đến mọi mặt hoạt động của đời sống xã hội; xung đột vũ trang và các hoạt động khủng bố, an ninh mạng diễn ra ở nhiều nơi, vấn đề tranh chấp ở Biển Đông và an ninh phi truyền thống đặt ra thách thức rất lớn đối với các quốc gia-dân tộc. Trong nước, bên cạnh thuận lợi, cũng đứng trước những khó khăn, thách thức lớn, các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị tăng cường chống phá, đẩy mạnh “diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” chống phá Đảng, Nhà nước, quân đội, tập trung chĩa mũi nhọn vào đại hội đảng các cấp và Đại hội lần thứ XIII của Đảng, chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc, làm suy giảm lòng tin của nhân dân với Đảng, Nhà nước và Quân đội ta. Đặc biệt, Đại dịch Covid-19 xảy ra trên phạm vi toàn cầu từ cuối năm 2019 đến nay đã tác động, ảnh hưởng sâu sắc đến mọi mặt hoạt động của đất nước...

Chiến sĩ mới Trung đoàn 971 (Bộ CHQS TP Đà Nẵng) huấn luyện bắn súng AK bài 1. Ảnh: qdnd.vn. 

Trong bối cảnh đó, quán triệt sâu sắc chỉ thị, nghị quyết của Ban chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, các cơ quan tham mưu chiến lược của QUTƯ, BQP đã chủ động, nhạy bén, phối hợp chặt chẽ với cơ quan nghiên cứu chiến lược của các ban, bộ, ngành, địa phương, kịp thời làm tham mưu cho QUTƯ, BQP lãnh đạo, chỉ đạo toàn quân tuyệt đối trung thành với Đảng, Tổ quốc và nhân dân, hoàn thành tốt nhiệm vụ QS, QP, bảo vệ Tổ quốc, một số nhiệm vụ hoàn thành xuất sắc. Ghi nhận thành tích đó, tại Hội nghị Quân chính toàn quân năm 2020, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đánh giá: “QUTƯ, BQP đã thực hiện tốt chức năng tham mưu với Đảng, Nhà nước về QS, QP, thường xuyên nắm chắc tình hình, nhạy bén trong nghiên cứu, dự báo, kịp thời đề xuất các chủ trương, đối sách đúng đắn, xử lý hiệu quả các tình huống, không để bị động, bất ngờ...”. Đây là sự ghi nhận, đánh giá cao của Đảng, Nhà nước và nhân dân; đồng thời là nguồn động viên, cổ vũ quân đội tiếp tục phát huy thành tích, nỗ lực phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ này trong những năm sắp tới.

Các cơ quan tham mưu chiến lược của QUTƯ, BQP đã thường xuyên nắm chắc tình hình, kịp thời tham mưu chiến lược với QUTƯ, BQP chỉ đạo cơ quan, đơn vị toàn quân triển khai thực hiện, hoàn thành tốt các nhiệm vụ QS, QP theo kế hoạch đề ra; tham mưu tổ chức thành công các cuộc diễn tập, duy trì nghiêm chế độ SSCĐ, nâng cao chất lượng huấn luyện, xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật, tham mưu xử lý có hiệu quả các tình huống, không để đất nước bị động, bất ngờ, nhất là ở địa bàn trọng điểm, vùng sâu, vùng xa, biên giới, biển đảo của Tổ quốc. Tăng cường tham mưu cho QUTƯ, BQP lãnh đạo, chỉ đạo toàn quân chủ động lập kế hoạch, huy động nhiều lực lượng, phương tiện, doanh trại để làm khu cách ly, triển khai các chốt kiểm soát chặt chẽ trên cả các tuyến biên giới; xung kích phòng, chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn, tô thắm truyền thống Bộ đội Cụ Hồ. Cùng với đó, công tác tham mưu chiến lược cũng tập trung phát huy vai trò nòng cốt của quân đội trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc; phát triển công nghiệp quốc phòng giai đoạn 2020-2030 tầm nhìn 2050, bảo đảm cơ động, linh hoạt, tạo thế bố trí chiến lược và thế trận liên hoàn, vững chắc trên phạm vi cả nước và từng địa phương; phối hợp với các thành phần, lực lượng bảo vệ thành công các sự kiện trọng đại của đất nước, nhất là dịp diễn ra đại hội đảng các cấp tiến tới Đại hội lần thứ XIII của Đảng.

