Đây là chuyến thăm Việt Nam đầu tiên của ông Kishida Fumio trên cương vị Thủ tướng Nhật Bản kể từ khi nhậm chức vào tháng 10-2021.

Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio đến thăm Việt Nam trong bối cảnh quan hệ giữa hai nước đang phát triển nhanh chóng, hiệu quả trên nhiều lĩnh vực. Năm tới, hai nước dự kiến sẽ có nhiều hoạt động kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao.

Việt Nam và Nhật Bản thiết lập quan hệ từ ngày 21-9-1973. Đến tháng 3-2014, nhân chuyến thăm cấp Nhà nước tới Nhật Bản của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, hai nước đã nâng cấp quan hệ lên đối tác chiến lược sâu rộng vì hòa bình và thịnh vượng ở châu Á.

Có thể nói, quan hệ Việt Nam và Nhật Bản đang ở giai đoạn tốt nhất trong lịch sử kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao, có sự tin cậy cao. Lãnh đạo cấp cao hai nước duy trì thường xuyên các chuyến thăm và tiếp xúc tại các diễn đàn quốc tế và khu vực. Hiện nay, hai nước vẫn duy trì các cơ chế hợp tác quan trọng như: Ủy ban Hợp tác Việt-Nhật do hai Bộ trưởng Ngoại giao làm đồng Chủ tịch; Đối thoại đối tác chiến lược Việt Nam-Nhật Bản về ngoại giao-quốc phòng-an ninh cấp Thứ trưởng ngoại giao; Đối thoại chính sách quốc phòng Việt-Nhật cấp Thứ trưởng; Đối thoại an ninh cấp Thứ trưởng; Ủy ban Hỗn hợp về thương mại, năng lượng và công nghiệp; Đối thoại nông nghiệp cấp Bộ trưởng; Đối thoại chính sách biển Việt Nam-Nhật Bản cấp Bộ trưởng.

Ảnh minh họa / Dangcongsan.vn 

Trong lĩnh vực hợp tác kinh tế, Nhật Bản là đối tác kinh tế quan trọng hàng đầu của Việt Nam và là nước G7 đầu tiên công nhận quy chế kinh tế thị trường của Việt Nam (tháng 10-2011). Nhật Bản cũng là nước tài trợ ODA lớn nhất, nhà đầu tư số 3, đối tác du lịch thứ 3, thương mại lớn thứ 4 của Việt Nam.

Về thương mại, hai nước đã dành cho nhau thuế suất tối huệ quốc từ năm 1999. Năm 2021, kim ngạch thương mại song phương đạt 42,7 tỷ USD, xuất khẩu đạt 20 tỷ USD (tăng 4,4%) và nhập siêu 2,52 tỷ USD. Trong 3 tháng đầu năm 2022, kim nghạch xuất nhập khẩu đạt 11,2 tỷ USD, tăng 11% so với cùng kỳ năm 2021, trong đó, xuất khẩu đạt gần 5,4 tỷ USD, tăng 10,1% và nhập khẩu đạt gần 5,8 tỷ USD, tăng 11,7% so với cùng kỳ năm 2021. Về đầu tư trực tiếp, lũy kế đến ngày 20-3-2022, Nhật Bản có 4.828 dự án FDI còn hiệu lực tại Việt Nam, đứng thứ 3 sau Hàn Quốc và Singapore trong tổng số 139 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam.

Đáng chú ý, Nhật Bản là nước cung cấp vốn vay bằng đồng yên cho Việt Nam lớn nhất, với tổng giá trị vay cho đến tháng 12-2019 là 2.578 tỷ yên (tương đương khoảng 23,76 tỷ USD), chiếm 26,3% tổng vốn ký kết vay nước ngoài của Chính phủ.

Đến nay, hai nước cũng tích cực triển khai các hoạt động hợp tác trên nhiều lĩnh vực như: Nông nghiệp, giáo dục-đào tạo, lao động, ứng phó với biến đổi khí hậu, du lịch, lãnh sự... Điển hình như trong lĩnh vực hợp tác giáo dục-đào tạo, Nhật Bản là một trong những nước viện trợ không hoàn lại lớn nhất cho ngành giáo dục-đào tạo của Việt Nam và hai bên đã ký kết nhiều văn kiện hợp tác trong lĩnh vực này. Số lưu học sinh Việt Nam tại Nhật Bản hiện đạt hơn 51.000 người. Nhật Bản đang hợp tác để nâng cấp 4 trường đại học của Việt Nam đạt đại học chất lượng cao, đồng thời đang hợp tác xây dựng Trường Đại học Việt-Nhật nhằm đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho Việt Nam trong lĩnh vực khoa học-công nghệ, quản lý và dịch vụ...

Ngoài ra, những năm gần đây, hợp tác giữa các địa phương của Việt Nam và Nhật Bản tiếp tục được thúc đẩy mạnh mẽ với hơn 70 văn bản hợp tác được ký kết, trong đó, các cặp quan hệ tiêu biểu như: TP Hồ Chí Minh với Osaka và Nagano; Hà Nội với Fukuoka và Tokyo; Đà Nẵng với Sakai và Yokohama; Phú Thọ-Nara; Huế-Kyoto; Hưng Yên-Kanagawa; Hải Phòng-Niigata...

Hiện nay, cộng đồng người Việt Nam tại Nhật Bản đạt hơn 450.000 người, sinh sống, làm việc và học tập trên khắp 47 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương của Nhật Bản.

Đặc biệt, kể từ khi đại dịch Covid-19 bùng phát, Việt Nam và Nhật Bản đã tích cực hợp tác trong lĩnh vực phòng, chống dịch. Nhật Bản đã viện trợ không hoàn lại hơn 7,4 triệu liều vaccine ngừa Covid-19, hơn 4 tỷ yên để cung cấp trang thiết bị, hỗ trợ kỹ thuật, cải thiện hệ thống y tế cho Việt Nam. Đáp lại, Chính phủ, Quốc hội và các địa phương của Việt Nam cũng hỗ trợ hơn 1,2 triệu khẩu trang cho Nhật Bản. Đến nay, Nhật Bản đã nới lỏng quy chế cho phép người Việt Nam (trừ khách du lịch) nhập cảnh.

Trong không khí tươi vui, phấn khởi và đầy tự hào về những thành quả hợp tác thiết thực mà hai nước đã đạt được, chuyến thăm chính thức Việt Nam lần này của Thủ tướng Kishida Fumio nhằm đưa quan hệ Việt Nam-Nhật Bản tiếp tục đi vào chiều sâu, thúc đẩy triển khai kết quả chuyến thăm chính thức Nhật Bản của Thủ tướng Phạm Minh Chính hồi tháng 11-2021.

Nhân dân Thủ đô Hà Nội nói riêng và nhân dân Việt Nam nói chung chào đón Thủ tướng Kishida Fumio với niềm tin tưởng rằng, chuyến thăm sẽ góp phần tăng cường sự tin cậy chính trị và quan hệ tốt đẹp giữa lãnh đạo cấp cao hai nước trên cơ sở tình cảm, chân thành, tin cậy, đồng thời tạo động lực mạnh mẽ để tăng cường hợp tác thực chất trên các lĩnh vực, đáp ứng lợi ích và nguyện vọng của nhân dân hai nước.

QĐND