Là lĩnh vực kinh tế đặc biệt, ngành DTNN được Đảng, Nhà nước hết sức quan tâm. Lúc bấy giờ, với cương vị Phó chủ tịch rồi Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, đồng chí Đỗ Mười nhiều lần trực tiếp làm việc và kiểm tra hoạt động của ngành. Cuối năm 1987, lượng hàng hóa dự trữ tồn kho rất thấp, đặc biệt là lương thực. Nguyên nhân của tình trạng trên một phần do sản xuất lương thực trong nước năng suất không cao, vẫn phải nhập khẩu, nhận viện trợ và vay nợ từ nước ngoài; mặt khác, khi nền kinh tế chuyển sang hoạt động theo cơ chế thị trường đã xuất hiện tư tưởng: Với cơ chế thị trường, khi cần thì mua hoặc nhập khẩu, không cần dự trữ hiện vật.
Nhằm nhanh chóng chấn chỉnh, khắc phục tình trạng trên, ngày 11-1-1988, Hội đồng Bộ trưởng đã ban hành Chỉ thị 15/CT. Vốn là một người tâm huyết và quyết đoán nên khi đã đưa ra việc gì mới, đồng chí Đỗ Mười luôn sát sao, chỉ đạo quyết liệt và cụ thể. Vì thế, đi đôi với việc ban hành chỉ thị, đồng chí Đỗ Mười cùng Hội đồng Bộ trưởng đưa ra các biện pháp chỉ đạo kiên quyết, như: Cách thu mua lương thực theo nghĩa vụ mà các địa phương phải bán cho Nhà nước; đổi vật tư, xăng dầu… của Nhà nước; chuyển lương thực từ Đồng bằng sông Cửu Long ra miền Bắc…
Không dừng lại ở đó, ngày 8-9-1988, Hội đồng Bộ trưởng tiếp tục ban hành Nghị định số 142/HĐBT về Quy chế quản lý DTNN. Theo đó, quy chế quản lý DTNN được xác lập, quy định những nguyên tắc cơ bản và đồng bộ về quản lý hàng hóa dự trữ. Khẳng định chủ trương nhất quán của Hội đồng Bộ trưởng về tăng cường quản lý DTNN trong tình hình mới; tạo khuôn khổ pháp lý tương đối đồng bộ mang tính đặc thù về hoạt động quản lý DTNN trong giai đoạn đầu của quá trình đổi mới. Vào thời điểm ấy, Nghị định số 142/HĐBT là một trong những văn bản có tính pháp lý cao nhất về quản lý dự trữ quốc gia (DTQG). Đồng thời, Hội đồng Bộ trưởng cũng đổi tên Cục Quản lý dự trữ vật tư Nhà nước thành Cục DTQG; các đơn vị cơ sở thuộc cục đổi thành các chi cục dự trữ.
Chỉ thị 15/CT và Nghị định số 142/HĐBT tạo ra động lực mới để ngành DTNN phát triển. Trong hai năm 1988 và 1989, hàng hóa dự trữ của Nhà nước đã tăng lên; đặc biệt là lương thực. Nếu như cuối năm 1987, tồn kho dự trữ lương thực hầu như không còn, thì đến cuối năm 1989 đã tăng lên gần 40 vạn tấn; các loại vật tư khác cũng tăng lên đáng kể.
Trên các cương vị công tác, đồng chí Đỗ Mười có rất nhiều cuộc gặp gỡ, tiếp xúc với chuyên gia nước ngoài về lĩnh vực dự trữ. Đến nay, nhiều người vẫn nhớ buổi làm việc và trao đổi cụ thể về công tác dự trữ giữa đồng chí Đỗ Mười với đồng chí F.I.Losenkov, Ủy viên Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô, đại biểu tối cao Xô viết Liên Xô, Chủ nhiệm Ủy ban Dự trữ Nhà nước Liên Xô tại Hà Nội năm 1987. Với cách làm việc rất nguyên tắc và kiên định, nhưng cũng hết sức mềm dẻo, buổi làm việc giữa đồng chí Đỗ Mười và đồng chí F.I.Losenkov đã rất thành công, là cơ sở hoạt động hiệu quả, đóng góp tích cực cho sự phát triển ngành dự trữ của hai nước...
Điều rất quý báu đối với ngành DTNN, sau này dù trải qua nhiều cương vị, đồng chí Đỗ Mười vẫn luôn dành thời gian tới thăm, động viên cán bộ, công nhân viên của ngành. Năm 1996, nhân kỷ niệm ngày truyền thống và 40 năm thành lập Cục DTQG, Tổng Bí thư Đỗ Mười đã gửi thư khen và đánh giá cao vai trò, vị trí của DTNN. Trong thư, Tổng Bí thư Đỗ Mười viết: “Đảng và Nhà nước ta luôn luôn quan tâm đến hoạt động DTQG, coi đó là một lĩnh vực kinh tế đặc biệt, góp phần bảo đảm sự phát triển ổn định của nền kinh tế và đời sống xã hội, nhất là khi có thiên tai, địch họa”.
Nhân kỷ niệm 60 năm Ngày thành lập ngành DTNN, đồng chí Đỗ Mười có buổi gặp mặt thân mật với lãnh đạo Tổng cục DTNN. Trong không khí ấm áp của buổi gặp mặt, đồng chí Đỗ Mười vừa ôn lại truyền thống của ngành DTNN, vừa nhắc đến những năm tháng kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, vượt qua mọi gian khó, DTNN đã hoàn thành xuất sắc công tác hậu cần, góp phần quan trọng vào thắng lợi của toàn dân tộc. Nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười rất vui mừng vì lớp cán bộ, công nhân viên ngành DTNN hôm nay luôn giữ được truyền thống quý báu của các thế hệ đi trước, thể hiện tinh thần đoàn kết, nỗ lực vượt khó, hết lòng phụng sự đất nước và phục vụ nhân dân.
Nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười rất ấn tượng, đánh giá cao ngành DTNN trong những năm qua đã kịp thời thực hiện tốt nhiệm vụ xuất cấp gạo hỗ trợ nhân dân vượt qua khó khăn khi gặp thiên tai, bão, lũ, những lúc giáp hạt; hỗ trợ gạo cho học sinh vùng kinh tế khó khăn. “Trời lạnh giá mà nghe tin người dân nghèo vùng sâu, vùng xa được nhận gạo hỗ trợ của Chính phủ để đón tết là niềm vui lớn đối với Đảng và Nhà nước”, nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười chia sẻ.
“Dù hiện nay tổng mức DTQG còn thấp, nhưng ngành DTNN đã rất năng động thực hiện tốt nhiều chính sách an sinh xã hội của Đảng, Nhà nước, nhất là tinh thần phục vụ nhân dân trong tình huống đột xuất, cấp bách; luôn dốc sức, dốc lòng, không khác gì người lính. Tinh thần này cần tiếp tục được nêu cao khi đất nước còn nhiều gian khó trong công cuộc CNH-HĐH, dù điều kiện cơ sở vật chất của ngành, đời sống của cán bộ, viên chức còn nhiều khó khăn như hiện nay…”, nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười thân tình căn dặn.
Nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười đã ra đi, cán bộ, nhân viên ngành DTNN luôn khắc ghi những điều đồng chí Đỗ Mười căn dặn để nỗ lực phấn đấu, hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị của mình...
NGUYỄN HỒNG SÂM
Văn phòng Tổng cục Dự trữ Nhà nước