Các cơ quan tham mưu chiến lược của QUTƯ, BQP và toàn quân tham mưu cho QUTƯ, BQP chỉ đạo, thực hiện Kết luận số 16/KL của Bộ Chính trị về tổ chức lực lượng quân đội, theo hướng “tinh, gọn, mạnh”, xây dựng quân đội “cách mạng, chính  quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”. Ưu tiên hiện đại hóa một số quân chủng, binh chủng, lực lượng tiến thẳng lên hiện đại, làm tiền đề để từ năm 2030 xây dựng quân đội hiện đại theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ quân đội lần thứ XI đề ra. Tăng cường tham mưu xây dựng đảng bộ trong sạch, vững mạnh cả về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức, tham mưu tổ chức phong trào thi đua, các cuộc vận động lớn trong quân đội gắn với Phong trào Thi đua yêu nước của toàn Đảng, toàn dân, trước hết là tham mưu tổ chức thành công đại hội đảng bộ các cấp và Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XI, thực sự là đại hội “đoàn kết, trí tuệ, bản lĩnh, dân chủ, kỷ cương”, được Đảng, Nhà nước đánh giá cao. Bên cạnh đó đã tham mưu, đề xuất các giải pháp tăng cường bồi dưỡng kiến thức quốc phòng, an ninh; phát triển công nghiệp quốc phòng, nâng cao chất lượng lực lượng dự bị động viên, dân quân tự vệ; tăng cường công tác quản lý nhà nước về quốc phòng ở các bộ, ngành và địa phương, bảo đảm khai thác tốt nhất các nguồn lực cho sự nghiệp củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc.

Năm 2020, cũng chứng kiến thành công nổi bật của hoạt động đối ngoại quốc phòng Việt Nam cả trên bình diện song phương và đa phương, công tác tham mưu chiến lược đã nghiên cứu, dự báo, lường trước những tác động của đại dịch Covid-19, biến nguy cơ thành thời cơ, quyết không để đại dịch Covid-19 cản trở sự ngăn cách giữa các quốc gia- dân tộc. Làm tham mưu để QUTƯ, BQP tổ chức thành công các hoạt động trong năm 2020 trên cương vị Việt Nam là Chủ tịch ASEAN và Ủy viên không thường trực Hội đồng bảo an Liên hợp quốc, các hoạt động đối ngoại quốc phòng vẫn diễn ra sôi động, hiệu quả, thực sự trở thành một mặt trận quan trọng, tạo thế vững chắc cho hoạt động đối ngoại của Đảng, Nhà nước và ngoại giao nhân dân, xây dựng vành đai an ninh, duy trì môi trường hòa bình, ổn định, tạo điều kiện quốc tế thuận lợi cho công cuộc phát triển đất nước, giữ vững an ninh quốc gia, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, nâng cao tiềm lực, vị thế, uy tín của nước ta trong khu vực và quốc tế.

Đạt được kết quả trên có cả nguyên nhân khách quan và chủ quan, nhưng chủ yếu là các cơ quan nghiên cứu, tham mưu chiến lược của QUTƯ, BQP đã bám sát các chỉ chị, nghị quyết của Ban chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, sự lãnh đạo, chỉ đạo của QUTƯ, BQP, nhanh nhạy, sắc bén, phối hợp chặt chẽ, bám sát thực tiễn trong nghiên cứu, dự báo, tham mưu, tổ chức thực hiện; tích cực đổi mới phương pháp và tác phong công tác, góp phần cùng toàn quân thực hiện thắng lợi nhiệm vụ QS, QP, bảo vệ Tổ quốc mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ X đã đề ra.

Trong thời gian tới, tình hình thế giới, khu vực tuy hòa bình, hợp tác, phát triển vẫn là xu thế chủ đạo, nhưng tiếp tục diễn biến phức tạp, tiềm ẩn những vấn đề bất trắc, khó lường trực tiếp tác động đến nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc; các thế lực thù địch vẫn tăng cường chống phá bằng chiến lược “diễn biến hòa bình” hết sức thâm độc, xảo quyệt; các thách thức an ninh phi truyền thống tiếp tục diễn biến phức tạp... Nhiệm vụ ngày càng nặng nề, đòi hỏi công tác tham mưu chiến lược cần tiếp tục phát huy truyền thống anh hùng, quán triệt sâu sắc quan điểm và đường lối đối ngoại theo tinh thần Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XI, bám sát sự chỉ đạo của QUTƯ, BQP, chủ động, linh hoạt, sáng tạo, tăng cường phối hợp chia sẻ thông tin, hợp tác quốc tế, sử dụng hiệu quả thành tựu của cuộc cách mạng khoa học-công nghệ, phân tích dự báo đúng trúng, kịp thời tất cả những tình huống có thể xảy ra, chú trọng phát hiện những vấn đề mới, bảo đảm cung cấp thông tin nhanh nhạy, chất lượng, cùng toàn quân quyết tâm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ được giao, xứng đáng với sự tin tưởng của Đảng, Nhà nước, QUTƯ, BQP.

 Đại tá LÊ HÙNG SƠN, Viện Chiến lược Quốc phòng, Bộ Quốc phòng